İstanbul'un taksi sorunu son dönemde taksicilerin kısa mesafeye gitmemesi, müşteri seçmesi ve taksimetre açmaması gibi sebeplerle gündeme geliyor. Yetkililer, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bu konuda her gün yüzlerce şikayetin geldiğini ifade ediyor.
Türkiye'nin en büyük metropolü olan İstanbul'da uzun zamandır yeni taksi plakası verilmiyor. 1990 yılında kentin nüfusu 7 milyon 309 binken 17 bin 395 taksi plakası bulunuyordu. Bugün mega kentin nüfusu 16 milyondan fazla ve taksi plaka sayısı hala aynı.
İBB’nin sorunun çözümü için geçtiğimiz günlerde bin adet yeni taksinin hizmete alınması teklifi Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) toplantısında oy çokluğuyla 9'uncu kez reddedildi.
Your browser doesn’t support HTML5
İstanbul'un Taksi Sorunu Devam Ediyor
“Taksi kalitesinin yükselmesi gerekiyor”
İstanbul’da yaşayan herkesin taksi sorununun farkında olduğunu ifade eden İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, sorunun nedenlerini ve çözüm noktasında nelerin yapılabileceğini VOA Türkçe’ye anlattı. Demir, “Bunun iki ayağı var. Birincisi sayı olarak yetersiz çünkü 98 yılından beri İstanbul’daki taksilere herhangi bir ilave olmamış. İkinci sorun da nicelik sorunu. İkisi birlikte ele alınmalı. Taksi kalitesinin yükselmesi gerekiyor. Şikayetlere baktığımızda her türlü şikayet var. Kısa mesafeye gitmeme, kaba davranış, fazla ücret alma, taksimetre açmama, takside sigara içme gibi farklı farklı şikayetler geliyor. Bu yıl, sekiz ay içerisinde gelen şikayet sayısı 44 bini geçti. Ortalama olarak İstanbul’da her taksi başına 2,5 şikayet aldık. Dolayısıyla ortada sorun olduğu açık. Derdimiz taksinin kalitesini yükseltmek, esnafın özlük haklarını iyileştirmek” diye konuştu.
“Kamuoyu baskısıyla teklif kabul edilecektir”
Kamuoyu baskısıyla İBB’nin yeni taksi projesinin kabul göreceğini düşündüğünü belirten Demir, sözlerine şöyle devam etti: “Bu taksiler örnek olacak ve diğer taksileri de değiştirecek diye düşünüyoruz. Bu projenin benzerleri Dubai ve Singapur gibi başka ülkelerde hayata geçirildi. Bireysel olarak işletilen taksiler bir şirket altında toplandığında, kurumsallaşma altında toplandığında hizmet kalitesinin yükseldiği çok açık.”
“Trafik sorunu çözülürse taksi sayısının artışına gerek kalmaz”
İBB’nin yeni taksi teklifine karşılık İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu, taksi sayılarının yeterli olduğunu ileri sürerek öncelikle trafik sorununu çözmeye yönelik seçeneklerin üretilmesi gerektiğini söyledi. VOA Türkçe’ye konuşan Aksu, 14 bin takside bulunan İ-Taksi uygulamasının verimli kullanılması durumunda yolcu ile taksicinin buluşturulacağını belirtti ve böylece taksi sayısının artışına ihtiyaç olmayacağını söyledi.
Aksu, “Trafik sorunu çözülmeden, teknolojiye geçilmeden, taksimetre ücret tarifesinin iyileştirilmesi yapılmadan taksi sayısının artışına ihtiyaç var mıdır yok mudur, bu ölçüm yapılamaz. Ayrıca İstanbul Teknik Üniversitesi’nin raporları var. Teknolojiyle birlikte yolcu ile taksicinin buluşturulacağı sisteme geçilirse verimlilik artar, yolcu taksi beklemez ve böylece taksi sayısının da artışına ihtiyaç olmaz” ifadelerini kullandı.
“Şikayet sayısı yüzde 1 bile değil, hep birlikte bu sorunları çözebiliriz”
İBB’ye gelen taksi şikayetleri hakkında da konuşan Aksu, konu hakkında şunları söyledi: “Biz günde 1 milyon 403 bin yolcu, yılda da 512 milyon yolcu taşıyoruz. Gelen şikayet sayısı 103 bin, yani yüzde 1 bile değil. Biz bu şikayetleri de inceliyoruz. Ayrıca bu konuda yetki büyükşehir belediyesinde. Biz de diyoruz ki; çalışma düzeninde, şoför davranışları konusunda bir sıkıntı varsa gelin beraber var olan sorunları çözelim. İçişleri Bakanlığı da bir genelge yayınladı. Bu genelge çerçevesinde esnaf odamız, bakanlığımız ve belediyemiz ortak denetimler yaparsa bu veriler daha net ortaya çıkar ve böylelikle bu sorunlar çözülmüş olur.”
“Zam istiyoruz, açılış ücreti 20 TL olursa insanlar taksi beklemez”
İstanbul’da 30 yıldır taksicilik yapan Hüseyin Kaya, taksi ücretlerinin düşük olmasından şikayet ediyor.
Kaya, “Yüzde 20 enflasyon var, yüzde 10 zam veriyorlar. Böyle ucuz olunca da taksiye talep artıyor. Otobüsler dört kişi 16,5 TL, taksi 14,50 TL. Yapmayın kardeşim; lastik pahalı, parça pahalı, her şeye zam gelmiş. Allah rızası için zam istiyoruz. Açılış 20 TL olsun bakalım insanlar taksi bekleyecekler mi” şeklinde konuştu.
