İsrail Dışişleri Bakanı, Gazze'ye yardım malzemesi götüren Türk yardım gemisine yapılan ve dokuz kişinin ölümüyle sonuçlanan komando baskını nedeniyle Türkiye’den özür dilemeyeceklerini açıkladı.
Avigdor Lieberman, Letonya’yı ziyareti sırasında yaptığı açıklamada Türkiye’nin özür talebini yerine getirme niyetleri olmadığını belirtti.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İsrail’in Gazze’ye yardım götüren gemilere düzenlediği saldırı nedeniyle özür dilememesi halinde, Ankara ile Tel Aviv’in diplomatik ilişkilerinin kesileceğini söylemişti.
Hürriyet gazetesine verdiği demeçte İsrail’e üç seçenek sunduklarını belirten Davutoğlu, “Önlerinde üç yol var. Ya özür dilerler, ya uluslararası komisyonu ve onun raporunu kabul ederler ya da ilişkiler kesilir” demişti.
Davutoğlu bu mesajların İsrail Sanayi ve Ticaret Bakanı Benyamin Ben- Eliezer aracılığıyla hükümete iletildiğini de vurgulamış, “Bir tarih belirlemedik ancak İsrail’i sonsuza dek bekleyecek değiliz” diye konuşmuştu.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise Cuma günü İsrail’in baskın nedeniyle özür dilemeyeceğini açıklamıştı. Netanyahu, İsrail Devlet Televizyonu’na verdiği demeçte, İsrail’in baskında hayatını kaybedenler için üzgün olduğunu belirtirken “Ancak askerler kendilerini savunmasalar linç edileceklerdi” demişti.
Netanyahu, İsrail’in baskında ölen Türk vatandaşları için Türkiye’ye tazminat ödemeyi düşünmediğini de söylemişti.
Ankara, Gazze’ye yardım götüren konvoya yönelik dokuz Türkün öldüğü kanlı komando baskınından sonra büyükelçisini geri çekmiş ve İsrail’den özür dilemesini istemişti. Olaydan sonra iki ülke arasında ilişkiler son derece soğumuş bulunuyor.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, diplomatik ilişkilerin düzelmesi için İsrail’in özür dilemesi ve baskınla ilgili uluslararası soruşturma yapılmasını kabul etmesi gerektiğini söyledi.
Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Selim Yenel, Davutoğlu’nun açıklamasını ültimatom olarak nitelemekten kaçındı, daha çok uyarı olduğunu söyledi.
Yenel, ilişkilerin nasıl devam edeceği ya da kesilip kesilip kesilmeyeceğini bilmediklerini ancak Davutoğlu’nun bu iki nokta çözüme kavuşturulmazsa ilişkilerin düzelmesinin çok güç olacağı mesajı verdiğini belirtti.
Ancak İsrail, özür dilemeyi reddettiği gibi uluslararası soruşturmayı da kabul etmiyor, iki uluslararası gözlemciyle birlikte kendi soruşturmasını yürütüyor.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun açıklaması sürpriz oldu. Davutoğlu geçen hafta İsrail Sanayi ve Ticaret Bakanı Benyamin Eliezer ile Brüksel’de bir görüşme yapmıştı.
Müsteşar Yardımcısı Selim Yenel, bu görüşmeyi yapıcı olarak tanımladı ancak Türkiye’nin talepleri yerine getirilmediği sürece ilişkilerin düzelmeyeceğini tekrarladı. İkili ilişkilerin zarar görmeye devam edeceğini belirten Yenel, durumun düzelmesi için İsrail’de yeni bir hükümetin işbaşına gelmesini bekleyecekleri görüşünü savundu.
Gözlemciler, Ankara’nın İsrail’e yönelik sert tutumunun, iki ülkenin ilişkilerini düzeltmek için çaba harcayan Washington için bir darbe olduğunu söylüyor.
Konunun Washington’da Başkan Obama ile İsrail başbakanı Benyamin Netanyahu arasında yapılacak görüşmede gündeme gelmesi bekleniyor.