NATO'nun Madrid zirvesi yaklaştıkça, Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in ittifak üyeliğine "teröre destek verdikleri" gerekçesiyle karşı çıkmasıyla başlayan sorunun çözümü için diplomasi trafiği de arttı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye'nin endişelerini gidermek için çalışmaya devam ettiklerini belirterek, "Bu sorunun çözümü konusunda iyimserdim. Ama tahminlerimden biraz daha uzun zaman alacak. Önümüzdeki NATO zirvesine sorun çözülür mü şimdiden tahmin etmek güç. Ama en kısa sürede çözüm için çalışıyoruz" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, NATO Savunma Bakanları toplantısı öncesinde, "Bu iki ülke net adımlar atmadan duruşumuzu kesinlikle değiştirmeyiz" mesajını gönderdi. İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace da gelecek hafta Türk hükümetiyle konuyu görüşeceğini açıkladı.
NATO Savunma Bakanları, değişen dengeler karşısında, ittifakın nasıl güçlendirilebileceğini ve müttefik ile ortakları nasıl daha fazla destekleyeceğini ele almak üzere bugün ve yarın Brüksel'de toplanıyor.
Toplantıya Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov da katılarak, savaşta gelinen noktada Ukrayna'nın acil silah ihtiyacı konusunda savunma bakanlarını bilgilendirecek. NATO dışından da katılım başvurusu yapan İsveç ve Finlandiya savunma bakanları, Gürcistan Savunma bakanı ile AB Güvenlik ve Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de toplantıya katılacak.
Ancak toplantının ana gündem maddelerini Ukrayna'ya Rusya ile savaşında verilecek silah desteği ve Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliklerine karşı çıkması konusu oluşturacak.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Madrid'de 28-30 Haziran tarihlerinde yapılacak NATO zirvesine hazırlık yapmak ve Finlandiya ile İsveç'in NATO'ya katılımı konusunda Türkiye ile yaşanan sorunun çözümü için hafta sonu tam mekik diplomasi gerçekleştirdi.
İlgili Haberler “İsveç Türkiye’nin Talepleri İçin Olumlu Adım Atıyor”Washington ziyaretinin ardından Finlandiya ve İsveç'e giden Stoltenberg, dün de Hollanda'da 7 NATO ülkesi lideri ile biraraya geldi. Ardından Brüksel'e dönen Stoltenberg, NATO Savunma Bakanları toplantısı öncesi bir basın toplantısı düzenleyerek temasları hakkında bilgi verdi.
Toplantıda, Türkiye'nin "özellikle terörle mücadele" konusundaki kaygılarını giderebilmeleri için Finlandiya ve İsveç ile yakın temasta olduklarını belirten Stoltenberg, "Hafta sonu bu iki ülkedeydim. Türkiye'nin terörle mücadele konusundaki kaygılarını gidermek için çaba gösteriyorlar. Zaman veremiyorum ama en kısa sürede bu soruna çözüm bulmaya çalışıyoruz. Karşılıklı danışma ve tartışmaların ardından çözeceğimize inanıyorum" dedi.
Konuya ilişkin ısrarlı sorular üzerine Stoltenberg, "Biz Finlandiya ve İsveç'in üyeliğini büyük bir memnuniyetle karşılıyoruz. NATO'nun kapısının bu iki ülkeye açık olduğunu gösterdik. Ama aynı zamanda Türkiye önemli bir müttefik, bazı kaygılarını dile getirdi. Özellikle terörle mücadele konusunda. Türkiye gibi önemli bir müttefik PKK ile ilgili kaygılarını dile getirdiğinde, bunları dinlemeniz gerekir. Zira PKK'yı, ABD, AB ve NATO'nun yanısıra Finlandiya ve İsveç de terör örgütü olarak kabul ediyor. Finlandiya ve İsveç gayret gösteriyor, Türkiye NATO'nun açık kapı politikasına karşı olmadığını çok açık bir şekilde dile getiriyor. Şimdilik zamanını öngöremiyorum ama bu sorunu çözeceğimize inanıyorum" diye konuştu.
İlgili Haberler Biden Stoltenberg ile GörüştüGazetecilerin, "Daha önce meseleyi Madrid zirvesine kadar çözeriz diyordunuz" hatırlatması üzerine de Stoltenberg, "Başlarda Türkiye'nin kaygılarını giderebileceğimiz konusunda daha iyimserdim. Bu doğru. Ama tahminimden daha uzun zaman alacağını görüyorum. Problem masada, zaman alacak ama çalışıyoruz. Finlandiya ve İsveç'ten olumlu sinyaller var. Türkiye'nin de çözme arzusu var, çözeceğimize inanıyorum. Tüm müttefiklerimizin güvenlik kaygılarını ciddiye alıyoruz" ifadelerini kullandı.
