Irak’ta bazen 50 dereceyi bulan sıcaklarda halk sokaklara dökülüp temel hizmetlerin sağlıklı bir şekilde ulaştırılması amacıyla protesto gösterileri düzenledi.
Başbakan Haydar el Abadi bunun ardından kapsamlı reform sözü verdi, bu haftadan itibaren de adları yolsuzluğa karışan üst düzey yetkililerin işlerine son verdi.
Carnegie Ortadoğu Merkezi’nden Irak uzmanı Renad Mansur, yolsuzlukla mücadele reformlarının başarıya ulaşması durumunda yalnızca halka temel hizmetlerin sağlanmayacağını, aynı zamanda ordunun da isyancılarla mücadelesinin kolaylaşacağını söylüyor. Tüm bu unsurlar Başbakan Abadi'nin siyasi geleceği açısından da önemli.
Mansur alınan hızlı kararlara rağmen ülkenin mevcut koşullarında bu reformların hızlı uygulanamayacağına ve bazı engellere dikkati çekiyor.
Uzmanlar, yolsuzluğun Irak’ın devlet kurumlarında kök saldığının, konumları güçlü olan yetkililerin reformları engellemek için ellerinden geleni yapacağını uyarısında bulunuyor.
Ancak kamuoyundan gelen talepler dini liderlerin baskısıyla da birleşince, yetkililer en azından bu reformlara destek vermek zorunda kalıyor. Mansur, bu girişimlerin ardında “ciddi bir güç olduğunu” savunuyor.
Uzmana göre, reformların başarıya ulaşması, Başbakan Abadi’nin konumunu da güçlendirebilir, kendisini yolsuzluğa bulaşmış ya da güç mücadelesine düşmüş diğer devlet yetkililerine bağımlı hale gelmekten de kurtarabilir.
Ancak muhalifler Irak Başbakanı’nı, rakiplerini ortadan kaldırmak için reformları bahane olarak kullanmakla suçluyor.
Gazeteci Suadad el Salhi’ye göre, iddialar ne olursa olsun hükümetin reformlara devam etmekten başka çaresi yok, aksi takdirde halkın gözündeki meşruluğunu da yitirebilir.
Iraklılar günlerce devam eden elektrik kesintilerinden, içme suyuna tuz karışmasından şikayetçi. El Salhi bu hizmetlerdeki eksiklikleri yolsuzluğa bağlıyor. Yolsuzluk, Irak hükümetinin etkili bir şekilde faaliyet göstermesini engellediği gibi, geçen yıl IŞİD’in de ülkenin önemli bölgelerini ele geçirip devlet dışı bir aktör haline gelmesine yol açtı.
Militanlarla mücadele etme başarısını gösteremeyen Irak ordusunda yolsuzluk özellikle rütbeli personel arasında çok yaygın. Amerika’nın yıllardır Irak ordusuna verdiği askeri destek de, ordunun muharip gücünü arttırmaya yetmedi.
Irak ve Suriye’de korkunç cinayetlere, bombalı saldırılara, tecavüzlere imza atan IŞİD dün Bağdat’ta bir pazaryerine düzenlenen en az 60 kişinin öldüğü ve yüz kişinin yaralandığı bombalı saldırıyı üstlenmişti.
Renad Mansur, Irak’taki güvenlik sorunlarını kısmen ordunun içindeki düzensizliğe bağlasa da Başbakan Abadi’nin reformlarının, orduyu Savunma Bakanlığı bünyesinde merkezileştirmeyi amaçladığına da dikkati çekiyor.