“Arap turistler pazarlık yapmak istiyor”
Taksicilerin turistlere taksimetre açmadığı iddiasıyla ilgili konuşan taksi şoförü Güngör Petek, “Bütün vatandaşlar bizim sadece turist taşıdığımızı, yerli yolcu almadığımızı ima ediyor. Biz günde ortalama 1,5 milyon yolcu taşıyoruz. Bu sayının 1500- 2000’i turist oluyor. Demek ki biz ekmeğimizi yerli yolculardan kazanıyoruz. Bir de halkımıza şunu anlatmak istiyorum. Arap yolcu pazarlık yapmadan asla taksiye binmez. Çünkü ülkelerinde de bunu yapıyorlar. Onun için taksinin camından ‘şuraya ne kadara gidersiniz’ diye soruyorlar. Ama bizim medyadan ‘taksiciler pazarlık yapıyor’ şeklinde yanlış aktarılıyor” dedi.
“Taksicilerin içinde de çürük elmalar var, bunun denetimini yapacak yer İBB’dir”
Muhammed Tayfur, taksisine binen müşterilerin ilk olarak taksicilerin dolandırıcılığından bahsettiğini söyledi. Tayfur, bu sorunlarla mücadele etmenin kendisini çok zorladığını ve işi bırakma noktasına geldiğini söyledi:
“Taksime bir günde binen toplam 30 müşterinin ilk şikayeti dolandırıcılık ve hırsızlık konusu oluyor. Biz bu sorunların yükünü çekmekten artık yorulduk. Bu yüzden insanlar yakında bu işi yapmak istemeyecekler. Ben hem taksinin sahibiyim hem de çalışanıyım. Bugüne kadar asla bir müşteriye durmamazlık yapmadım, müşteriden yüksek para talep etmedim. Biz bunu haram gören insanlarız.”
Taksicilerin içinde de çürük elmalar olduğunu kaydeden Tayfur, bunları ayıklaması gereken kurumun İBB olduğunu söyledi.
“Bu noktada denetim yetkisi olan kişilerin devreye girmesini istiyoruz. Bu çürük elmaları ayıklamanın yolu şoföre kestiğiniz 900 TL ceza değildir. Yanlış işler yapan bu arkadaşlar yıllardan beri aynı kişiler. Lütfen bunların bir takside çalışmayı bırakıp öbür taksiye geçmeleri engellensin. Bu insanlara taksi kullanma belgesini veren İBB’dir. Kartlarını iptal ederek çalışmalarına mani olmalıdır.”
VOA Türkçe’nin mikrofon uzattığı İstanbullular, genel olarak taksicilerin ‘değişim saati’ söyleminden ve kısa mesafe yolcu almamalarından rahatsız olduklarını söylüyor.
“16 milyonluk şehirde yaklaşık 18 bin taksi var, yeni taksiye ihtiyaç var”
Recep Çelik, “Bu kadar insan neyle evine ya da işine gidecek. Bir yerden bir yere ulaşmak için herkesin özel aracı yok. Toplu taşıma da yeterli değil. Tabii ki taksiye ihtiyaç var. Taksicilerin yolcu seçmesi, temizlikleri, sürücülerin giyim kuşam ya da hal ve hareketleri hepsi sıkıntılı. Bunların düzelmesi lazım. 16 milyonluk şehirde yaklaşık 18 bin taksi var. Aşağı yukarı 10 bin kişiye bir taksi düşüyor. Bununla bu sorun çözülür mü” diye konuştu.
“Taksicilerin de sıkıntıları oluyor, empati kurmak gerekir”
Hatice Binici ise bazen taksicilere hak verilmesi gerektiğini düşünenlerden. Binici, “Onların da nöbet değişim saatleri var. Onun dışında İstanbul trafiğinde insanlarla, trafikle uğraşmak kolay değil. Onların da kendilerine göre bazı sıkıntıları vardır. Biraz empati kurmak gerekir diye düşünüyorum” dedi.
“Binmeden nereye gideceğimi soruyorlar”
Merter’de esnaflık yapan Fırat Kılıç, “Özellikle değişim saatlerinden dolayı müşteri almıyorlar. Bir de nereye gideceğinizi soruyorlar. Merter’de çalışıyorum. Aşağı inerken soruyorlar hangi yöne gidiyorsunuz diye, yakına pek gitmiyorlar. Ondan dolayı bir sıkıntı var” ifadelerini kullandı.
“Gideceğim yere ters diyerek almıyorlar”
Üniversite öğrencisi Sude Işık, “Akşamları Bi Taksi uygulamasını kullandığım zaman taksiciye güvenebiliyorum ama tek başıma yoldan bir taksiye bineceksem bazen sıkıntı olabiliyor. Ayrıca kısa mesafe kesinlikle almıyorlar. Bazen gideceğin yere ters diye de almayabiliyorlar. Kesinlikle yeni taksi gelebilir ama yeni taksilerin de denetiminin güzel yapılması gerekiyor.
“Taksi bulamadığım için korsan taksi kullanıyorum”
Diş teknisyeni İbrahim Kaya, “Yağmurlu hava olduğu zaman uzak mesafeyi tercih ediyorlar. Hastamız olsa bile götüremiyoruz. Korsan taksiye itiraz ediyorlar ama normal taksi kullanamıyorsam korsan taksiyi neden kullanmayayım ki” dedi.