Kırgızistan’da, hükümetin ülkeye istikrar getireceğini umduğu tarihi parlamento seçimlerinde sandıklar kapandı.
120 üyeli parlamentoya seçilmek için 29 partinin adayı yarıştı. Eski Sovyet cumhuriyetinde yaklaşık 2 milyon 800 bin kayıtlı seçmenin yüzde 56’sı oy kullandı.
Geçici devlet başkanı Roza Otunbayeva, Bişkek’te oyunu kullanırken, seçimlerin adil ve saydam olacağı sözüverdi.
Haziran’da yapılan referandumda Kırgız seçmenler, başkanın yetkilerini azaltan ve parlamentoya daha çok yetki veren yeni anayasayı onaylamıştı.
Yeni sistemde parlamento başbakanı seçiyor ve hükümetin kurulmasında önemli bir rol oynuyor.
Kırgızistan’da hükümetler genellikle silah sesleri arasında değişir. Bu kez seçmenler yeni bir yolu, oy pusulalarının hışırtılarını denedi.
Kırgızistan seçimle, genellikle otoriter, tek adamla yönetilen ülkelerin bulunduğu bir bölgede parlamenter demokrasi denemesine girişti.
Kırgızlar yeni parlamentoyu seçmek için 29 partinin adaylarına oy verdi. 120 üyeli parlamentoya girmeyi başaran partiler bir koalisyon hükümeti kurmaya ve bir başbakan seçmeye çalışacak.
Geçici devlet başkanı Roza Otunbayeva, ülkeyi siyasi bir çıkmazın beklediği yolundaki yargıları reddetti, sağlam bir hükümet kuracaklarından emin olduğunu söyledi.
Otunbayeva, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada seçim yasasının, partilerin aday listelerinde etnik azınlıkların temsilcilerine yer vermelerini şart koştuğunu belirtti. Otunbayeva seçim kampanyası sırasında partilerin ülkenin güneyindeki Özbekler dahil, etnik azınlık gruplarına üye seçmenlerden oy istediklerini hatırlattı.
Oy verme işlemi, etnik çatışmalara sahne olan güneyin en büyük kenti Oş dahil ülke çapında olaysız geçti.
Kırgızistan’da siyasi istikrarsızlığın yanısıra seçmenleri en çok kaygılandıran konu, kötü ekonomik durum… Uluslarararası Para Fonu’na göre Kırgızistan, eski Sovyet cumhuriyetleri arasında ekonomisi bu yıl küçülme gösterecek tek ülke.
“Onur”adlı Rusya yanlısı partinin lideri Feliks Kulov, kampanya sırasında kendisini Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ile birlikte gösteren afişlerle tüm ülkede boy göstererek anketlerde desteğini arttırdı. Bazı etnik azınlıklar, iyi Kırgızca konuşamayan Kulov’u artan Kırgız milliyetçiliğine karşı bir garantör olarak görüyor.
Kamuoyu yoklamaları, beş partinin parlamentoya gireceğini ve koalisyonun kaçınılmaz olacağını gösteriyor.
Ancak birçok Kırgız partisinin koalisyon hükümetinde bakanlık kapma yarışına girmesi durumunda siyasi istikrarsızlığın devam etmesinden kaygı duyuluyor. Bunlardan biri de 22 yaşındaki avukat Aynura Sultanbayeva:
Aynura Sultanbayeva, Kırgızistan’daki sorunun lider boşluğundan kaynaklanmadığını söylüyor. Sultanbayeva, lider kötü de olsa kendisiyle pazarlık yapmanın kolay olacağını ve ülkeye yabancı yatırımların gelmesinin sağlanacağını, oysa birden fazla lider olursa hepsiyle pazarlık yapmak zorunda kalınacağını vurguluyor.
Washington, Kırgızistan’da çok partili seçimleri kuvvetle destekledi. Obama yönetimi,Kırgızistan’a seçim organizasyonunda yardım etmek için 5 milyon dolar harcadı.
Amerika’nın başkent Bişkek yakınlarında, Afganistan’daki NATO operasyonları için hayati önem taşıyan bir hava ikmal üssü bulunuyor.