Suriye hükümet yetkilileri Kamışlı’ya giderek, hükümet yanlısı çoğunluğu Arap milislerle Kürt savaşçılar arasında ateşkes sağlanması için görüşmeler yaptı. Savaşta bu iki taraf 2 yıldır büyük ölçüde birbiriyle çarpışmıyordu.
Ülkenin kuzeydoğusundaki Kamışlı’da rejim yanlısı kuvvetler ve Suriyeli Kürt güçler uzun süredir sıkıntılı bir barış içinde var olmayı sürdürüyordu. Suriyeli Kürtler, Kamışlı’yı başkentleri olarak görüyor. Suriye hükümeti ülkenin farklı yerlerinde iç savaşla boğuşurken Kürtler bu iç savaş sırasında kendilerini yönetme fırsatı buldu.
İki taraf IŞİD’e karşı zaman zaman beraber de çarpıştı. Şubat ayından bu yana Rus desteğiyle beraber taarruza geçen Esat güçlerinin yarattığı boşluktan yararlanan Kürtler, Halep’in kuzeyinde Amerika destekli milislerin elinde olan bazı köyleri ele geçirdi.
Suriye ordusu Kamışlı’nın bazı bölümlerini kontrol altında tutuyor. Ordu perşembe yaşanan çatışmalara taraf olmaktan kaçındı. Hükümet uçakları kent üzerinde uçsa da Kürt mevzilerini bombalamadı. Şimdilik çatışmalar Kürtler’in “Asayiş” dediği polis güçleri ve Ulusal Savunma Güçleri arasında yaşanıyor. Ulusal Savunma Güçleri büyük ölçüde İranlılar’ın eğittiği milisler ve Esat’a bağlı yerel Arap aşiretlerinden oluşuyor.
Çatışmalarda iki taraf da top kullandı. Bu, Esat güçlerinin 2012’de Kamışlı’yı Kürtler’e bırakmasından bu yana bir ilk. Hükümet yanlısı medya, Kürtler’in top atışlarının kent hastanesine hasar verdiğini bildirdi.
Çatışmalar yüzlerce Kürt’ün kenti terk ederek çevre köylere gitmesine neden oldu.
Çatışmalar Sürüyor
Hükümet yetkilileri, Kürt polis güçlerinin kentte ordunun elindeki havaalanına saldırma tehditlerinde bulunduğu sırada kente vardı. Havaalanına yönelik bir taarruz, muntazam ordu kuvvetleri ve YPG’yi daha ciddi bir savaşın eşiğine getirebilir.
Kent sakini Ekrem Zavi, dükkanına bir havan mermisinin isabet etmesiyle yaralanmış. Zavi, sokakta yürürken kurşunların kafasının üzerinden geçtiğini söylüyor. Hastaneden terhis olan Zavi yakındaki Amude kasabasına gitmiş.
Cuma günü de devam eden çatışmalarda Kürtler birkaç devlet binasını ele geçirdi ve bir askeri üste konuşlanan 50 hükümet yanlısı milisi ele geçirdi.
Kürt keskin nişancı Egid Kamışlı, bir binanın tepesinde konuşlanmış. Kamışlı, kaç kişiyi öldürdüklerini bilmediğini ama sokakta çok sayıda savaşçının cesedinin olduğunu belirtti.
Kentte sert çatışmalar sürerken Amerika’nın Sesi kentten haber yapmayı sürdürüyor.
Nedeni Bilinmiyor
Çatışmaların neden çıktığı bilinmiyor. Bazı kente sakinleri ilk çatışmaların asayiş ve Ulusal Savunma Güçleri arasında, kentin hükümet elindeki bölgesini belirleyen bir geçiş noktasında başladığını söylüyor. 2012’den bu yana kentin yaklaşık 4’te 1’i hükümetin elinde.
Görgü tanıkları Esat güçlerinin bir Kürt trafik polisini tutuklamaya çalıştığını söylüyor. Amerika’nın Sesi’yle görüşen başkaları ise Ulusal Güvenlik Güçleri’nin bir geçiş noktasında durmayı reddeden bir Kürt polis aracına ateş açtığını ifade etti. Yerel medya ilk çatışmada 4 kişinin öldüğünü bildirdi. Çatışmalar kısa sürede kentin farklı yerlerine yayıldı.