Erdoğan: "Duruşumuzu kesinlikle değiştirmeyiz"
Stoltenberg Brüksel'de basın toplantısı yaparken, aynı anda partisinin TBMM Grubu'nda konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "NATO konusunda İsveç ve Finlandiya net adımlar atana kadar duruşumuzu değiştirmeyeceğiz" dedi.
Erdoğan, iki ülkeye karşı koydukları tavrın terörle mücadele politikalarından kaynaklandığını belirterek, "Biz İsveç ve Finlandiya'ya neden tavır alıyoruz. Sokaklarında terör örgütleri cirit atarken biz onlara kapılarımızı mı açacağız? " diye konuştu.
Aynı saatlerde açıklama yapan İngiliz Savunma Bakanı Ben Wallace da Türkiye'nin "terörle mücadele konusundaki kaygılarını dinlemenin çok önemli olduğunu" söyledi. İngiliz Bakan, konuyu önümüzdeki hafta Türk hükümeti ile görüşeceğini kaydetti.
Stoltenberg, Erdoğan ile telefonda görüştü
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "İsveç ve Finlandiya net adımlar atana kadar duruşumuzu değiştirmeyeceğiz" açıklamasından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefonda görüştü. Görüşmeyi Twitter hesabından paylaşan Stoltenberg, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile, NATO zirvesi öncesi yapıcı bir görüşme yaptık. Türkiye'nin terörle mücadele konusundaki meşru güvenlik kaygılarını ele almanın ve Finlandiya ile İsveç'in NATO üyelik sürecinde ilerleme kaydetmenin önemini tartıştık" dedi.
Cumhurbaşkanlığı'ndan görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada ise, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik talebi hakkında Türkiye’nin meşru endişelerini giderecek adımların atılması gerektiğini yinelediği" belirtildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Stoltenberg'e, "iki ülkeden de Türkiye’nin haklı beklentilerinin karşılandığı somut adımlar görmeden, terörizmle mücadele ve savunma sanayii işbirliği konusunda paradigma değişikliğine gidileceğine dair yazılı taahhütler verilmeden" süreçte ilerleme sağlanamayacağı görüşünü yineledi.
Ukrayna için yeni yardım paketi
Savunma bakanlarının akşam yemeği öncesi Brüksel'de NATO karargahında basın toplantısı düzenleyen Genel Sekreter Stoltenberg, ABD liderliğindeki Ukrayna Destek Temas Grubu'nun Ukrayna'nın acil askeri teçhizat ihtiyaçlarını görüşmek üzere NATO'da biraraya geleceğini de söyledi.
Genel Sekreter, "Müttefikler, ağır silahlar ve uzun menzilli sistemler dahil Ukrayna'nın üstün gelmesi için ihtiyaç duyduğu askeri teçhizatı sağlamaya devam etmekte kararlıdır" dedi.
Stoltenberg, Müttefiklerin Madrid Zirvesi'nde Ukrayna için kapsamlı bir yardım paketini kabul etmelerini beklediğini de kaydetti; Ukrayna'ya daha uzun vadede, "Sovyet döneminden, NATO'nun modern teçhizatlarına geçişte ve NATO ile birlikte çalışabilirliği geliştirmede yardımcı olacaklarını" belirtti.
İlgili Haberler Savaş Avrupa'yı Böldü: "Güvercinler ve Şahinler"NATO Savunma Bakanları toplantıda ayrıca, "İttifak'ın caydırıcılığını ve savunmasını" önemli ölçüde güçlendirme ihtiyacını ve bu konuda atılması gereken adımları da ele alacak.
Stoltenberg, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak, NATO savaş gruplarının sayısının ikiye katlandığı ve sekize yükseldiğini belirterek, "Şu anda 40 binden fazla asker doğrudan NATO komutası altında. Müttefik topraklarının her karışını savunabileceğimizden emin olmak için, her zaman ve her türlü tehdide karşı uygulamaya konulabilecek, uzun vadedeki pozisyonumuzun ölçeği ve planlanması hakkında kararlar alacağız. Bu, varlığımızda, yeteneklerimizde ve hazırlığımızda büyük artışlar anlamına gelecek" dedi.
Genel Sekreter, NATO'nun doğu kanadındaki muharebe gruplarını güçlendirmek için "daha fazla ileri konuşlu muharebe oluşumları, daha fazla hava, deniz ve siber savunma, önceden konumlandırılmış teçhizat ve silah stokları" sağlayacaklarını belirtti.
Stoltenberg ayrıca, "daha fazla kuvvetin daha yüksek hazırlığa sahip" olması için "Müttefiklerin savunmasına önceden atanmış hazır kuvvetler içeren yeni bir kuvvet modelinin oluşturulacağının da" altını çizdi.