Daha önce Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı olarak Rusya Federasyonu’na çok sayıda ziyaret yapan Hakan Fidan, dışişleri bakanı sıfatıyla ilk kez Moskova’ya gitti.
Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la Rusya lideri Vladimir Putin arasında önümüzdeki günlerde Rusya’nın Soçi kentinde yapılacak görüşme öncesi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la ön hazırlık kapsamında biraraya geldi.
Fidan, yarın da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile görüşecek.
Fidan: “Cumhurbaşkanımız ve Sayın Putin yakında Soçi'de biraraya gelecek”
Görüşme sonrası düzenlenen basın toplantısında iki cumhurbaşkanının görüşeceği doğrulanırken, Türk basınında 4 Eylül’de yapılacağı belirtilen görüşmenin zamanlaması hakkında net bir tarih verilmedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Cumhurbaşkanımız ve Sayın Putin yakında Soçi'de biraraya gelecek. Bu görüşmede liderlerimiz ikili ve bölgesel konuları etraflıca değerlendirecekler. Bugünkü ziyaretim de liderlerimiz arasındaki görüşmeye bir hazırlık niteliğindeydi” dedi.
İlgili Haberler Fidan-Lavrov görüşmesinde “yeni tahıl koridoru” gündemdeRusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise bir Rus gazetecinin liderlerin görüşme gündemi hakkındaki sorusuna, “Sayın Putin ve Erdoğan gündemlerini kendi belirleyecektir. Bizim onların gündemi konusunda fal açmamıza gerek yok” yanıtını verdi.
Aydın Sezer: “Rusya henüz 4 Eylül’ü teyit etmedi, ziyaret 8’inden sonraya kalırsa ilişkilerde bir sıkıntı var denebilir”
Rusya- Türkiye ilişkileri uzmanı Aydın Sezer Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Moskova ziyaretinin gecikmeli ama önemli bir ziyaret olduğunu vurgularken, Cumhurbaşkanlığı kaynaklarının ısrarla ziyaretin tarihi hakkında açıklamalar yapmasının Rusya tarafından yadırgandığını söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Sezer, “Türkiye’den önce, ‘Putin geliyor, Ağustos’ta geliyor’ açıklamaları yapıldı. Türk yetkililer Reuters’a, TASS’a konuşarak oldubittiye getirmek istediler. Ama Rusya 15 Ağustos’a kadar bunu doğrulamadı ve sonra da Erdoğan’ın Soçi ziyareti konuşulmaya başlandı. Bu kez de 4 Eylül ve 8 Eylül tarihleri telaffuz edildi. Bu sabah bu soru Kremlin Sözcüsü Peskov’a soruldu ama 4 Eylül tarihini teyit etmedi. Bunlar diplomatik teamüle aykırı. Ev ahibi ülke tarih açıklar. Nitekim bugünkü basın toplantısında da ‘gelecek günlerde’ denerek bir tarih verilmedi. Belki de güvenlik gerekçesiyle ziyaretten bir gün önce Rusya tarafı bu ziyareti açıklayacak. Şu an için ben ilişkilerde sorun görmüyorum ama ziyaret 8’inden sonraya kalırsa ilişkilerde bir sıkıntı var denebilir” yorumunda bulundu.
Hakan Fidan’ın yarın (1 Eylül) Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile biraraya gelmesinin teamüllerle bağdaşmadığını, normal şartlarda bu görüşmeyi Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in yapması gerektiğini söyleyen Aydın Sezer, o görüşmenin çerçevesi ve tonunun da ziyaretin zamanlaması konusunda belirleyici olabileceğini ifade etti.
Dışişleri bakanları görüşmede Ukrayna dışında Ortadoğu, Kuzey Afrika, Kafkasya, Ortadoğu ile ilgili konuları ele aldıklarını dile getirdiler.
Lavrov: “Karadeniz Tahıl Girişimi’nin yeniden başlaması için Batı adım atmalı”
İki ülke arasındaki dış ticaret hacminin son bir yılda yüzde 90 artarak 62,4 milyar dolara geldiğini vurgulayan Rusya Dışişleri Bakanı, Türkiye’nin kolaylaştırıcı bir rol üstlenmek istediği Karadeniz Tahıl Koridoru konusunda yeşil ışık yakmadı.
Sergey Lavrov, “18 Temmuz’da Karadeniz Girişimi kapsamında çalışmalar durduruldu. Yeniden başlaması için Batı’nın adımlar atması gerekiyor. Putin defalarca net bir şekilde ifade etti. Bütün sorunların çözümlenmesine yönelik tedbirler alınacak. Yerine getirilmemiş yükümlülüklerin yerine getirilmesini istiyoruz. BM'nin çabalarını takdir ediyoruz, bu çabaları destekliyoruz. Sayın Guterres ile Johannesburg’da görüştük ve dürüstçe ifade ettik. ‘Bu mesajlarda tek bir güvence yok. Sadece vaatler var. Rus tahıl ve gübresinin yurtdışına çıkarılmasına Batı engel oluyor. Batı’dan istirhamda bulunabilirler. Güvence gelirse yarın bunları uygulayabiliriz. Güvence olmazsa ilerleme olamaz” diye konuştu.
Rusya Dışişleri Bakanı 1 milyon ton tahılın uygun fiyata Türkiye’deki fabrikalarda işlenerek ihtiyaç sahibi ülkelere gönderilmesine sıcak baktıklarını, Katar’ın da bu sürece mali olarak destek vermeye hazır olduğunu dile getirdi.
Hakan Fidan: “Rusya'nın pozisyonu ve taleplerini daha iyi anlamaya çalışan ve karşılamaya çalışan bir süreç var”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da tahıl anlaşmasının yeniden faaliyete geçmesi için Türkiye’nin tüm kurumlarının muhataplarıyla görüşerek yoğun bir çaba içinde olduğunu ifade etti.
Fidan, “Burada özellikle BM'nin şu anda yoğun bir faaliyeti var. Sayın Guterres ve ekibiyle arkadaşlarımız temas halinde. Rusya'nın pozisyonu ve taleplerini daha iyi anlamaya çalışan ve karşılamaya çalışan bir süreç var. İlk uygulama dönemindeki aksaklıkların ve alınan derslerin bu dönemde tekrar etmemesi, daha kalıcı bir tahıl anlaşması için neler yapılabilir, bununla ilgili yürütülen bir çalışma var. Bu karmaşık bir iş. Çok fazla teknik detay var. Sayın bakan ve ekibiyle bu konuları tartıştık. Biz bugün teknik detaylara girip liderlerimiz Sayın Erdoğan ve Sayın Putin’e sunacağımız brifingin ön hazırlığını yapmış olduk. Bu konudaki çabalarımız sürecek. Bu çalışma Karadeniz’in istikrarı ve barışı için fevkalade önemli” diye konuştu.