Mersin Büyükşehir Belediyesi işitme engellilere yaklaşık bir yıldır görüntülü hizmet veriyor. Kamu kuruluşlarında işi olan ancak iletişim kuramadığı için mağduriyet yaşayan engelliler, işaret dili tercümanı aracılığıyla kamu hizmetlerinden yararlanabiliyor.
Your browser doesn’t support HTML5
İşitme Engelliler İçin Görüntülü Destek Hattı
Peki, işitme engelliler neden yazışarak hizmet almıyor? Görüntülü destek fikri neden ve nasıl ortaya çıktı? VOA Türkçe’ye konuşan Engelliler Daire Başkanı Dr. Hülya Atila bu soruları şöyle yanıtlıyor: “Mersin genelinde bir veri tabanı oluşturduk. Bunun içerisinde işitme engelli vatandaşlarımız da vardı. Onlarla bire bir görüştüğümüz zaman da, günlük konuşma dillerinde, gündelik işlemlerini yaparken iletişim konusunda problemler yaşadıklarını gördük. Çünkü işitme engelliler bizim konuştuğumuz gibi günlük bir dil kullanmıyorlar. Türkçe çok zengin bir dil; mecazlar, atasözleri, deyimler, benzetmeler vs. var. Biz konuşurken bunların hiç farkına varmadan konuşuyoruz ama onlar bu dünyayı hiç işitmedikleri için, ya da sınırlı olarak işittikleri için böyle bir dil kullanmıyorlar. Benim meslek hayatımda da işitme engelli bir hastam geldiği zaman, onunla iletişim kurarken, okuldan mezun olduğunu söylediği için ben yazarak anlatmaya çalışıyordum ama bir türlü anlaşamıyorduk.”
Atila, gündelik dile hakim olmadıkları için işitme engellilerin çoğu zaman yanlış anlaşıldıklarını ve bunun ciddi sorunlara yol açtığını söylüyor: “Bazen anlatırken emir kipiyle konuşuyorlar, öyle konuştukları için karşılarındakiler çok sert konuşuyor gibi algılayabiliyor. Aslında yapmak istedikleri bu değil ama bu şekilde öğrendikleri için kendilerini bazen sert ifade edebiliyorlar. O yüzden kamu kurumlarında resmi işlemlerini yaparken iletişim problemi yaşıyorlar. Bunun farkına vardığımız için bu hizmetimizi devreye soktuk.”
“Uyarıyorum arkaya çöpe atmanız rica ederim”
Belediyenin karşılaştığı örneklerden bir tanesi bir kurumda stok görevlisi olarak çalışan bir işitme engellinin yaşadıkları. Bu kişi cihazla kısmen duyuyor buna karşın gündelik konuşma diline hakim değil. İşlerini genelde mail üzerinden yürütüyor ancak orada da kendisini engelli olmayan biri gibi ifade edemediği için sorunlar yaşıyor.
Örneğin bir mailinde şöyle yazmış: “Volkan bey Merhaba. Görseldeki gibi benim ofiste önünde etiklet kutular boş atmışlar recep bey söylediğim gibi birdaha görmeyeceğim ve uyariyorum, arkaya atmaniz rica ederim”.
Okuma yazma bilen, iş hayatında aktif rol alan bu kişi işitme engelli olduğu için aslında tonunu ayarlayamıyor. Bu da sık sık sorun yaratıyor. İşte bu noktada belediye devreye girmiş ve bu kişiye destek vermeye başlamış.
Desteği veren kişi İşaret Dili Tercümanı Esra Alkan. Alkan bir CODA. Bu, ebeveynleri işitme engelli ancak kendisi engelli olmayan, anadili işaret dili olan kişilere verilen bir ad. İngilizce Children of Deaf Adults (Sağır Yetişkinlerin Çocukları) kavramının kısaltmasından oluşuyor.
Engelli kişi belediyenin verdiği numarayı arıyor. Karşısına Alkan çıkıyor. Bu kişi sadece belediye işlemleri için değil, örneğin doktora gittiğinde de Alkan’ı arayabiliyor. Alkan önce engelli kişiyle görüntülü konuşup daha sonra yanındaki kişiye bunun tercümesini yapıyor.
Hizmet mesai saatleri içinde, kamusal hizmetler için sağlanıyor.
Alkan, işitme engelli stok görevlisi ile sık sık iletişim halinde. Onun kendisine gönderdiği mailleri önce görüntülü olarak anlatıyor, sonra da isterse yine yazılı şekilde kendisine iletiyor.
İşitme engelliler hizmetten yararlanmak isterse arayacakları numara: 0 533 360 27 03