2016 Amerika Başkanlık seçimlerinin ilk önemli ayaklarından New Hampshire önseçimlerine, siyaset geleneğinin dışındaki isimler damgasını vurdu.
Demokrat Parti’den komşu Vermont eyaleti senatörü Bernie Sanders ve Cumhuriyetçi Parti’den milyarder emlakçı Donald Trump, önseçimleri en yakın rakiplerine açık farkla önde bitirdi.
Oyların yüzde 90’ının sayıldığı New Hampshire’da, Sanders Demokrat Partili seçmenin oylarının yüzde 60’ını, eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da yüzde 38’ini aldı.
Aynı oranda oyların sayıldığı Cumhuriyetçi Parti’de de Trump önseçimleri yüzde 35 oranla kazanırken, kendisini yüzde 16’yla Ohio Valisi John Kasich ve yüzde 12 oyla Texas Senatörü Ted Cruz izliyor. Dindar kimliğiyle öne çıkan Cruz, geçen hafta Iowa eyaletinde yapılan önseçimleri kazanmıştı ancak, kendisine New Hampshire’da fazla şans verilmemişti. Dördüncülüğü yüzde 11’er oylarla Florida’nın eski Valisi Jeb Bush ile mevcut senatörü Marco Rubio aldı.
Bernie Sanders New Hampshire'da zafer konuşmasını yaparken
Sanders: ‘Gerçek değişim isteniyor’
Seçim zaferinden sonra konuşma yapan Bernie Sanders, sonucun halkın gerçek değişim istediğine işaret ettiğini söyledi.
Hillary ve Bill Clinton
Yenilgisini kabullenen Hillary Clinton, kocası eski Başkan Bill Clinton’la seçmenlerinin karşısına çıktı ve Bernie Sanders’ı kutladı. Clinton, geçen haftaki Iowa önseçimlerini yalnızca yüzde 0,2 farkla Sanders’ın önünde kapatmıştı.
Ulusal kamuoyu yoklamalarında birinci konumunu koruyan Clinton, New Hampshire’dan neredeyse umudunu kesmiş ve sonraki önseçimlere odaklanmıştı. Clinton, sekiz yıl önce Barack Obama’yla mücadelesi sırasında New Hampshire önseçimlerini kazanmıştı. Ama bu kazancı o dönemki başkan seçimlerinde kendisine yaramadı.
Neredeyse sandıklar kapanır kapanmaz belli olan sonuçlar, son iki gün içinde ortaya çıkan kamuoyu yoklamalarını yansıtır nitelikte. Amerikan önseçim sürecinin ikinci ayağı olan New Hampshire, başkan adaylarının yola devam edip etmeme kararlarının belirlendiği önemli bir aşama. Özellikle de bu durum sayıları bir hayli kabarık olan Cumhuriyetçi aday adayları açısından oldukça geçerli bir durum. New Hampshire, Cumhuriyetçiler’in ikinci gelen aday adayı John Kasich için önemli bir sürpriz yaşatırken, diğer adaylar Marco Rubio ve New Jersey Valisi Chris Christie için ciddi bir hayal kırıklığı oldu. Christie’nin yarışa devam edip etmemeyi gözden geçirmek üzere New Jersey’e döndüğü bildirildi. Jeb Bush ise, sonraki önseçimlerin yapılacağı Güney Carolina’ya gitmeye kararlı olduğunu açıkladı.
Donald Trump
Trump: ‘Amerika’yı yeniden büyük devlet yapacağız’
Son birkaç aydır kamuoyu yoklamalarında önde giden Donald Trump, New Hampshire’daki zafer konuşmasında “Amerika’yı yeniden büyük bir devlet haline getireceğiz, ama bunu eski yöntemle sürdüreceğiz. O kadar çok kazanacağız ve siz de o kadar çok mutlu olacaksınız” diye konuştu.
69 yaşındaki emlak zengini Trump, sansasyonal açıklamalarıyla öne çıkan biri. Trump, Amerika’ya kaçak girişleri önlemek için Meksika sınırına duvar örülmesini, ülkedeki milyonlarca kaçak yabancıyı sınır dışı etmeyi ve Müslümanlar’ın Amerika’ya alınmaması gerektiğini savunuyor. Trump’ın bu açıklamaları, partilerinden hayal kırıklığı duyan Cumhuriyetçiler arasında oldukça fazla zemin buldu.
Özellikle konuşmasında Demokrat Partili Bernie Sanders’ın kendi partililerine yaptığı konuşmayı eleştiren Donald Trump, Sanders’ın “ülkesini elden çıkarmaya çalıştığını iddia etti.
Sanders’dan ‘büyük sermayeye’ uyarı
Ülkedeki gelir eşitsizliğine dikkati çekmeye çalışan; orta sınıfın mağdur olduğunu savunan; zenginleri daha fazla vergilendirmek, politikacıların büyük sermaye gruplarından kampanya bağışı almasına son vermek isteyen; büyük şirketleri bölerek küçültme vaadinde bulunan; tam kapsayıcı ve makul ücretli bir sağlık sigortası sistemi getirmeyi amaçlayan ve üniversite eğitimini ücretsiz yapmak isteyen Bernie Sanders, siyasi geleneğin dışında bir aday ve Amerikan siyasetindeki mevcut, kurulu düzene karşı çıkan biri. Sanders kendisini “demokratik sosyalist” olarak tanımlasa da, Avrupalı sosyal demokratlardan farklı değil. Zafer konuşmasını da bu konulara yoğunlaştıran Sanders, konuşmasının başında rakibi Hillary Clinton’a teşekkür etti.
Vermont senatörü, Başkan olması durumunda ilaç ve sağlık masraflarını azaltacağını, ülkedeki üç büyük eczacılık şirketini de küçülteceğini söyledi.
74 yaşındaki Sanders, gençlerden de büyük destek alıyor. Sanders’ın önseçimleri kazanmasının ardından çoğu genç, çok sayıda kişi, dün gece Vermont senatörünün seçim karargahını kurduğu Concord Lisesi’ne akın etti.
'Granit Eyalet' olarak da anılan New Hampshire, Cumhuriyetçi seçmenin daha ılımlı, Demokrat seçmenin de daha liberal olduğu bir eyalet.
Sonraki önseçimler Nevada ve Güney Carolina eyaletlerinde devam edecek.