Ekvador’daki ilk tur başkanlık seçimlerinde adayların geçerli oyların en az yüzde 50'sini ya da en yakın rakibine 10 puan fark atmak şartıyla oyların yüzde 40'ını alma şartını yerine getirememesi üzerine başkanlık seçimi 15 Ekim’de yapılacak ikinci tura kaldı.
9 Ağustos’ta başkan adaylarından Fernando Villavicencio’nun suikaste uğramasının ardından olağanüstü hal ilan edilen ülkede, yapılan erken seçimlere yüzde 82,26 katılım sağlandı. Seçmenlerin ve adayların güvenliğini sağlamak için toplamda 54 bin polis ve 7 bin askerin görev aldığı bildirildi.
İlk turda oyların yüzde 33,35’ini toplayan Yurttaş Partisi’nin (RC) kadın adayı Luisa Gonzalez, seçim çalışmalarının merkezine sosyal adalete dayalı kalkınma ile sosyal rehabilitasyonu sağlamak ve önleyici tedbirlere dayalı yeni bir güvenlik modeli inşa etme, yolsuzlukla mücadele, eğitim reformu ve ilaca erişim gibi vaatleri koyuyor.
45 yaşındaki avukat ve eski kongre üyesi Gonzalez, eski hükümetin ülkeyi mafya ve organize suç örgütleriyle birlikte yönettiğini; yolsuzluk ve rüşvete bulaşarak uyuşturucu kaçakçılarına ve çetelere yol verdiğini iddia ediyor.
Gonzalez ile yarışacak aday ise yüzde 23,63 oy alarak bir sürprize imza atan, iş adamı Daniel Noboa. 35 yaşındaki Noboa kendini sosyal sorumluluklara sahip, merkez solda konumlanan bir işadamı olarak tanımlıyor.
Rekabetçi bir ekonomiyi savunan Noboa'nın programında gelirleri arttırmak için madenciliğin ve yabancı yatırımın teşvik edilmesi, maden çıkarılan bölgelerde yaşayan halka eğitim ve sağlık gibi kamu hizmetlerinin devlet garantisi altına alınması ve sınırların militarize edilmesi gibi başlıklar bulunuyor.
Günde en az 19 cinayet
Son bir ayda biri cumhurbaşkanı adayı, biri belediye başkanı ve diğeri yerel lider olmak üzere toplamda üç siyasetçinin suikaste kurban gittiği Ekvador, tarihinde ilk defa bir seçime olağanüstü hal koşullarında girdi.
Ekvador’un son yıllarda önemli bir uyuşturucu kaçakçılığı merkezine dönüşmesiyle uyuşturucu kartelleri tarafından desteklenen yerel çetelerin sokakların, hapishanelerin ve uyuşturucu yollarının kontrolü için çatışmaları, ülkenin adeta bir savaş alanına dönmesine neden oldu. Cinayetler arttı, hapishaneler yetersiz gelmeye başladı.
Kısa süre öncesine kadar dünyanın en güvenli ülkeleri arasında gösterilen Ekvador’da bu yılın ilk yarısında 3 bin 568 kişi cinayete kurban gitti. Bu rakam, Ekvador’da her gün en az 19 kişinin öldürüldüğü anlamına geliyor.
“Cinayetlerin yüzde 95’inin faili bulunamıyor”
Carrion son iki yılda kokain üretiminin Kolombiya’da yüzde 30, Peru’da yüzde 100 arttığını ve üretilen kokainin önemli bir kısmının Ekvador’dan sevkedilmeye çalışıldığını kaydediyor.
Güvenlik uzmanı Fernando Carrion
Güvenlik uzmanı Fernando Carrion’a göre suç ve şiddetin en çok arttığı yerlerin, başta Pasifik Okyanusu kıyısındaki liman kentleri olmak üzere, uyuşturucu sevkiyatında stratejik önemi olan şehirlerde olması bir tesadüf değil.
VOA Türkçe’ye konuşan Carrion, “Ülkede işlenen cinayetlerin oranı yalnızca yüzde 5. Yani cinayetlerin yüzde 95’i faili meçhul kalıyor ve buradaki en önemli sorunlardan biri dokunulmazlık” diye kaydetti.
Carrion, Güney Amerika ülkesinde 2021 yılında 3,5 milyar dolar kara para aklandığına dair araştırmaların olduğunu belirtiyor.
Yeni başkanın zor görevi: Organize suç ve şiddetle mücadele
Carrion’a göre seçmenlerin kararındaki en önemli bileşenlerden biri güvenlik sorunu oldu. Carrion’a göre başkan adaylarından Noboa’nın beklenenin çok üzerinde oy almasının başlıca nedenleri arasında seçim çalışmalarında ekonomik kriz ve güvenlik sorununu sentezleyebilmesi yer alıyor.
Suç ve şiddet sorununun çözümünde özellikle adalet ve yargı sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesi için gerekli politikaların hayata geçirilmesinin önemine değinen uzman, sorunun bir iki başlık altında çözülemeyeceğini, çok boyutlu olarak ele alınması gerektiğine dikkat çekti.
Ecuador voting