İsrail Pazar sabahı Lübnan’ın güneyine bir dizi hava saldırısı başlattı.
İsrail bu adımı “önleyici saldırı” olarak nitelerken Hizbullah da geçen ay İsrail’in bir komutanlarını öldürmesine misilleme amacıyla bu ülkeye yüzlerce füze ve SİHA gönderdiğini açıkladı.
Taraflar arasında çıkan yoğun çatışmaların ABD, İran ve bölgedeki bir militan örgütleri de içine çekebilecek geniş kapsamlı bir savaşa dönüşmesinden endişe ediliyor.
Aynı zamanda İsrail ve Hizbullah arasında patlak veren çatışmaların Gazze için yürütülen ateşkes çabalarını bozmasından da korkuluyor.
İsrail geçen yıl Hamas militanlarının ülke içine sızarak 1200 kişiyi öldürüp yüzlerce rehine aldığı Ekim ayından bu yana Gazze’de, Hizbullah’ın müttefiki Hamas’a karşı bir operasyon yürütüyor.
İsrail ordusundan yapılan açıklamada, hava saldırılarına gerekçe olarak Hizbulah’ın "geniş çaplı bir füze saldırısına hazırlanıyor olması" gösterildi. Operasyonun başlamasını takiben de Hizbullah, İsrail’in askeri mevzilerine saldırı başlattığını duyurdu. Hizbullah füze saldırısının, kurucu liderlerinden Fuad Şükür’ün geçen ay Beyrut’ta bir İsrail hava saldırısında öldürülmesine misilleme olduğunu bildirdi.
Lübnan’daki çatışmalar, Mısır’ın Gazze’de İsrail-Hamas çatışmalarını sona erdirmek için başlattığı yeni görüşmelerin ardından geldi.
Hizbullah, Gazze’de ateşkes ilan edilmesi durumunda saldırılarını durduracağını vadetse de bölgedeki çatışmaların büyümesinin, Hamas ve Hizbullah’ın yanısıra, İran’ın destek verdiği Irak, Suriye ve Yemen’deki militan grupları da içine çekmesinden kaygı duyuluyor.
İsrail’in kuzeyi Pazar sabahına siren sesleriyle uyanırken ülkenin ana uluslararası havalimanı Ben Gurion’a uçuşlar başka havaalanlarına yönlendirildi, kalkışlar da rötarlı yapıldı. Havaalanı sabah 7 itibarıyla normal seferlerine devam etti.
İsrail askeri sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, çok sayıda savaş uçağının Lübnan’ın güneyindeki hedefleri bombaladığını açıkladı. Hagari, İsrail hava sahasının da Hizbullah’ın füze saldırılarına karşı hava savunma sistemleri, savaş gemileri ve savaş uçakları tarafından korunduğunu belirtti.
Lübnan'daki saldırılarda 3 kişi öldü
Sabahın ortalarına doğru, Hizbullah ve İsrail arasındaki çatışmanın sonlandığı görüldü. İki taraf da yalnızca askeri hedeflerlere saldırı düzenlediğini açıkladı.
Lübnan’daki saldırılarda en az üç kişi öldü. İsrail’de can kaybı bildirilmedi.
Lübnan Sağlık Bakanlığı, güney Lübnan'daki saldırılarda iki kişinin öldüğünü ve iki kişinin de yaralandığını bildirdi. Ayrı olarak, Hizbullah’ın müttefiki Amal grubu, kendisine bağlı bir savaşçının bir arabaya düzenlenen saldırıda öldürüldüğünü açıkladı.
İsrail'e ait bir Apache taarruz helikopteri devriye gezerken.
Hizbullah: "Birinci aşama tamamlandı"
Hizbullah da İsrail’deki çok sayıda hedefe 320’yi aşkın Katyuşa füzesi ve çok sayıda drone gönderdiğini bildirdi. Örgüt tarafından yapılan açıklamada, “düşman tesisleri, barakaları ve Demir Kubbe hava savunma sistemine ait platformların” yanısıra İsrail’e ait “önemli bir askeri mevzinin” hedeflendiği ve bu hedefin daha sonra açıklanacağı belirtildi.
