Birleşmiş Milletler’in desteklediği halk sağlığı kuruluşu, İlaç Patent Havuzu Çarşamba günü ilaç şirketi Merck’ün, daha yoksul ülkelerdeki milyonlarca kişinin potansiyel olarak hayat kurtaran ilaca erişmesine yardımcı olmayı amaçlayan bir adım atarak, diğer ilaç üreticilerinin COVID-19 hapını üretmesine izin vermeyi kabul ettiğini açıkladı.
İlaç Patent Havuzu yaptığı açıklamada, Merck ve ortağı Ridgeback Biotherapy ile molnupiravir için gönüllü bir lisans anlaşması imzaladığını belirtti.
Anlaşma, İlaç Patent Havuzu’nun, ilacı üretmesi onaylanan nitelikli şirketlere daha fazla lisans vermesini sağlayacak. Dünya Sağlık Örgütü COVID-19'u küresel acil durum olarak kabul ettiği sürece, hiçbir ilaç üreticisi anlaşma kapsamında telif ücreti almayacak. Molnupiravir, hastalığı tedavi ettiği gösterilen ilk hap.
İlaç Patent Havuzu’nun icra direktörü Charles Gore, molnupiravir için erken sonuçların "ikna edici” olduğunu ve COVID-19 tedavisi için bu ilk gönüllü lisans anlaşmasının başka benzer anlaşmaların önünü açmasını umduğunu söyledi.
Hükümetler ve sağlık yetkililerinden ardı ardına gelen taleplere rağmen, hiçbir aşı üreticisi benzer bir anlaşmayı kabul etmedi. Dünya Sağlık Örgütü tarafından Güney Afrika’da, elçi RNA aşısı formüllerini ve teknolojilerini paylaşmak amacıyla kurulan bir merkez, tek bir ilaç firmasını bile anlaşmaya katılmaya ikna edemedi.
Merck, hapa hem ABD Gıda ve İlaç Dairesi, hem de Avrupa İlaç Ajansı tarafından lisans verilmesi talebinde bulundu. Bu konudaki kararlar haftalar içinde alınabilir.
Merck bu ay, molnupiravirin COVID-19'un erken semptomlarını gösteren hastalar arasında hastaneye yatışları ve ölümleri yarı yarıya azalttığını bildirdi. Sonuçlar o kadar güçlüydü ki, deneyi izleyen bağımsız tıp uzmanları deneyi erken durdurmayı önerdi.
Kişilerin, semptomlarını azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için evde alabilecekleri bir antiviral hap, çığır açıcı olabilir, hastanelerdeki yoğun vaka yükünü hafifletebilir ve sağlık sistemleri zayıf olan daha yoksul ülkelerde salgınları frenlemeye yardımcı olabilir.
Ayrıca, öncelikle aşılar yoluyla önleme ve ilaçla tedavi, pandemiye karşı iki yönlü bir yaklaşımı destekleyebilir.
Sınır Tanımayan Doktorlar, Merck'in COVID-19 hapını paylaşmak için yaptığı anlaşmayı memnuniyetle karşılasa da yeterli olmadığı görüşünde.
Anlaşmayı "hayal kırıklığı" olarak nitelendiren Sınır Tanımayan Doktorlar’ın kıdemli hukuk ve politika danışmanı Yuanqiong Hu, "Lisans, antiviral ilaç üretmek ve tedarik etmek için güçlü ve yerleşik kapasitenin bulunduğu Brezilya ve Çin gibi önemli üst-orta gelirli ülkeleri kendi kapsama alanının dışında tutuyor" dedi.