Hong Kong Yüksek Mahkemesi Salı günü, dönüm noktası niteliğindeki bir ulusal güvenlik davasının ardından 45 demokrasi yanlısı aktivisti 10 yıla kadar hapis cezasına çarptırdı. Kentin büyük siyasi dalga yaratan demokrasi hareketine zarar veren davada karar ABD ile diğer ülkelerin eleştirilerine neden oldu.
Toplam 47 demokrasi yanlısı aktivist 2021 yılında tutuklanmış ve Pekin tarafından uygulanan ve ömür boyu hapis cezası öngören ulusal güvenlik yasası kapsamında “yıkıcı faaliyetlerde” bulunmakla suçlanmıştı.
Kararda, aktivistlerin planlarının “beyni” olarak tanımlanan eski bir hukuk akademisyeni olan Benny Tai, 2020 ulusal güvenlik yasası kapsamında şimdiye kadar verilen en uzun cezayla 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Suçlamalar, yaklaşan yasama seçimleri için en iyi adayları seçmek üzere 2020 yılında resmi olmayan bir “ön seçim” düzenlemekle ilgiliydi. Aktivistler savcılar tarafından, seçilmeleri halinde potansiyel olarak yıkıcı eylemlerde bulunarak hükümeti felç etmeyi planlamakla suçlandı.
Bazı Batılı hükümetler davayı eleştirirken, ABD davayı “siyasi amaçlı” olarak tanımlayarak demokratların yasal ve barışçı bir şekilde siyasi faaliyetlere katıldıkları için serbest bırakılmaları gerektiğini söyledi.
Çin ve Hong Kong hükümetleri, ulusal güvenlik yasalarının 2019'daki kitlesel demokrasi yanlısı protestoların ardından düzeni sağlamak için gerekli olduğunu ve demokrasi savunucularına yerel yasalara uygun olarak muamele edildiğini savunuyor.
19 Kasım 2024 - Hong Kong'da demokrasi hareketi liderleri ve destekçilerinin davasının görüldüğü mahkeme binası önünde yüzlerce kişi yargılanan aktivistlere destek amaçlı biraraya geldi
118 gündür devam eden yargılama yakından takip edildi
118 gün süren yargılamanın ardından Mayıs ayında aralarında Avustralya vatandaşı Gordon Ng ile aktivistler Owen Chow ve Gwyneth Ho'nun da bulunduğu 14 demokrasi savunucusu suçlu bulunmuş, ikisi beraat etmişti.
Diğer 31 kişi suçunu kabul etti ve 45 kişiye de 4 ve 10 yıl arasında değişen cezalar verildi.
Yedi yıl hapis cezasına çarptırılan Ho, bir Facebook paylaşımında, “Pekin için gerçek suçumuz, manipüle edilmiş seçimlere katılmakla yetinmemiş olmamızdır” diye yazdı ve şu ifadeleri kullandı: “Rejimle şu soruyla yüzleşmeye cesaret ettik: Böyle bir yapı içinde demokrasi mümkün olabilir mi? Cevap, toplumun tüm cephelerinde tam bir baskı oldu.”
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian gazetecilere yaptığı açıklamada, “Hiç kimsenin demokrasi adına yasadışı faaliyetlerde bulunamayacağını ve yasal cezalardan kaçmaya çalışamayacağını” söyledi ve Pekin'in Hong Kong'un ulusal güvenliği koruma çabalarını “sıkı bir şekilde desteklediğini” sözlerine ekledi.
Chow yedi yıl dokuz ay hapse mahkum edilirken, önde gelen aktivist Joshua Wong dört yıl sekiz ay, Hendrick Lui ise dört yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı.
Lui'nin annesi Elsa Wu şu sözlerle tepki gösterdi: “O iyi bir insan. Siyasi bir mahkum değil. Neden hapse girmek zorunda?”
Üç buçuk yıldan fazla süredir tutuklu bulunan bazı sanıkların avukatları, bu sürenin cezalarından düşülmesini beklediklerini, yani bazılarının gelecek yıl serbest bırakılabileceğini söyledi.
19 Kasım 2024 - Hong Kong'da demokrasi hareketi aktivistlerinin yargılandığı davayı mahkeme önünde takip eden bazı göstericilere polis müdahale etti
Demokrasi hareketi destekçileri mahkeme salonlarına akın etti
Yargıçlar Andrew Chan, Alex Lee ve Johnny Chan cezayı verirken planın gerçekleşip gerçekleşmeyeceğine bakmaksızın “bütüncül bir değerlendirme” yaparak planlamanın derecesi, katılan kişi sayısı, yaratılan potansiyel zararlar gibi faktörleri göz önünde bulundurduklarını belirttiler.
Açıklamada, “Başarılı olmak için, organizatörlerin ve katılımcıların aşması gereken engeller olabilir, ancak bir hükümeti devirmek veya felç etmek için çaba sarf edilen her yıkım davasında bu beklenirdi. Bu nedenle, programın başarısızlığa mahkum olduğu ve daha hafif bir ceza verilmesi gerektiği yönündeki öneriyi reddettik” denildi.
Ancak yargıçlar, Tai dahil suçunu kabul eden bazı kişilerin cezalarında üçte bir oranında indirim yapılmasına karar verdi.
Yüzlerce kişi sabahın erken saatlerinden itibaren mahkemenin dışında kuyruğa girmiş, birçoğu hafif yağmur altında şemsiye tutarak ana mahkeme salonunda ve birkaç ek mahkeme salonunda yer bulmaya çalışmıştı.
Yetkililer, Batı Kowloon Sulh Ceza Mahkemesi'nin dışında ve civardaki birkaç blokta polis köpekleri, zırhlı bir kamyon ve ışıkları yanıp sönen araçlarla sıkı bir polis varlığı konuşlandırdı. Bazı kişiler arandı ve sorgulandı.
Eleştirmenlerin Hong Kong'un küresel bir finans merkezi olarak rolünü lekelediğini söylediği karar, şehrin daha fazla iş çekmek için uluslararası bir finans zirvesine evsahipliği yaptığı sırada geldi.
ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın dışişleri bakanı adayı Marco Rubio, davaya tepki göstererek daha önce yazdığı bir açık mektupta, mahkumiyet kararlarını ulusal güvenlik yasasının “Hong Kong'un özerkliğine, hukukun üstünlüğüne ve temel özgürlüklere yönelik kapsamlı saldırısının” kanıtı olarak eleştirmişti.
Mahkeme binası dışında konuşan Hong Kong'daki ABD konsolosluğunun siyasi bölüm başkanı Roxie Houge, ABD hükümetinin “Hong Kong'da siyasi görüşlerini ifade eden, ifade özgürlüklerini kullanan bireylerin sürekli olarak kovuşturulmasını kınadığını” söyledi.
Tayvan başkanlık ofisi de demokrasi ve özgürlüğün evrensel değerler olduğunu ve Tayvan'ın Hong Kong ile dayanışma içinde olmaya devam edeceğini söyleyerek tutuklamaları kınadı.