Şii militan örgüt daha sonraki açıklamasında da misilleme saldırısının ilk aşamasının tamamlandığını, ileride İsrail içlerine yeni saldırılar düzenlenebileceğini bildirdi. Ancak daha sonraki bir açıklamada "bugünkü askeri operasyonlar tamamlandı" denildi.
SİHA’larının tüm hedefleri vurduğunu kaydeden Hizbullah, kaç SİHA’nın hedefine ulaştığı bilgisini paylaşmadı. Ancak örgüt, İsrail’in kuzeyinde ve işgal altındaki Golan Tepeleri’nde 11 üs, barakalar ve askeri mevzilerin hedeflendiğini belirtti. Ayrıca örgüt, İsrail'in daha güçlü bir Hizbullah saldırısını engellediği iddiasını da reddetti. Ancak Hizbullah iddiaları hakkında bir kanıt sunmadı.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcülerinden Sean Savett, Başkan Joe Biden’ın İsrail ve Lübnan’daki durumu yakından izlediğini bildirdi.
Savett, “Şu aşamada, Amerikalı yetkililer İsrailli muadilleriyle sürekli temas halinde. İsrail’in kendini savunma hakkına verdiğimiz desteği ve bölgede istikrar için yürüttüğümüz çabaları desteklemeyi sürdüreceğiz” açıklaması yaptı.
Son haftalarda Amerikalı ve Avrupalı diplomatlar gerek İsrail gerek Lübnan’a arka arkaya ziyaretler düzenleyerek tansiyonu indirmeye çalışıyordu. Bölgede patlak verecek yeni çatışmaların daha geniş çaplı bir savaşa dönüşmesi kaygı yaratıyor.
Geçen hafta İsrail Savunma Bakanı Gallant, Hizbullah’la yaşanacak olası çatışmaları göz önünde bulundurarak Lübnan sınırına daha fazla asker kaydırıldığını bildirdi.
Tümgeneral Hagari, Pazar sabahı yaptığı açıklamada, “meşru müdafaa hakları çerçevesinde ve mevcut tehditleri bertaraf etmek amacıyla” İsrail ordusunun Lübnan’daki “terör hedeflerini” vurmaya başladığını bildirdi. “Hizbullah’ın İsrail’e kapsamlı bir saldırı başlatmaya hazırlandığını görebiliyoruz” diye konuşan Hagari bunun Lübnanlı sivilleri de tehlikeye attığı uyarısında bulundu. Hagari, Lübnanlı sivillere de Hizbullah’ın faaliyet gösterdiği alanları derhal terk edip tehlikeden uzaklaşmaları çağrısında bulundu.
İsrail güvenlik kabinesi toplandı
İsrail Başbakanlık Ofisi'nden yapılan açıklamada Başbakan Benyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın durumu Tel Aviv'deki askeri karargahtan izlediği bildirildi. İsrail güvenlik kabinesi de bugün acil olarak toplandı.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Kabine toplantısının başında yaptığı konuşmada, ordunun "kuzey İsrail'i hedef alan binlerce roketi" ortadan kaldırdığını söyledi ve İsrailliler’i İç Cephe Komutanlığı'nın direktiflerine uymaya çağırdı.
Netanyahu, "Ülkemizi savunmak, kuzeyde yaşayanları güvenli bir şekilde evlerine geri döndürmek ve basit bir kuralı sürdürmeye devam etmek için her şeyi yapmaya kararlıyız: Bize kim zarar verirse, biz de ona zarar veririz" dedi.
Pentagon, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in Gallant ile İsrail'in savunması hakkında konuştuğunu söyledi. ABD Genelkurmay Başkanı CQ Brown ise bölgeyi ziyaret ediyor ve İsrail, Mısır ve Ürdün'e uğraması bekleniyor.
