WASHINGTON - İsrail’in dün Gazze'nin merkezine düzenlediği hava saldırısında, aralarında ABD-Kanada vatandaşlığına sahip bir kişinin de olduğu yedi sivil toplum kuruluşu çalışanının ölmesinin ardından Amerika kapsamlı ve hızlı soruşturma çağrısında bulundu.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, "Şaşkınlığa uğradık, öfkelendik" diyerek İsrail'e hızlı ve kapsamlı bir şekilde geniş çaplı bir soruşturma yürütmesi çağrısında bulundu.
Beyaz Saray: "Bulguların kamuoyuyla paylaşılmasını umuyoruz"
Kirby, "Bu bulguların kamuoyuyla paylaşılmasını ve uygun şekilde hesap verilmesini ve sorumluluk alınmasını umuyoruz" dedi.
Gazze'deki savaşta şimdiye kadar 200'den fazla yardım çalışanın hayatını kaybettiğini hatırlatan Kirby, "Açık olan şu ki İsrail ordusu sivillerin ve insani yardım çalışanlarının korunması için sahada çakışmanın önlenmesi süreçlerini iyileştirmeli. ABD olarak İsrail'in insani yardım çalışanlarının güvenliğinin sağlanması konusunda daha fala adım atması için baskı uygulamaya devam edeceğiz" dedi.
Sivil toplum kuruluşu çalışanları, İspanyol kökenli Amerikalı ünlü şef Jose Andres'in 2010 yılında depremden sonra Haiti'ye aşçı ve yiyecek göndererek kurduğu, insani ve toplumsal krizlerde mağdurlara yemek sağlayan World Central Kitchen'da (WCK) görev yapıyordu.
WCK tarafından yapılan açıklamada, aralarında Filistinliler ile ABD ve Kanada çifte vatandaşının da bulunduğu işçilerin WCK logolu iki zırhlı araç ve bir başka araçla seyahat ettikleri belirtildi.
Blinken: "İsrail hükümetiyle doğrudan görüşüyoruz"
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington'un yakın müttefiki İsrail hükümetiyle doğrudan görüştüğünü ve "tam olarak ne olduğunu anlamak için hızlı, kapsamlı ve tarafsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulunduğunu" söyledi. Paris'te gazetecilere konuşan Blinken, insani yardım çalışanlarının korunması gerektiğini de belirtti.
Blinken, hayatını kaybeden yedi sivil toplum kuruluşu çalışanı için, "Bu insanlar kahraman, ateşten kaçmıyorlar, ateşin içine koşuyorlar. Yardım etmeye çalışan insanların kendilerinin ciddi risk altında olduğu bir durumla karşı karşıya kalmamalıyız" şeklinde konuştu.
Kanada İsrail'in Gazze'deki yardım çalışanlarına yönelik saldırısını kınadı, tam kapsamlı soruşturma talep etti
Kanada, Gazze'de biri Kanadalı yedi yardım görevlisinin ölümüne neden olan İsrail saldırısını kınadı ve kapsamlı bir soruşturma başlatılması çağrısında bulundu.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu daha önce yaptığı açıklamada Pazartesi günü İsrail ordusu (IDF) tarafından düzenlenen ve World Central Kitchen grubu için çalışan insanları vuran saldırının trajik ve kasıtsız olduğunu söylemişti.
Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly, yaptığı açıklamada, "IDF'nin dün Gazze'de düzenlediği saldırıda aralarında bir Kanada vatandaşının da bulunduğu yedi World Central Kitchen çalışanının hayatını kaybettiğini duymak beni dehşete düşürdü" dedi.
Joly, açıklamasında, "Bu saldırıları kınıyor ve tam bir soruşturma yapılması çağrısında bulunuyoruz. Kanada bu cinayetlerle ilgili tam hesap verebilirlik beklemektedir ve bunu İsrail hükümetine doğrudan ileteceğiz. İnsani yardım personeline yönelik saldırılar kesinlikle kabul edilemez" ifadelerini kullandı.