YGP milisi Aras Hani, Tweeter’da asayiş güçlerinin 8 hükümet taraftarı milisi öldürdüğünü duyurdu ve Kürt savaşçıların Esat’ın üslerini kuşattığını ve Suriye rejimi taraftarı milislere karşı özel kuvvetleri buralara sevk ettiğini söyledi.
Perşembe günü asayiş güçleri Alaya hapishanesini ele geçirerek 60 askeri ele geçirdi. Buna karşın Ulusal Güvenlik Güçleri de 20 sivilin ölümüne neden olan top atışları gerçekleştirdi.
Yerel Kürt radyosu Arta FM’e konuşan Kürt yetkili İlham Ahmed, rejimin yalnızca bu bölgede bir etkisi olduğunu kanıtlamaya çalıştığını söyledi.
Gerilim Artıyor
Kürtler ve Araplar arasındaki gerilim haftalardır artıyor. Bu hem Kamışlı hem de bölgede Kürtler elindeki diğer bölgeler için de geçerli. Amerika destekli PYD’nin ülkenin kuzeyinde federasyon ilan etmesi Ulusal Güvenlik Güçleri’ni kızdırdı. Kürt yetkililer, Esat taraftarı milislerin hükümet otoritesini yeniden temin etmek için fırsat kolladığını söylüyor.
Washington PYD’yi, arazide IŞİD’e karşı en güvenilir ortağı olarak görüyor. Ancak PYD’nin asıl amacı Suriye’de bir Kürt yurdu oluşturmak. Bu nedenle Kürtler genelde Esat güçleri ile çarpışmaktan kaçınıyor. Esat güçleri de Kürtler’i düşmana dönüştürmekten kaçınıyor. 2012’de ordunun Suriye’nin kuzeydoğusundan genel olarak çekilmesinin nedeni buydu.
Kürt politikaları uzmanı Huşeng Ose, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı değerlendirmede çatışmaların, Esat rejiminin PYD’ye, Amerika’dan ne kadar destek alırlarsa alsınlar Şam’dan tamamen bağımsız olamayacakları mesajını vermeye çalışıyor olabileceğini belirtti.
Güç Dengesi Değişiyor mu?
People Demand Change’in (Halk Değişim İstiyor) kurucusu Emekli Suriyeli diplomat Basım Barabandi, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, Kürtler’in Esat güçlerinin Halep’in kuzeyindeki taarruzunu fırsat bildiklerini ve Amerika destekli muhalif güçlerin elinden birkaç köyü aldıklarını söyledi.
Bazı uzmanlar Kamışlı’daki çatışmaların Kürt liderlerin artan güvenine işaret ettiğini düşünüyor. Kürtler, Şam’dan ciddi bir tepki almadan daha fazla bölgeyi güvenlik güçlerinin elinden alabileceklerini düşünüyor. Hem Esat hükümeti hem de Rusya, PYD’yle daha yakın ilişkiler kurmaya çalışıyor ve grubun Cenevre görüşmelerine katılmasını destekliyor. Ancak Esat karşıtı muhalifler buna şiddetle karşı çıkıyor.
YPG, Amerikan desteği sayesinde ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki birçok bölgede IŞİD’e karşı başarı elde etti. İsmini vermek istemeyen bir YPG komutanı, hükümetle çarpışmanın IŞİD’le mücadeleye odaklanmayı zorlaştırdığını söyledi.
Kamışlı’da çatışmalar sürerken, IŞİD perşembe günü bomba yüklü bir araçla yaptığı saldırıda kentte 10’dan fazla kişinin ölümüne neden oldu.
Hükümet yanlısı haber sitesi Al Master, çatışmaların Şam ve PYD arasındaki çekişmede yeni bir döneme işaret ediyor olabileceğini yazdı. Haberde, IŞİD’in bölgeden püskürtüldüğü dönemde Kürt liderlerin Kamışlı’nın tamamını alarak, bölgesel Rojava yönetimi hedeflerini gerçekleştirmeye çalışabileceklerini belirtti.