Beyaz Saray, Hamas’ın elindeki rehineler karşılığında Gazze'de İsrail’le ateşkes sağlanmasını amaçlayan yeni müzakerelerin, haftasonunda Kahire'de ABD temsilcilerinin katılımıyla yapılmasının planlandığını açıkladı.
Biden yönetiminden bir yetkili, ABD heyetine Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı Bill Burns'ün liderlik edeceğini söyledi.
Bill Burns’ün İsrail istihbarat şefi David Barnea, Katar Başbakanı Muhammed Bin Abdurrahman El Sani ve Mısır Genel İstihbarat Müdürlüğü Başkanı Abbas Kamil ile görüşmesi bekleniyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, Başkan Joe Biden'ın Perşembe günü yaptığı telefon görüşmesinde İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'ya Kahire'deki müzakerecilerini güçlendirmesini ve böylece mümkün olan en kısa sürede bir anlaşmaya varılabileceğini söylediğini hatırlattı.
Kirby Cuma günü gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bir anlaşma yapalım ki birkaç haftalık bir ateşkes sağlayabilelim, böylece insani yardımın arttırılmasına ilişkin taahhütleri yerine getirmek daha kolay olsun" dedi.
Biden’ın Netanyahu’ya “bölgede acil ateşkesin insani durumun iyileştirilmesi ve masum sivillerin korunması için gerekli olduğunu vurguladığı” ve rehinelerin serbest kalmasına yönelik anlaşmanın “gecikme olmadan” tamamlanması için müzakere ekibine güçlü destek vermesi çağrısında bulunduğu, Beyaz Saray’ın yazılı açıklamasında da yer almıştı.
ABD ve müttefikleri, Filistinliler’in açlık korkusu yaşadığı Gazze'ye daha fazla insani yardımın girebilmesi için ateşkesin şart olduğunu düşünüyor.
Altı hafta sürecek bir ateşkesle 700'den fazla Filistinli mahkumla takas edilerek 40 rehinenin serbest bırakılması umuluyor. İsrailli rehineler arasında kadın askerler, yaşlı erkekler ve ciddi sağlık sorunları olan erkekler bulunuyor. Filistinli mahkumlar arasında ise İsrailliler’i öldürmekten müebbet hapis cezasına çarptırılmış yaklaşık 100 kişi var.
İsrail rehinelerin serbest bırakılması için sadece geçici bir ateşkesi kabul edebileceğini söylüyor. Hamas ise rehineleri ancak savaşı kalıcı olarak sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olarak bırakacağını yineliyor.
Bu nedenle Mısırlı, Katarlı ve Amerikalı arabulucuların ateşkes ve rehinelerin esirlerle takas edilmesi yönündeki çabaları, Kasım ayında bir hafta süren ateşkesten bu yana hiçbir ilerleme kaydedemedi. Amerikalı yetkililer Hamas'la doğrudan görüşmüyor ancak örgütün üst düzey yetkilileri ile Mısır ve Katarlı arabulucular irtibat kuruyor.
Ateşkes ile ilgili bilinen son görüşmeler Mart ayı sonunda yine Kahire’de düzenlendi. Hamas yetkililerinden Usama Hamdan dün Beyrut'ta düzenlediği basın toplantısında, esneklik göstermelerien rağmen Gazze'deki ateşkes görüşmelerinde ilerleme kaydedilemediğini söyledi.
Hamdan görüşmelerin tıkanmasından İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'yu sorumlu tuttu ve Netanyahu'nun her iki tarafın da bir anlaşmaya varmasını önleyen engeller koyduğunu ve İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasıyla "ilgilenmediğini" savundu.
Bir başka Hamas yetkilisi de dün yaptığı açıklamada, Mısır'ın Gazze'deki çatışmayı sona erdirmek için bir ateşkes önerisi sunduğunu ancak bunun yeni bir şey içermediğini söyledi.
Hamas lideri, ateşkes sürecini canlı tutmak istediklerini de söyledi; ancak "Hamas liderliği Mısırlı ve Katarlı arabuluculara, İsrail'in inatçı tutumunun bir devamı olduğu için teklif edilenin kabul edilemeyeceğini bildirdi" dedi.
Netanyahu'nun ofisi Salı günü arabulucuların Hamas için güncellenmiş bir teklif hazırladıklarını ve İsrail'in arabulucuların müzakereleri ilerletmek için güçlü bir şekilde harekete geçmesini beklediğini söylemişti.
Biden, Mısır ve Katar liderlerini İsrailli rehineler konusunda anlaşmaya varması için Hamas'a baskı yapmaya çağırdı
AP’ye konuşan üst düzey bir yönetim yetkilisine göre, Biden'ın İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'yu anlaşmaya varma çabalarını iki katına çıkarmaya çağırmasından bir gün sonra, Biden dün Mısır ve Katar liderlerine bir mektup yazarak onları İsrail'le bir rehine anlaşması için Hamas'a baskı yapmaya çağırdı.
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el-Sissi ve Katar'ın iktidardaki emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Thani'ye gönderilen mektuplar, Biden'ın bu hafta sonu rehine kriziyle ilgili görüşmeler için CIA Direktörü William Burns'ü Kahire'ye görevlendirmesiyle geldi.
AP kaynakları, Biden'ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan'ın Pazartesi günü hâlâ Gazze'de olduğuna inanılan yaklaşık 100 rehineden bazılarının aileleriyle buluşacağını söyledi.
Reuters ve Associated Press haber ajanslarından yararlanılmıştır.