‘Merkel’in İstanbul Ziyareti Gerilimli Geçebilir’

Başbakan Angela Merkel, 22 Mayıs Pazar günü Birleşmiş Milletler Dünya İnsani Yardım Zirvesi’ne katılmak üzere İstanbul’a gidecek. Merkel’e Türkiye ziyaretinde Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier ile Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanı Gerd Müller eşlik edecek. Zirvede ağırlıklı olarak başta mülteciler olmak üzere artan insani krizlerle mücadele yollarının tartışılacağı, ayrıca acil yardımlarla, orta ve uzun vadeli yardımların koordinasyonunun da ele alınacağı tahmin ediliyor.

Başbakan Merkel’in zirvede 23 Mayıs Pazartesi günü bir konuşma yapması ve diğer liderlerle ikili görüşmelerde bulunması bekleniyor. Almanya Başbakanı Merkel’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşüp-görüşmeyeceği ise şu an için belli değil.

Merkel geçen yıl Kasım ayından bu yana dördüncü kez Türkiye’yi ziyaret ederken, Berlin’de yapılan yorumlarda bu ziyaretin Türkiye’de Başbakan değişikliği ve vize serbestisinin terörle mücadele yasasına takılmasıyla “soykırım” tartışmaları gölgesinde ve gerilimli bir ortamda geçebileceği tahmini yürütülüyor.

Daha önce iki kez gündeme alınmasına rağmen AB ile Türkiye arasındaki anlaşmayı tehlikeye sokmamak için ertelenen “Ermeni soykırımı” tasarısının 2 Haziran tarihinde Federal Meclis’in gündemine alınacağı açıklanmıştı.

Birlik Partileri CDU/CSU, Sosyal Demokrat Parti SPD ve Yeşiller Partisi’nce ortak hazırlanan ve “101 yıl önce Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeniler’e ve diğer Hıristiyan azınlıklara uygulanan soykırımı hatırlama ve anma” başlığını taşıyan tasarının büyük çoğunlukla kabul edilmesine kesin gözüyle bakılırken Ankara-Berlin hattındaki ilişkilerin bu karardan olumsuz etkileneceğinden yola çıkılıyor.

Son günlerde ardı ardına tüm partilerden “soykırım” kararından bu kez geri adım atılmayacağı mesajları gelirken, son olarak SPD’li Federal Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier oylamada kendisinin de önergeden yana oy kullanacağını söyledi. Şimdiye dek Türklerin ve Ermenilerin ortak şekilde tarihleriyle hesaplaşmalarını umduğunu ve dışarıdan bu hassas konuya karışmanın yanlış olduğunu düşündüğünü söyleyen Steinmeier, karar sonrası ilişkilerin zarar görmemesini dilediğini açıkladı.

Öte yandan göçmen sorunu konusunda Başbakan Angela Merkel’e yönelik eleştiriler sürüyor. Almanya’ya gelen mülteci sayısındaki büyük düşüşe rağmen, çok sayıda siyasetçi Merkel’i Almanya‘yı göçmen krizi konusunda Türkiye’ye aşırı bağımlı hale getirmekle suçlarken, Erdoğan’ın Avrupa’ya şantaj yaptığı, Merkel’in ise kendi siyasi kariyeri uğruna bu şantaja boyun eğmek durumunda kaldığı ifade ediliyor. Nitekim Merkel’in koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin Genel Başkan Yardımcısı Schäfer-Gümbel, “Türkiye ile yapılan anlaşmanın yürümesi Başbakan Merkel’in sorumluğunda. Avrupa’nın değerleri söz konusu olduğunda bir indirime gidilmesi ise mümkün değil. Merkel’den beklediğimiz Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a itaat etmesi değil, anlaşmanın şartlarının yerine getirilmesini sağlaması” eleştirisinde bulundu.

Cem Özdemir’den eleştiri

Yeşiller Partisi Eş Başkanı Cem Özdemir de, AB-Türkiye Mülteci Anlaşması’nın Avrupa’yı şantaja açık hale getirdiğini ve suçlunun Merkel olduğunu söyledi. Merkel’in Hıristiyan Birlik Partisi CDU’dan Federal Meclis Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Norbert Röttgen “Terör yasaları değiştirilmeden vize muafiyeti olmayacak. Merkel’in bunu Türkiye’ye net bir şekilde belirtmesi gerekli,” dedi.

Siyasi analistler Merkel’in uyumlu bir işbirliği yaptığı Başbakan Davutoğlu’nun istifası ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın terörle mücadele yasasını değiştirmeyeceğini açıklaması sonrasında zor bir durumla karşı karşıya kaldığını belirtiyorlar. Siyasi geleceğini adeta mülteci akınının engellenmesine bağlayan Merkel’in, Davutoğlu olmadan da pragmatik bir tavır sergilemeye özen göstereceği ve oluşabilecek gerilimleri engellemeye özen göstereceği tahmin ediliyor.