DİYARBAKIR —
IŞİD’in Irak’ın Ezidiler'in yaşadığı Sincar (Şengal) kasabasına saldırmasının üzerinden 9 yıl geçti. Binlerce Ezidi'nin öldürüldüğü olaydan sonra kaçırılan 3 bine yakın Ezidi hala kayıp.
Ezidiler katliamın “soykırım” olarak tanınmasını ve sorumluların yargılanmasını istiyor.
2014 yılının Haziran ayında Irak’ın Musul vilayetine saldırarak işgal eden IŞİD, 3 Ağustos'ta Ezidiler'in yoğunlukta olduğu Sincar kasabasına saldırdı.
Kasaba ve çevresindeki köyleri hedef alan IŞİD, son yılların en büyük katliamına imza attı. Örgüt, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 5 bine yakın insanı öldürdü. IŞİD binlerce Ezidi kadını da “savaş ganimeti” adı altında kaçırdı.
2014’te dönemin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başbakanı Neçirvan Barzani’nin talimatıyla IŞİD tarafından kaçırılan Ezidiler'i kurtarmak için merkezi Duhok’ta bulunan “Ezidiler'i Kurtarma Ofisi” kuruldu.
Ofis yönetimi 6 bin 417 kişinin IŞİD tarafından esir alındığını belgeledi.
Bunun üzerine çalışmalarını hızlandıran ofis 3 bin 570 kişiyi örgütün elinden kurtardı.
Saldırının ardında IKBY ve sivil toplum kuruluşlarının yaptığı araştırmalarda, bin 500’e yakın Ezidi kadının cinsel saldırıya maruz kaldığı, yaklaşık 400 bin Ezidi'nin göç ettiği belirlendi.
Ezidiler'in bazıları bir süre Diyarbakır'da Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan kampta kaldı.
Hala 3 bine yakın Ezidi’nin kayıp olduğu belirlenirken, 325 bin 197 Ezidi Kürt Bölgesi’ndeki kamplarda yaşıyor.
Birleşik Krallık ‘soykırım’ olarak tanıdı
IKBY ve sivil toplum kuruluşları, katliamın “soykırım” olarak tanınması için uluslararası alanda çalışmalar yürütüyor.
Son olarak Birleşik Krallık katliamı resmen ‘soykırım’ olarak tanıdı.
1 Ağustos’ta açıklanan karar Birleşik Krallık’ın Ortadoğu'dan Sorumlu Devlet Bakanı Lord Ahmad tarafından duyuruldu.
Ahmad, katliamda hayatını kaybedenler için adalet ve hesap verebilirliğin esas olduğunu belirterek, "Ezidi nüfusu dokuz yıl önce IŞİD'in elinde büyük acılar çekti ve bunun yansımaları bugüne kadar hissediliyor" dedi.
Avrupa merkezli Ezidi Kültür Vakfı Kurucu Başkanı ve Ezidi siyasetçi Azad Barış Birleşik Krallık’ın katliamı soykırım olarak tanımasının memnuniyet verici olduğunu söyledi.
VOA Türkçe’ye konuşan Barış, Türkiye başta olmak üzere, tüm dünyanın, bir daha yaşanmaması için katliamı soykırım olarak tanıması çağrısı yaptı.
Ezidiler'e Anayasal güvence verilmesi gerektiğini savunan Barış, “Ezidiler'in hem dinsel hem kültürel olarak anayasal bir güvenceye kavuşturulması talebinde bulunuyoruz. Çünkü bu olmadığı zaman saldırıya açık hale geliyoruz” dedi.
Ezidiler her yıl 3 Ağustos'ta Şengal katliamında kaybettiklerini anıyor
Hala kayıp olan Ezidiler’in bulunmasını isteyen Barış, “Bu trajedinin ne kadar aslında derin yaralar bıraktığını hepimiz biliyoruz. Bu kayıp kadınların, bu kayıp kızların birçoğunun maalesef Türkiye başta olmak üzere bölge ülkelerinden olduğunu biliyoruz” diye konuştu.
“Soykırım mahkemesi kurulması gerekiyor”
Ezidi Kültür Vakfı Türkiye Temsilcisi ve gazeteci Eyüp Burç ise katliamdan kurtulanların sorunlarının hala çözülmediğini ifade etti.
VOA Türkçe’ye konuşan Burç, binlerce Ezidi’nin hala kamplarda yaşadığına dikkat çekerek, “Benim iddiam soykırım devam ediyor. Çünkü soykırım sadece insanların ölmesi değil, yerinden, yurdundan koparılması, evine dönmemesi, ailelerin parçalanması, dilinden, kültüründen, dininden koparılması da soykırımdır. Dolayısıyla kamplarda hala Ezidiler yaşıyor. Bu acil şekilde çözülmesi lazım” dedi.
IŞİD saldırısının üzerinden 9 yıl geçmesine rağmen hala binlerce Ezidi kamplarda yaşıyor
Soykırım mahkemesi kurulması gerektiğini dile getiren Burç, “Uluslararası bir soykırım mahkemesinin kurulması gerekiyor. Çünkü soykırım suçları cezalandırılmalıdır. Soykırım ceza suçları cezasız kalmamalıdır. Bu mahkemeyle bu soykırıma katılanlar, yapanlar, teşvik edenler arkasındaki güçler, bölgesel güçler, uluslararası ilişkiler her neyse bu mahkemelerde ortaya çıkar. Böylelikle insanlığın temel görevi olan insanlara karşı işlenmiş bir suçta adalet yerini bulmuş olur. Tabii ki bütün bunların bir de tanzim edilmesine tanzim tazminat ödenmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.
“Evlerine dönüş şartları sağlanmalı”
Ezidiler’in kutsal mekanlarından olan Irak Kürt Bölgesi’nin Laleş kasabasının basın sözcüsü Lokman Süleyman Mahmud ise kamplarda kalan Ezidiler’in evlerine dönme şartlarının sağlanması gerektiğini söyledi.
Ezidilerin kutsal mekanlarından Irak'taki Laleş kasabası