Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Birliği'nin (AB) tek başına Avrupa halklarının ihtiyaçlarına yanıt vermeye yetmeyeceğini ve AB'yi reforme etmek gerektiğini belirterek, "Avrupa Anlaşmaları'nın çağın gereklerine uyarlanmasını ve Avrupa Siyasi Topluluğu'nun kurulmasını öneriyorum" dedi. Macron, AB anayasalarının değiştirilmesi için önümüzdeki günlerden itibaren temaslarına başlayacağını ve dönem başkanı olarak değişiklik projesini Haziran zirvesinde tartışmaya açacağını belirtti.
Your browser doesn’t support HTML5
Macron'dan "Avrupa Siyasi Topluluğu" Önerisi
Yaklaşık bir yıldır süren "Avrupa'nın Geleceği Konferansı'nın" sonuçlarını içeren raporun sunulduğu kapanış töreninde, Parlamento Başkanı Roberta Metsola, Konsey Başkanlığı adına Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, Konferansın sonuçlarına ilişkin nihai raporu teslim aldı. Gençlerin AP Genel Kurul sıraları arasında yaptığı "Avrupa Dansı" ile başlayan törende, katılımcı gençler, Avrupa'nın geleceğine ilişkin görüşlerini dile getirdi.
Vatandaşlar ve politikacılar arasında bir yıl boyunca değişim, tartışma ve işbirliği ile "nasıl bir Avrupa istediklerini" şekillendiren tüm üye ülkelerden yüzlerce kişi, AB kurumlarının değişimi için 9 başlık altında 320'den fazla öneri içeren raporu ilk elden AB yönetimine verdi. Sonuç bölümünde özellikle AB kurumlarının ve işleyişinin reforme edilmesini içeren 49 öneriye odaklanan bu raporla; iklim değişikliği ve çevre, sağlık, daha güçlü bir ekonomi, sosyal adalet ve istihdam, dünyada daha güçlü AB, değerler ve haklar, hukukun üstünlüğü, güvenlik, dijital dönüşüm, Avrupa demokrasisi, göç, eğitim, kültür, gençlik ve spor alanlarında önerileri sıralandı.
Fransa'da 2 turlu yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından yeniden seçilmeyi başaran Macron, ikinci döneminin ilk yurtdışı gezisini Almanya'ya yapmadan önce, 9 Mayıs Avrupa Günü vesilesiyle Strasbourg'daki Avrupa Parlamentosu'nda uzun zamandır beklenen bir konuşma yaptı. Macron, AP Başkanı Roberta Metsola ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ortak bir basın toplantısı düzenledi ve katılımcıların sorularını yanıtladı.
Avrupa'nın Geleceği Konferansı'nın bir yıl süren çalışmadan ortaya çıkan reform taleplerini devralan Macron, Fransız halkının kendisini "Avrupa konusunda yeni bir görev vermek için" seçtiğini belirtti. Macron, "Fransa, daha güçlü ve daha egemen bir Avrupa inşa etmek için hepinizle birlikte çalışmam için bana yeni bir yetki vererek, bir kez daha Avrupa için net bir seçim yaptı" dedi.
"Rusya ile savaşmıyoruz"
Savaşın Avrupa topraklarına geri döndüğünü belirten Macron, özgürlük için savaşan Ukrayna halkını selamladığını ve AB'nin Ukrayna halkının yanında olmaya devam edeceğini söyledi.
Rusya'nın Ukrayna'da tanımlanamaz suçlar işlediğini belirten Macron, "Ama Avrupa, Rusya'ya karşı savaşmıyor. Rusya'ya karşı aşağılama ya da intikam duyguları içine girmemeliyiz" diye konuştu.
Krizlerin Avrupa'yı kendi gündeminden uzaklaştırmaması gerektiğini belirten Macron, "İklim mücadelesi, sağlık ve gıdalarımızın kalitesi, daha adil, daha kapsayıcı bir Avrupa, kadın ve erkek eşitliğinin Avrupa’sı, kendini savunma araçlarına sahip bir Avrupa, birleşik bir Avrupa, değerlerimizin savunulması ve hukukun üstünlüğü. Bütün bunları yaparken de bağımsız ve verimli bir Avrupa. Pandemi ve savaş döneminde gösterdiğimiz birlik ve gücü, normal dönemlerde de gösterebilmeyliyiz. Savunmamıza daha güçlü yatırım yapmalıyız" dedi.
Macron yıllar önce hazırlanan Avrupa Anlaşmaları'nın değiştirilmesi ve kurumların yenilenmesi fikrini de desteklediğini belirterek, "Anlaşmalarımızda değişiklik yapmamız gerekecek. Bu çok açık. Bu nedenle Haziran ayından itibaren anlaşmaların revize edilmesi için toplanmayı önereceğim. Bu Avrupa Parlamentosu'ndan gelen bir öneri ve ben de bunu onaylıyorum" dedi.
Macron, AB içindeki karar alma mekanizması Konsey'de "oybirliği ile değil, ana kamu politiklalarında nitelikli çoğunlukla karar alınması", "iklim, tam istihdam, büyüme, sosyal adalet gibi hedeflerin netleştirilmesi, Avrupa seçimlerinin kurallarını" veya "Parlamentoda inisiyatif haklarını" gözden geçirerek, "demokratik kontrolun meşruiyetini" güçlendirme yönünde değişikliklere gidilmesi gerektiğini" dile getirdi.
