İsrail’in 7 Ekim’de Hamas’ın saldırısının ardından kara harekatı düzenlemesinin beklendiği Gazze’de güvenlik kaynaklarına göre dev bir tünel ağı bulunuyor. Tünellerin uzunluğu güvenlik analistlerine göre yüzlerce kilometreyi buluyor.
Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırıda kaçırdığı ve daha sonra serbest bıraktığı rehineler tünelleri “örümcek ağı gibiydi” sözleriyle anlatıyor. Bir uzmansa tünelleri, Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi ya da Vietkong adlı silahlı örgütün inşa ettiği tünellerin on katı olduğunu söylüyor.
Batılı ve Ortadoğulu kaynaklara göre, İsrail’in hava ve denizden tamamıyla erişimi kontrol ettiği 360 kilometrekarelik Gazze Şeridi’nin altında uzanan bu tünellerden Hamas silah ve teçhizat taşıyor.
İsrail ordusu Hamas’ın Gazze’deki El Şifa hastanesini tünel ve operasyon merkezi olarak bir kalkan amacıyla kullandığını iddia ediyor. Hamas yetkilisi Ezzat El Reşik ise bu iddianın asılsız olduğunu savunuyor.
ABD’li yetkililer, İsrail özel kuvvetlerinin yer altında tutulan rehinelere bir zarar gelmesinden kaçınırken bir yandan da militanlarla mücadele etmek gibi benzersiz bir zorlukla karşı karşıya kalacakları görüşünde.
İsrail sensörler ve yer altında demir duvar olarak adlandırılan bariyerle bu tünellerin tespit edilmesine yatırım yapmış olsa da, Hamas’ın hala tünellerle dış dünyaya eriştiği düşünülüyor.
Tünellerin uzunluğu güvenlik analistlerine göre yüzlerce kilometreyi buluyor. Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları savaşçılarının görüldüğü fotoğraf 18 Ağustos 2014'ten.
“Örümcek ağı gibiydi”
2021’deki çatışmaların ardından Hamas’ın Gazze’deki lideri Yahya El Sinvar, “100 km’lik Hamas tünelini imha ettiklerini söylüyorlar. Gazze Şeridi’ndeki tünellerimiz 500 km’yi geçiyor. Söyledikleri doğruysa bile, tünellerin yalnızca yüzde 20’sini yok etmiş oluyorlar” demişti.
İsrail’in beklenen kara harekatı öncesinde yer altında saklandığı düşünülen Sinvar’ın bu iddiası doğrulanmış değil. Ancak tünellerin uzunluğunun yüzlerce kilometreyi bulduğu güvenlik analistleri tarafından kabul görüyor.
Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırının ardından rehin aldığı ve serbest bıraktığı rehinelerden Yocheved Lifshitz, “Örümcek ağı gibiydi, bir sürü tünel vardı. Tünellerin içinde yürümeye başladık. Toprak nemliydi” sözleriyle anlatıyor.
İsrail güvenlik güçleri havadan yapılan bombardımanın tünel altyapısına az hasar verdiğini söylüyor.
İsrail Savunma Güçleri Savunması ve Güvenlik Forumu Başkanı olan ve İsrail ordusunda tuğgeneral olarak görev yaptığı dönemde tünellerden sorumlu olan Amir Avivi, “Gazze’nin altında kilometrelerce uzunlukta, 40-50 metre derinlikte tünellerle birbirine bağlı kocaman bir şehir var. Sığınaklar, karargahlar ve depolar. Bu tünellerde depodan, roket rampasına her şey var” diyor.
Bir başka güvenlik kaynağı ise Hamas’ın Mısır’a uzanan tünellerinin hala aktif olduğunu, Mısırlı bazı subayların bunun bir parçası olduğunu ancak Mısır ordusunun bundan haberdar olup olmadığının bilinmediğini belirtiyor.
Mısırlı yetkililerdense konuyla ilgili bir açıklama henüz gelmedi.
“Tünellerden geçirilen en karlı ürün kurşun”
Refah’taki bir tünel operatörü Ebu Kuzey tünellerden geçirilen en karlı ürünün kurşun olduğunu, Mısır’da tanesinin 1 dolara alındığını ve Gazze’de en az 6 dolara satıldığını söylüyor.
Ebu Kuzey, Mısır’da 800 dolara satılan kalaşnikof tüfeklerin Gazze’de iki katına satıldığını anlatıyor.
“Suriye ve Irak’taki çatışmalar durumu değiştirdi“
İsrailli emekli Tuğgeneral Amnon Sofrin, bu tünellerin içinde çok fazla sayıda bubi tuzaklarının olacağını, 2021’de sahip olmadıkları silahlara bu kez Hamas’ın sahip olduğunu belirtiyor.
Daha önce Mossad’ın istihbarat direktörlüğünün başında bulunan Sofrin, Hamas’ın askerleri de kaçırmaya çalışabileceğini söylüyor.
İsrail’deki Reichman Üniversitesi’nden Daphne Richemond-Barak, Suriye ve Irak’taki çatışmaların durumu değiştirdiğini söylüyor.
Daphne Richemond-Barak, “İsrail ordusu muhtemelen tünellerde IŞİD gibi örgütler tarafından elde edilen ve Hamas’a aktarılan tüm deneyim ve bilgiyle karşı karşıya kalacak” diyor.