Bir yanda bir enkaz yığını, diğer tarafta komando eğitim kampını andıran parkurlar. İzmir İtfaiyesinin Eğitim Merkezi’nde arama kurtarma köpeklerinin her günkü mesaisi başlıyor. Henüz 11 aylık olan Asil, eğitmeni Muhittin Çakar’ın verdiği talimatla fırlayarak bir platforma çıkıyor. Hemen “dur” talimatı geliyor. Asil, yeni bir talimat gelinceye kadar bekliyor. Bu çalışma tekrar tekrar yapılıyor. Ardından Asil ve Çakar, birbirlerine sarılıyor.
VOA Türkçe’ye bilgi veren Çakar, bunun yönlendirme eğitimi olduğunu söylüyor: “Köpek enkaza çıktığı zaman yön vermek amacıyla bu direktifleri veriyoruz. Yönlendirme eğitimi birkaç ay sürer. Ama eğer Asil bu mesleği yapacaksa, hayatı boyunca bu eğitimleri de devam edecek.”
Her iki yılda bir sınava giriyorlar
Asil’in arama kurtarma köpeği olarak kendini kanıtlaması için Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) yaptığı sınavı geçmesi gerekiyor. Sınava girebilmek için de en az 18 aylık olması şart. Sınavda hem eğitim hem de görev yeterlilikleri ölçülüyor. Başarılı olan köpekler sertifikayı hak ediyor. Bu da dünyanın her tarafında arama kurtarma köpeği olarak görev yapabileceği anlamına geliyor. Ancak sınavlar her iki yılda bir tekrarlanıyor.
Your browser doesn’t support HTML5
Hayat Kurtaran Köpekler
Deprem, göçük, toprak kayması gibi nedenlerle enkaz altında kalan ya da doğada kaybolan insanların bulunması gibi konularda köpeklerin hassas koku alma duygusu, hayat kurtarmak için zamana karşı yapılan yarışta büyük bir avantaj sağlıyor. 17 yıldır arama kurtarma köpeklerini eğiten İbrahim Yılmaz, iyi eğitilmiş bir köpeğin onlarca insanın uzun bir sürede arayabileceği bir bölgeyi, tek başına çok daha kısa sürede arayabildiğini söylüyor.
Felaket senaryolarına uygun eğitim alanı
Yılmaz, üç yaşında bir Belçika çoban köpeği olan İzci’yi çalıştırıyor. Sallanan zeminlerde, tahta merdivenlerde ve engelli parkurda Yılmaz’ın talimatlarıyla hareket eden İzci, katıldığı sınavda birinci olmuş. 17 Ağustos 1999’daki Marmara Depremi sonrasında köpek eğitmenliğine başlayan Yılmaz, daha öncesinde köpeklerden korktuğunu gizlemiyor. İbrahim Yılmaz daha önce eğittiği bir köpekle birlikte 2011 yılında Van’ın Erciş ilçesinde meydana gelen depremin ardından enkaz altındaki bir kişinin yerini tespit etmiş.
İtfaiye bünyesinde hazırlanan eğitim bölgesi, felaket senaryolarına uygun olarak hazırlanmış. Ancak köpekler sadece burada eğitilmiyor. Her ortamda görevlerini yerine getirebilmeleri için farklı enkaz alanlarında da eğitimler yapılıyor. Her köpek bir eğitmen tarafından çalıştırılıyor. Ekip arkadaşı olan köpekler ve eğitmenler arasında yakın bir dostluk da kuruluyor.