"Ukrayna'nın üyeliği için 10 yıllar gerekiyor"
Avrupa Parlamentosu önünde, Ukrayna'nın AB'ye "acil üyelik" talebini de değerlendiren Macron, "Ukrayna, mücadelesi ve cesareti sayesinde bugün Avrupa'mızın, ailemizin, birliğimizin zaten yürekten bir üyesidir. Ancak yarın aday statüsünü, üyelik statüsünü vermiş olsak bile, hepimiz gayet iyi biliyoruz ki, standartları düşürmeye karar vermedikçe, süreç birkaç yıl, hatta muhtemelen birkaç on yıl alacak. Bu nedenle Avrupa'mızın birliğini ve bazen kendi üyelerimizden bazılarıyla ilgili olarak talep ettiğimiz ilkeleri tamamen yeniden düşünmeliyiz" dedi.
Avrupa nasıl organize edilir?
AB entegrasyon düzeyi ve arzusu göz önüne alındığında, kısa vadede Avrupa kıtasını yapılandırmanın tek yolu olamayacağını savunan Macron, "Avrupa nasıl organize edilir? Yeni bir örgüt oluşturulmalı. Avrupa siyasi topluluğu yaratılması çağrısında bulunuyorum. Avrupa'yı siyasi bir bakış açısıyla ve Avrupa Birliği'nden daha geniş bir şekilde organize etmeliyiz. Bunun için bir Avrupa siyasi topluluğunun yaratılması gerekiyor. Bu topluluk, "temel değerlerimize bağlı kalan demokratik Avrupa uluslarının siyasi işbirliği, güvenlikte, enerjide işbirliği, ulaşım, altyapı yatırımı, insan hareketi, özellikle gençlerimiz için yeni bir alan bulmasına izin verecektir. Bu topluluğa katılmak gelecekteki üyeliği garanti altına almak anlamına gelmeyecek. AB'yi terkedenlere de (İngiltere) açık olacak. Kıtamızın birliğini koruma arzusuyla, Avrupa'mızı, coğrafyasının gerçeğini de göz önünde bulundurarak bir araya getirmeliyiz" diye konuştu.
Von der Leyen: "Bizim geleceğimiz size bağlı"
AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen de, " Demokrasi, barış, bireysel ve ekonomik özgürlükler… Kıtamızda savaş şiddetlenirken Avrupa bugün bu değerler için savaşıyor. Bunlar, Avrupa'nın Geleceği Konferansı'nın tam kalbinde yer alan değerler. AB, Avrupa vatandaşlarının beklentilerini karşılamaya devam etmelidir. Bugün, onların tüm mesajları alınmıştır ve şimdi harekete geçme zamanıdır" diye konuştu. Von der Leyen de, toplantı sabahı Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile video konferans aracılığıyla görüştüklerini belirtti. Zelenski'yle Ukrayna'nın AB üyeliğini konuştuklarını kaydeden Von der Leyen, "Bizim geleceğimiz sizin geleceğinize bağlı, AB demokrasisinin geleceği Ukrayna'ya bağlı. Er ya da geç, AB ailesinin bir ferdi olacaksınız. Slava (Zafer) Ukrayna'nın, çok yaşa Avrupa" sözleriyle konuşmasını bitirdi.
Parlamento Başkanı Roberta Metsola da, "Vatandaşlar, özellikle gençler, Avrupa'nın geleceğine ilişkin vizyonumuzun merkezinde yer alıyor ve Konferans’ın sonuçlarını kendileri şekillendirdiler. Avrupa entegrasyonu için kilit bir andayız ve değişim önerilerinin hiçbiri reddedilmemelidir. İnsanların hayatlarını daha iyi hale getirmek için Avrupa'nın gücünü açığa çıkarmaktan korkmamalıyız" dedi.
Parlamentoyu temsil eden yürütme kurulu eşbaşkanı Guy Verhofstadt da, "Vatandaşların tavsiyeleri ve Konferans’ın sonuçları, Avrupa Birliği'nin güncel kalması ve ortadan kalkmaması için bize bir yol haritası sunuyor. Yeni, verimli ve daha demokratik bir Avrupa mümkündür. Vatandaşların açıkça beklediği gibi hareket edebilen egemen bir Avrupa. Gerçekten kaybedecek zaman yok. Konferans’ın sonuçlarına saygı duymalı ve sonuçlarını mümkün olan en kısa sürede uygulamalıyız" diye konuştu.
Bundan sonraki adımlar neler?
Avrupa'nın Geleceği Konferansı, ilk kez uygulanan ve yenilikçi bir süreç olarak bir yıl boyunca sürdü. Avrupalıların AB'den ne bekledikleri konusunda kendilerini ifade etmelerine olanak tanıyan katılımcı bir çalışma yürütüldü. Genç Avrupalılar’ın merkezi bir rol oynadığı Konferansta, tüm coğrafi kökenlerden, cinsiyetlerden, yaşlardan, sosyo-ekonomik geçmişlerden ve/veya farklı eğitim düzeylerinden Avrupa vatandaşları yer aldı. Katılımcıların önerileri çerçevesinde 320'yi aşkın öneri 9 başlık altında toplanarak sonuç raporu hazırlandı.
Şimdi bu raporları devralan AB'nin 3 kurumu Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu, her biri kendi alanındaki önerileri etkin hale getirmek için ne yapacağını içeren raporlar hazırlayacak.
Dönem Başkanı Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, değişiklik önerilerilerini Haziran zirvesinde liderlerin önüne getirecek. AB kurumları da, vatandaşlarını "kurumların taahhütlerini nasıl yerine getirecekleri" konusunda bilgilendirmek için önümüzdeki sonbaharda bir "geri bildirim" etkinliği düzenlenecek.