Demokrat Parti'nin çoğunlukta olduğu Senato, son 10 yıl içinde federal hükümetin dördüncü kez kısmen kapanmasını engellemek için partilerüstü geçici bir harcama tasarısını gündeme getirirken Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçi Partililer'in partizan çizgide hazırladığı ve yasalaşma imkanı bulunmayan bir harcama tasarısını oylamaya hazırlanıyor.
Senato ve Temsilciler Meclisi'nin harcama tasarıları konusunda izledikleri farklı yollar, federal hükümet dairelerinin Pazar günü itibarıyla bütçelerinin tükenmesi olasılığını arttırıyor. Hükümetin kısmen kapanması, yüzbinlerce federal hükümet çalışanının zorunlu izne çıkarılması, ekonomik verilerin açıklanmasından gıdaların besleyicilik oranlarının belirlenmesine kadar çok yaygın bir alanda hizmetlerin durması ya da aksaması anlamına gelecek.
Senato, 22'ye karşı 76 oyla federal harcamaların 17 Kasım'a kadar devam etmesini, afetle mücadele ve Rusya'ya karşı savunma yapan Ukrayna'ya yardım için 6'şar milyar dolar ayrılmasını sağlayacak geçici planı onayladı.
Senato planı, Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğa sahip olan Cumhuriyetçiler tarafından reddedildi.
Temsilciler Meclisi ise gece geç saatlerde dört partizan tahsisat tasarısını oylamayı planlıyor. Tasarıların, Demokrat Parti'nin şiddetli muhalefetine rağmen geçmesi ve yasalaşması senaryosunda bile tek başına hükümetin kapanmasını engellemeyeceği öngörülüyor.
Küçük bir grup aşırı sağcı ve muhafazakar Cumhuriyetçi Partili'nin başını çektiği bir grup, Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'nin Mayıs ayında Başkan Joe Biden ile müzakere ettiği 2024 mali yılı harcama planını reddediyor.
Anlaşma, 2024 mali yılı için 1 trilyon 590 milyar dolarlık ihtiyari harcama içeriyor. Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçiler, harcamalarda 120 milyar dolar kesinti yapılmasını, Meksika'dan Amerika'ya göçmen akışının durdurulması için daha katı yasaların geçirilmesini şart koşuyor.
Harcama anlaşmazlıkları, 2024 mali yılı için Amerika bütçesinin 6 trilyon 400 milyar dolarlık görece küçük bir kısmı üzerine odaklanıyor. Kongre üyeleri, Sosyal Güvenlik ile yaşlı ve engelli vatandaşlara sağlanan sağlık hizmetleri programı Medicare gibi önemli sosyal programlarda kesinti planlamıyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy, partisinden, bu hedefleri yerine getirmesi için yoğun baskı görüyor. Bazı aşırı sağcı ve muhafazakar Cumhuriyetçi Partililer, Temsilciler Meclisi'nden geçirilmesi için Demokrat Parti oylarına ihtiyaç duyacak herhangi bir harcama tasarısını geçirmesi durumunda McCarthy'yi Temsilciler Meclisi başkanlığından uzaklaştırmakla tehdit ediyor.
Eski Başkan Donald Trump ise Kongre'deki müttefiklerini hükümetin kapanmasına ön ayak olmaya teşvik etmek amacıyla sosyal medya üzerinden mesajlar gönderiyor.
McCarthy ise bugün, Senato'daki Demokrat Partililer'in geçici harcama planında Meksika sınırı ve kaçak göçmen meselesini dahil etmeleri durumunda hükümetin kapanmasının önlenebileceği önerisi getirdi.
“Bu sabah bizim yapmak istediklerimizle daha uyumlu olan bazı Demokrat Partili senatörlerle konuştum. Sınır meselesi konusunda bir şeyler yapmak istiyorlar” diyen McCarthy, “Mevcut Senato tasarısına sınır konusunda işleri gerçekten yoluna koyabilecek bazı koşullar ekleyebilir miyiz, bu konuyu ele aldık” şeklinde konuştu.
“Hükümetin kapanmasını önlemenin tek yolu var”
Senato'nun tasarısı, güçlü partilerüstü destek sayesinde bu hafta iki usul oylamasını geçti.
Senato Çoğunluk Lideri Demokrat Partili Chuck Schumer, bugün yaptığı açıklamada, “Kongre'nin önünde hükümetin kapanmasını önlemek için tek bir seçenek var, o da partilerüstü olmak. Partilerüstü adımla hükümete sorumlu bir şekilde fon sağlayabilir, bir kapanmanın Amerikan halkı ve ekonomisi için getirebileceği keskin ve gereksiz acıyı önleyebiliriz” ifadelerini kullandı.
Senatörler arasında partilerüstü anlaşma olmadan Senato'nun hükümet kapanmadan önce geçici harcama planı hamlesinde bulunması olasılığı düşük görünüyor.
Öte yandan kredi derecelendirme kuruluşları, siyasi kutuplaşmaların ve siyasi meselelerin çözümünün son dakikaya bırakılmasının Amerika'nın mali görünümünü zedelediği uyarısında bulunuyor. Amerikan hükümetinin kredi notunu “AAA” olarak, istikrarlı görünüm şeklinde değerlendiren son büyük kuruluş olan Moody's, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, hükümetin kapanmasının Amerika'nın kredi notuna zarar vereceğini kaydetti.
Bir başka kredi derecelendirme kuruluşu olan Fitch, Kongre'nin Amerika'nın borçlanma tavanını yükseltme konusundaki aksaklıklar nedeniyle Amerikan hükümetinin kredi notunu “AAA”dan “AA+”ya düşürmüştü.
Senato'daki çok sayıda Cumhuriyetçi Partili dahil Kongre üyelerinin çoğu, Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçiler'in Meksika sınırındaki durumu hükümetin kapanmasının odağı haline getirme girişimlerini reddediyor.
Senato'daki Cumhuriyetçiler'in lideri Mitch McConnell, “Standart yaklaşımı benimseyebilir ve mevcut seviyede hükümeti altı hafta daha fonlayabiliriz. Ya da sıfır anlamlı ilerleme karşılığında hükümeti kapatabiliriz” şeklinde konuştu.
Temsilciler Meclisi'nin yarın kendi kısa vadeli geçici harcama planını oylaması bekleniyor. Tasarının başarısı; iç güvenlik, savunma, tarım, Dışişleri Bakanlığı ve yabancı ülkelerdeki çalışmalara ilişkin 2024 mali yılı harcama tasarılarının geçirilip geçiremeyeceğine bağlı. Bu oylamanın bu gece yarısı sonrasında tamamlanması bekleniyor.
Savunma, yabancı ülkelerdeki çalışmalar ve tarımla ilgili tasarılara bazı Cumhuriyetçi Partililer de karşı çıkıyor.
Temsilciler Meclisi'nden çıkması beklenen geçici harcama tasarısının Meksika sınırındaki kısıtlamaların arttırılması şartını da içermesi bekleniyor. Bu tasarının Senato'dan geçirilmesi olasılığının bulunmaması ise hükümetin kapanması riskini arttırıyor.
