Aralık ayında başta Instagram tüm sosyal medya hesapları, sıradan kullanıcıların ve ünlülerin yapay zeka tarafından oluşturulmuş portreleriyle dolup taşıyor.
Arkasında Lensa AI isimli bir telefon uygulaması var. Kısa sürede Apple uygulama mağazasındaki en popüler fotoğraf uygulaması haline gelen Lensa AI son dönemde milyonlarca kişi tarafından indirildi.
Ancak portrelerin, profesyonel sanatçılar açısından etkileri ve cinsel istismar riski ile ilgili endişeler gündemde.
Bazı kullanıcıların endişesi ise farklı.
Fotoğrafların kendilerini doğru bir şekilde tasvir etmediğini düşünüyor, yapay zekanın oluşturduğu görüntülerde ırkçı ve cinsiyetçi stereotipler kullandığını öne sürüyorlar.
VOA Türkçe, uygulama ile ilgili bilinenleri ve sorun yaratan konuları derledi.
Yapay Zeka "portrecisi" Lensa AI kime ait?
Uygulamanın sahibi, merkezi California’da bulunan ve fotoğrafları çeşitli sanatsal tarzlarda çoğaltmak için yapay zeka kullanan Prisma uygulamasını da yapan Prisma Labs.
LinkedIn profillerine göre hem Prisma Labs CEO'su Andrey Usoltsev hem de kurucu ortak Aleksey Moiseenkov daha önce Rusya’nın teknoloji devi Yandex'te çalışıyordu.
Prisma Labs firmasının uygulaması Lensa AI, standart fotoğraf rötuşlama özellikleriyle 2018’den beri piyasada. Ancak Kasım ayı sonunda "sihirli avatarlar" özelliğinin lansmanının ardından dünya çapındaki indirilme sayısı hızla arttı.
Lensa AI nasıl çalışıyor?
Kullanıcılar fotoğraf uygulamasına 10 ila 20 kadar kendi fotoğraflarını yüklüyor. Belli bir hizmet ücreti ödendikten sonra, uygulama farklı stil ve renklerde onlarca "sanatsal portre" üretiyor ve kendinizi bir model hatta yıldız gibi hissetmenizi sağlıyor.
Lensa, internetten toplanan milyarlarca görüntü ve metin kombinasyonu üzerinde eğitilen Stable Diffusion adlı ücretsiz bir yapay zeka modeline dayanıyor. Fotoğraflarınızı yüklediğinizde, uygulama bunları bulut depolama alanına gönderiyor ve sadece sizin için kişiselleştirilmiş modeli oluşturuyor. Daha sonra bu model size benzeyen yeni resimler üretiyor.
Uygulama aboneliği yıllık 35,99 dolar, avatar paketleri için 3 ila 12 dolar arasında ek ücret alınıyor.
Kullanıcıları rahatsız eden yönleri ne?
Sosyal medyadaki paylaşımlara göre bazı kullanıcılar avatarlarının daha büyük göğüslere ve inceltilmiş bellere sahip olduğunu söylüyor.
Bazıları, sadece yüzlerini paylaşsalar da uygulamanın kendilerine vücut oluşturduğunu ve cinsel ya da çıplak pozlarda gösterildiklerini öne sürerken, bazı siyah kullanıcılar ise uygulamanın ciltlerinin rengini açtığını fark etti.
Asyalılar ve başörtüsü takan kişiler de Twitter'da yapay zeka portrelerindeki yanlışlıkları paylaştı.
Bu da konuyu temsiliyet meselesine getiriyor.
Zira yapay zeka mühendisliğinde koyu tenli insanların temsil edilmemesi nedeniyle, modellemelerin koyu tenlilerin görüntülerini analiz etme ve yeniden üretme konusunda performansı daha kötü.
Ayrıca Lensa AI, uygulamanın yalnızca 13 yaş ve üzeri kişiler için olduğunu söylese de pratikte bu kural işlemiyor.
Çoğu sanatçı uygulamaya neden karşı?
Sanatçılar, uygulamaların, kendilerinden çalınan materyalleri kullandığını savunuyor.
Stable Diffusion, eserlerinin Prisma Labs'ın kar etmesi için kullanılmasına açıkça izin vermeyen birçok sanatçının eserleri üzerinde çalışıyor.
Sanatçılar da Lensa AI’ın "stillerinin" gerçek insanların gerçek sanat eserlerine dayandığını ve bu profesyonellere ödeme yapılmadığını söylüyor.
Gerçek sanatçılar "ilham" alırken, yapay zeka sanat eserinden parçaları "numune" olarak kullanıyorlar.
Hatta bazı içerik oluşturucular, Lensa AI'da oluşturulan görüntülerin içinde sanatçıların imzalarına benzeyen şeyler buldular.
Lensa AI bu eleştirilere ne yanıt veriyor?
Prisma Labs Lensa AI’ın sanatçıların eserlerini kopyaladığı yönündeki iddialara karşı çıkıyor.
Twitter mesajlarında yapay zekanın "dijital sanatçıların yerini almayacağını" yazan firma, "Sinemanın tiyatroyu öldürmediği ve muhasebe yazılımının mesleği ortadan kaldırmadığı gibi, yapay zeka da sanatçıların yerini almayacak, ancak harika bir yardımcı araç haline gelebilir" dedi.
Firma, yapay zekanın sanat eserlerini değil, görüntüler ve açıklamaları arasındaki bağlantıları tanımayı öğrendiğini, bu şekilde model, içerik üretimine uygulanabilecek operasyonel ilkeler geliştirdiğini, dolayısıyla çıktıların herhangi bir sanat eserinin tam kopyası olarak tanımlanamayacağını savundu.
Lensa AI uygulaması da sıkça sorulan sorular bölümünde, metinden de görüntü üreten Stable Diffusion öğreniminin tek tek sanat eserlerini değil, görüntülerdeki desenleri yeniden yarattığını söyledi.
Bu uygulamayı kullanırken kişisel bilgiler çalınabilir mı?
Prisma Labs, Lensa AI’ın fotoğraflarınızdan elde edilen herhangi bir veriyi üçüncü taraflarla paylaşmadığını söylüyor. Ancak gizlilik politikası sözleşmesi buna açık kapı bırakıyor.
Firma ayrıca, kullanıcıların sağladığı fotoğraflarla yapılan işlemler sonrası sildiklerini ve fotoğraflardan yapılan modellemenin de silindiğini belirtiyor.
Prisma Labs CEO’su Andrey Usoltsev, Washington Post gazetesine yaptığı açıklamada, firmasının, bir yüz tanıma ağını eğitmek için fotoğrafları veya kişiselleştirilmiş modelleri kullanmadığını söyledi.
Prisma Labs'ın, kullanıcıların fotoğraflarına dayalı herhangi bir veri depolayıp depolamadığını söylemeyi ise reddetti; ancak şirketin "en azını" sakladığını kaydetti.