İsveç’in başkenti Stockholm’ün sakinlerinden Fabian Säll, yemek hazırlarken patates kabuğunu geri dönüştürmeye özen gösteriyor.
Yeni bir İsveç yasası, herkesin yiyecek atıklarını geri dönüştürmesini gerektiriyor. Säll da bu yasayı destekleyenlerden. Yasa yılın başında yürürlüğe girdi.
Ancak bu, onlarca yıldır yiyecek atıklarını geri dönüştüren İsveç'teki birçok şehir için yeni değil.
Esas soru, yasanın geri dönüşüm oranını arttırıp arttırmadığı.
Stockholm bölgesinde gıda atıklarını geri dönüştürmeden sorumlu iki şirketten biri olan Biokraft, bu yıl Ocak ve Mart ayları arasında, geçen yılın aynı dönemine kıyasla geri dönüşüm için toplanan toplam gıda atıklarında yaklaşık yüzde 20'lik bir artış olduğunu bildirdi.
Ancak, özellikle aldıkları malzemenin bir kısmı aslında gıda atığı olmadığından, bunları işlemede zorluklar yaşanıyor.
Biokraft'ta geri dönüşüm koruma müdürü olan Chasib Hamid, aldıkları varsayılan gıda atıklarının yaklaşık yüzde 30'unun aslında geri dönüştürülemeyen diğer çöpler olduğunu söylüyor ve "Bu hala yüksek bir yüzde" diyor.
Atıkları biyogaz ve gübreye dönüştüren şirket bunları daha sonra otobüs garajlarına ve yerel çiftçilere gönderiyor. Ayrıca, denizaşırı ülkelere satılan sıvılaştırılmış biyoyakıt da üretiyor.
Stockholm’de tüm toplu taşımayı yöneten kuruluş olan SL'ye göre, bu geri dönüştürülmüş biyoyakıt sayesinde, 2018'de Stockholm’da tüm otobüsler yenilenebilir yakıtlarla çalışacak şekilde dönüştürüldü.
Bir otobüsü bir yıl boyunca çalıştırmak için yaklaşık 3000 kişinin yıllık yiyecek atığı gerekiyor.
Ancak yiyecek atığının geri dönüşümü Stockholm için hala bir zorluk, yiyecek artıklarının yaklaşık yüzde 35'i geri dönüştürülmeden hala israf oluyor.
Kentin atıklarından sorumlu kurum olan Stockholm Vatten och Avfall'a göre, her İsveçli yılda ortalama yaklaşık 120 kilogram gıda atığı üretiyor.
Bir diğer sorun da eski konut binalarının genellikle gıda atığı kutuları takmak için gerekli tesis veya uygun alandan yoksun olması ve uzun süredir devam eden düzenlemelerin yenilemeleri engellemesi.
Uzmanlar artık gıda atığının yalnızca yarısının evlerden, geri kalanının restoranlardan ve gıda endüstrisinden geldiğini belirtiyor.
Avrupa Birliği, kişi başına düşen gıda israfını 2030 yılına kadar yarı yarıya azaltmayı hedefliyor. İsveç'te ise hedef, 2025 yılına kadar bunu yüzde 20 oranında düşürmek.