Joly'nin sözleri, Gazze çatışmasının başlamasından bu yana Kanada'nın İsrail'e karşı yönelttiği en sert yorumlardan biri oldu. Başbakan Justin Trudeau, İsrail'in kendini savunma hakkını savunurken, Filistinliler'in ölü sayısı arttıkça İsrail'in kampanyasına karşı giderek daha eleştirel bir tutum takınmaya başlamıştı.
Geçtiğimiz ay Kanada, 8 Ocak'tan bu yana İsrail'e yeni silah ihracat izinlerini onaylamadığını ve Ottawa silahların Kanada yasalarına uygun olarak kullanıldığından emin olana kadar onayların dondurulmasının devam edeceğini söylemişti.
İngiltere İsrail Büyükelçisi'ni geri çağırdı
İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, İngiltere'nin Salı günü Gazze'deki yardım çalışanlarının ölümüyle ilgili olarak İsrail Büyükelçisi'ni geri çağırdığı belirtildi.
İngiltere'nin Kalkınma Bakanı Andrew Mitchell, "Aralarında üç İngiliz vatandaşının da bulunduğu yedi World Central Kitchen yardım çalışanının korkunç bir şekilde öldürülmesini hükümet olarak kesin bir dille kınadığımızı belirttim" dedi.
Mitchell, "Uluslararası toplumla paylaşılan hızlı ve şeffaf bir soruşturma ve tam hesap verebilirlik talep ettim" dedi.
Dışişleri Bakanı David Cameron da X'te yaptığı açıklamada, İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz ile görüştüğünü ve ölümlerin "hiçbir şekilde kabul edilemez" olduğunun altını çizdiğini belirtti.
Cameron paylaşımında, "İsrail bu olayın nasıl meydana geldiğini acilen açıklamalı ve sahadaki yardım çalışanlarının güvenliğini sağlamak için önemli değişiklikler yapmalıdır" dedi.
BM: "Yardım görevlilerinin ölümleri Gazze savaşının yürütülme biçiminin 'kaçınılmaz sonucu'"
Birleşmiş Milletler Sözcüsü Stephane Dujarric, Gazze'de ünlü şef Jose Andres'in World Central Kitchen adlı yardım kuruluşunda çalışan yedi kişinin öldürülmesinin "bu savaşın şu anda yürütülme şeklinin kaçınılmaz sonucu" olduğunu söyledi.
Dujarric, Birleşmiş Milletler'in, İsrail ile Hamas arasındaki savaşta bir kez daha insani ateşkes çağrısında bulunduğunu kaydetti.
WCK, İsrail Savunma Kuvvetleri ile koordineli hareket etmesine rağmen konvoyun, Gazze'ye deniz yoluyla getirilen 100 tondan fazla insani gıda yardımını boşalttıktan sonra Deir al-Balah deposundan ayrılırken vurulduğunu söyledi.
World Central Kitchen İcra Kurulu Başkanı Erin Gore, “Bu sadece WCK'ya yönelik bir saldırı değil, gıdanın bir savaş silahı olarak kullanıldığı en vahim durumlarda ortaya çıkan insani yardım kuruluşlarına yönelik bir saldırıdır ve bu affedilemez” dedi.
Netanyahu yardım çalışanlarının ölümünü “trajik” olarak niteledi, “Savaşta böyle şeyler olur” dedi
Başbakan Benyamin Netanyahu ise yedi kişinin ölümüne neden olan İsrail hava saldırısının kasıtsız ve “trajik” olduğunu söyledi. İsrail Ordusu ise bağımsız bir soruşturma sözü verdi.
Ordu, “içten üzüntülerini” dile getirdi ve Gazze'deki feci insani durumu hafifletecek adımların atılması için baskıyı arttıran ve geniş çaplı kınamalara neden olan olayla ilgili bağımsız bir soruşturma yapılması taahhüdünde bulundu.
Netanyahu bir video açıklamasında “Ne yazık ki geçtiğimiz gün kuvvetlerimizin Gazze Şeridi'nde savaşçı olmayanlara istemeden zarar verdiği trajik bir olay yaşandı. Savaşta böyle şeyler olur. Kapsamlı bir soruşturma yürütüyoruz ve hükümetlerle temas halindeyiz. Olayın tekrarlanmasını önlemek için her şeyi yapacağız” dedi.