Hizbullah, 7 Ekim saldırısını izleyen İsrail operasyonlarının başlamasından bu yana İsrail’e sürekli saldırılar düzenledi. Taraflar bu tarihten bu yana neredeyse her gün birbirlerini karşılıklı ateşe tuttu. Bu saldırılar yüzünden sınırın iki tarafında onbinlerce sivil evlerini terk etti. Ancak bu sabahki çatışmalara kadar gerek Hizbullah gerekse İsrail kapsamlı bir savaştan kaçınmaya çalışıyordu.
İsrail ve Hizbullah arasındaki en son kapsamlı savaş 2006’da yaşanmıştı ve iki taraf da bir ilerleme kaydedemeden çatışmalara son verildi. Ancak Şii militan örgütün askeri kapasitesinin o tarihten bu yana arttığı bildiriliyor.
ABD ve İsrail istihbaratına göre Hizbullah’ın elinde 150 bini aşkın füze bulunuyor ve bunların bazıları İsrail’in tamamını vurabilecek kapasitede. Örgüt aynı zamanda İsrail’in hava savunma sistemlerini aşabilecek SİHA'lar ve güdümlü füzelere sahip oldu.
Dünyanın en güçlü ordularından birine sahip İsrail de kapsamlı ve çok kademeli bir füze savunma sistemine sahip. Ülkenin hava savunmasına ABD öncülüğündeki bir koalisyon da destek veriyor. Son olarak ABD, bu yıl başında İran’dan atılan yüzlerce füzeyi havada imha etmek amacıyla İsrail hava savunmasına destek vermişti. ABD son haftalarda bölgedeki askeri varlığını da arttırmaya başladı.
İsrail kapsamlı bir savaş durumunda ezici yanıt verme uyarısında bulunuyor. Böyle bir savaşın Hizbullah’ın faal olduğu Beyrut’un güneyi ve Güney Lübnan’daki sivil altyapısına ağır hasar verebileceği ve iki taraftan yüzbinlerce kişinin evlerini terk etmesine yol açabileceği bildiriliyor.
İran Hizbullah’ın en büyük destekçisi olarak, geçen ay Tahran’da Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’ye düzenlenen suikasta karşı İsrail’e misilleme yapacağını duyurmuştu. İran bombalı saldırıdan İsrail’i suçluyor, ancak İsrail saldırıyı üstlendiğine yönelik hiçbir açıklama yapmadı.
Mısır’daki Gazze görüşmeleri
ABD ve diğer arabulucular, Gazze'de ateşkesi, daha geniş bir Ortadoğu çatışmasını önlemenin anahtarı olarak görüyor. Hizbullah, Gazze'de ateşkes olursa İsrail'e yönelik saldırılarını durduracağını, Hizbullah ve İran’ın, Şükür ve Haniye'nin ölümü sonrası planladıkları misilleme saldırılarını geciktirebileceklerini veya boyutunu küçültebileceklerini söyledi.
Mısır, Pazar günü Kahire'de, Hamas tarafından tutulan onlarca rehinenin serbest bırakılması ve ateşkes için gelişen teklifteki boşlukları kapatmayı amaçlayan üst düzey görüşmelere ev sahipliği yapıyor.
İki Mısırlı yetkilinin konunun hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmaması talebiyle verdikleri bilgiye göre, görüşmelere CIA direktörü William Burns, Katar Başbakanı Muhammed bin Abdulrahman El Sani ve Mısır'ın baş istihbarat yetkilisi Abbas Kamel katılacak. İsrail'in istihbarat teşkilatı Mossad’ın başkanı David Barnea'nın da katılması bekleniyor.
Hamas, Mısır ve Katar arabulucuları tarafından bilgilendirilmek üzere Mısır’ın başkentine bir heyet gönderdi ancak grup, müzakerelere doğrudan katılmıyor.