Başkan Obama için milyonlarca belgesiz göçmene sınırdışı koruması sağlamak, atılması gereken ahlaki bir adım. Obama bu görüşünü “Göçmenlik konusunda siyasetin esiri olmamamız gerekiyor. Korkularımıza kapılmadan umutlarımıza öncelik veren daha mantıklı, düşünceli ve değerlerimize uygun bir tartışma içinde olmalıyız,” şeklinde ifade ediyor.
Cumhuriyetçiler kararı siyasi bir provokasyon olarak niteledi, Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi John Boehner, sert tepki göstereceklerini söyledi: “Bu kararla Başkan çıkarmak istediği partilerüstü reformları kasıtlı olarak sabote etti. Kendisine de söyledim, bu şekilde kendi başkanlığına da zarar vermiş oldu.”
Göçmenlik reformu karşıtlarından, Göçmenlik Araştırmaları Merkezi uzmanı Mark Krikorian’a göre de karar ciddi siyasi tepkilere yol açacak: “Bu, kuyudaki suyu zehirleyen bir karar. Sadece göçmenlik değil, başka konulara da zarar verecek. Başkan’ın bu kararı yüzünden önümüzdeki iki yıl boyunca herşey çıkmaza girecek.”
American Üniversitesi’nden James Thurber ise durumu şöyle değerlendiriyor: “Cumhuriyetçilerle Demokratlar arasında devam eden siyasi çekişme yüzünden dokuz yıldır göçmenlik yasası Kongre’den geçirilemiyordu. Bu yüzden Obama’nın attığı adım büyük ve pek alışılmamış bir adım. Ronald Reagan böyle bir adım attığı zaman, göçmenler için ‘af çıkardığı’ söylenmişti. ‘Af’ kavramı şimdi olumsuz algılanıyor. Cumhuriyetçiler’in tepkisinin sert olması doğal. Cumhuriyetçi Başkan Reagan dönemindekinin aksine konu, Kongre’de ve Başkan’la Kongre arasında çok ciddi bir siyasi bölünmeye yolaçacak.”
Nitekim Cumhuriyetçiler hemen harekete geçti ve Temsilciler Meclisi, Başkan Barack Obama’nın çıkardığı yaklaşık 4 milyon kaçak göçmeni sınırdışı edilmekten geçici olarak kurtaracak kararnameyi engellemek amacıyla bir yasa tasarısını onayladı. Ancak Temsilciler Meclisi’nin çıkardığı yasa, sembolik bir nitelik taşıyor. Çünkü yasa, şu an Demokrat Parti’nin kontrolünde olan Senato’da gündeme gelmeyecek.
George Washington Üniversitesi uzmanı Matt Dallek’e göre, Obama, Latin kökenli göçmenlere uzun zaman önce verdiği sözü yerine getirmek istedi:“Başkan Obama sadece Latin kökenli göçmenlik reform savunucularına değil, bütün Latin nüfusa minnet borçlu çünkü onlar 2008’de ve 2012’de büyük çoğunlukla Obama için oy verdi.”
Dallek, kararın kısa dönemli siyasi etkisinin çabuk geçeceğini, ancak Kongre’de ciddi sorunlara yol açacağını tekrarlıyor: “Bence bu karar, yönetimle Kongre arasındaki anlaşmazlıkları arttıracağı gibi, Cumhuriyetçilerle Demokratlar arasındaki düşmanlığı da derinleştirecek ve Washington’da siyaseti çıkmaza sokacak.”
Brookings Enstitüsü uzmanı Thomas Mann’a göre, Cumhuriyetçiler’in Latin kökenli seçmenlerin tepkisini hesaba katması gerekiyor: “Bu Amerika’nın karşı karşıya olduğu en önemli konulardan biri ve Cumhuriyetçiler ‘hayır’ dediklerinde bütün ülkenin sıkıntıya düşeceğini unutmamalı.”
American Üniversitesi’nden James Thurber’a göre, bu karar Obama’nın başkanlık dönemini tanımlayan karar olabilir: “Bence Başkan yapılması gerektiğine inandığı için bu kararı çıkardı ama bundan da öte her zaman hatırlanacağı bir adım atmak istedi. Başkanlar geride adlarıyla birlikte anılacak bir olay bırakmak, tarihe onunla geçmek isterler. Obama da bence bu kararla hatırlanacak, hem de çok olumlu bir kararla akıllarda kalacak.”
Elbette tarihin Başkan Obama’yı nasıl değerlendireceğini bekleyip görmek gerekecek. Ancak yakın dönemde Obama’nın kendisini Cumhuriyetçiler’in göçmenlik kararnamesine gösterdiği sert tepkiye ve Ocak ayında da Kongre’de hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’da çoğunluk olmalarına alıştırması gerekiyor.