Latin Amerika’da Aedes Aegypti adlı sivrisinek türünün ısırmasıyla bulaşan ve ölümcül boyutlara ulaşabilen dang virüsü vakalarındaki hızlı artış, başta Brezilya olmak üzere, çok sayıda bölge ülkesinde endişe verici rakamlara ulaştı.
Panamerikan Sağlık Örgütü (PAHO) verilerine göre bu yıl vaka sayısı 12 milyon 709 bin 991’e, virüsten yaşamını yitirenlerin sayısı ise 7 bin 771’e ulaştı. Geçen yıl bölgedeki vaka sayısı 4,59 milyon, can kaybı ise 2 bin 467 olarak kaydedilmişti.
Latin Amerika’da dang hummasından en çok etkilenen ülkeler listesinde ilk sırada 10 milyon 21 bin 230 vaka ve 5 bin 872 can kaybı ile Brezilya yer alırken, Brezilya’yı 581 bin 402 vaka ve 408 can kaybıyla Arjantin; 532 bin vaka ve 341 can kaybıyla Meksika izliyor.
Hastalık, sivrisineğin dang virüsü taşıyan bir kişiyi ısırmasıyla enfekte olması ve sonrasında da virüsü ısırdığı diğer kişilere bulaştırmasıyla yayılıyor. Dang humması belirtileri arasında yüksek ateş, ağır baş ağrıları, kaslarda, eklemlerde ve göz diplerinde ağrı, deri döküntüsü gibi belirtiler görülüyor.
Vaka sayısı son 44 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Çocuklar, hastalar ve yaşlılar için risk yüksek
Uzmanlar enfeksiyonun özellikle çocuklar için yüksek risk oluşturduğuna; Guatemala’da dang humması kaynaklı ölümlerin yüzde 70’inin; Kosta Rika, Meksika ve Paraguay’da vakaların üçte birinden fazlasının çocuk olduğuna dikkat çekiyor.
Enfeksiyonun ölümcül boyutlara ulaştığı kesimler arasında 1 yaşından küçük bebekler, hamile kadınlar, diyabet, obezite, hipertansiyon hastaları ve 65 yaş üzeri kişiler yer alıyor.
Artışların sebeplerinden biri küresel ısınma
PAHO’nun araştırmalarına göre vaka artışındaki temel sebeplerden biri de küresel ısınma. Uzmanlar enfeksiyona sebep olan sivrisinek türünün çoğalmasına ve yeni yerlere ulaşmasında zemin hazırlayan sıcak hava dalgaları, kuraklık, ormansızlaşma gibi küresel ısınmanın etkisinin önemli olduğunu kaydediyor.
Birleşmiş Milletler Tropikal Hastalıkların Kontrolü Küresel Programı araştırmaları da sivrisineğin su kıtlığında da sel ve kuraklık koşullarında da artabildiğini, virüs vakalarının yüksek sıcaklıklarda çok daha arttığını gösteriyor.
Dang hummasıyla mücadelenin temel eksenini sivrisinek yoğunluğunu azaltacak ilaçlama, durgun su birikintileri gibi sivrisinek üreme alanlarının azaltılması, verimli sağlık hizmetleriyle erken teşhis ve zamanında tedavi oluştururken, halkın da ısırıklardan kaçınmak için ilaç ve sineklik kullanımı gibi yöntemler kullanması öneriliyor.