WCK'yı 2010 yılında depremden sonra Haiti'ye aşçı ve yiyecek göndererek kuran İspanyol kökenli ABD’li şef Andres, daha önce yaptığı açıklamada ölenlerin aileleri ve arkadaşları için üzgün ve kederli olduğunu söylemişti.
Andres, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada "İsrail hükümetinin ayrım gözetmeksizin işlenen cinayetleri durdurması gerekiyor" dedi.
Andres, "İnsani yardımı kısıtlamayı, sivilleri ve yardım çalışanlarını öldürmeyi ve gıdayı bir silah olarak kullanmayı bırakması gerekiyor. Daha fazla masum hayat kaybedilmesin. Barış ortak insanlığımızla başlar. Şimdi başlaması gerekiyor" ifadelerini kullandı.
İslamcı grup Hamas yaptığı açıklamada, saldırının uluslararası insani yardım kuruluşlarının çalışanlarını terörize ederek görevlerinden caydırmayı amaçladığını söyledi.
Avustralya, vatandaşının öldürüldüğünü doğruladı
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, 44 yaşındaki yardım görevlisi Lalzawmi "Zomi" Frankcom'un ölümünü doğruladı ve hükümetinin sorumluların hesap vermesini talep etmek üzere İsrail ile temasa geçtiğini söyledi.
Bir basın toplantısı düzenleyen Albanese, "Bu asla yaşanmaması gereken bir insanlık trajedisidir, hiçbir şekilde kabul edilemez. Avustralya, İsrail’in olay hakkında tam ve uygun hesap vermesi için takipçi olacaktır” dedi.
Albanese, masum sivillerin ve insani yardım çalışanlarının korunması gerektiğini söyledi ve Gazze'de sürdürülebilir bir ateşkesin yanı sıra "muazzam yoksunluk" çekenlere yardım için daha fazla yardım çağrısını yineledi.
Reuters tarafından elde edilen videoda sağlık görevlilerinin cesetleri bir hastaneye taşıdıkları ve öldürülenlerden üçünün pasaportlarını kameraya gösterdikleri görülüyor.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson da sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada "Gazze'de @WCKitchen yardım çalışanlarının ölümüne neden olan saldırıdan dolayı üzgünüz ve derin bir endişe duyuyoruz" dedi.
Watson, "İnsani yardım çalışanları umutsuzca ihtiyaç duyulan yardımları ulaştırırken korunmalıdır ve İsrail'i yaşananları hızla soruşturmaya çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.
WCK, bölgedeki faaliyetlerini derhal durdurduğunu ve çalışmalarının geleceği hakkında yakında karar vereceğini söyledi.
WCK gıda yardımı dağıtıyor ve ihtiyaç sahibi insanlar için yemek hazırlıyor. Geçen ay yaptığı açıklamada, 175 gün boyunca Gazze'de 42 milyon öğünden fazla yemek servisi yaptığını belirtti.
WCK Mart’ta Kıbrıs'tan deniz koridoru yoluyla Gazze'ye yapılan ilk yardım sevkiyatında da yer aldı. WCK'nın 332 tonluk ikinci deniz yardımı sevkiyatı, bu hafta başında Gazze'ye ulaştı.
Kuruluş, faaliyetlerine başladığı 2010 yılından bu yana doğal afetlerden etkilenen topluluklara, ABD sınırındaki mültecilere, COVID-19 salgını sırasında sağlık çalışanlarına ve Ukrayna ile Gazze'deki çatışmalarda zarar gören insanlara gıda ulaştırdı.
WCK, 6 Şubat depreminden sonra Türkiye'ye de gelmişti
Zaman içinde dünya genelindeki afetlerde yaptığı yardımları gittikçe arttıran grup, Türkiye ve Suriye’yi sarsan 6 Şubat depremlerinde de aktif şekilde yardım çalışmaları yürüttü.
Deprem sırasında Türkiye’de yerel restoranlar ve kuruluşlarla birlikte çalışan grup depremin ilk haftasında Türkiye ve Suriye genelinde günde 200 binden fazla öğün yemek sağlamıştı. Grup Türkiye’de çeşitli illerde WCK Yardım Mutfakları da açmıştı.