Donald Trump'ın Cumhuriyetçi Parti başkan adaylığına doğru ilerleme çabası, Salı günü New Hampshire'da seçmenlerin sandık başına giderek gerçekleştireceği ilk ön seçimle belki de en büyük sınavını verecek.
Florida Valisi Ron DeSantis'in 2024 kampanyasını sonlandırması ve Pazar günü Trump'a destek vereceğini açıklamasıyla birlikte New Hamshire ön seçimi, Donald Trump ve Nikki Haley arasındaki ilk teke tek karşılaşma olacak.
İlgili Haberler Başkan adaylığı yarışından çekilen Ron DeSantis Trump'a desteğini açıkladıEski başkan, geçen hafta Iowa'da yapılan ön seçimlerde gösterdiği rekor performansın verdiği özgüvenle New Hampshire yarışına giriyor. Ancak daha ılımlı bir siyasi geleneği olan New Hampshire, bağımsız seçmenlerin yarışa katılmasına izin veren ön seçim kurallarına sahip. Trump destekli MAGA adayları son yıllarda bu eyalette zorlandı.
Your browser doesn’t support HTML5
New Hamsphire’da DeSantis’in destekçileri kime oy verecek?
Eski BM büyükelçisi ve eski Güney Carolina Valisi olan Haley, ön seçimlerde Trump'ı yenmeyi hedefleyen tek önemli aday olduğu için, bu zayıflıklardan yararlanmayı umuyor. DeSantis, yarıştan tamamen çekildiğini açıklamadan önce bile, 24 Şubat'ta Güney Carolina'da yapılacak ön seçime odaklanmak için New Hampshire'ı fiilen terk etmişti. Ancak New Hampshire'da şimdi ne yapacaklarına karar vermek zorunda olan DeSantis destekçileri vardı.
Haley'nin New Hampshire'de elde edeceği bir zafer, Trump'ın şimdiye kadar egemen olduğu ön seçimin daha rekabetçi bir aşamasını başlatabilir. Ancak New Hampshire'ı kazanması, Trump'ın üst üste üçüncü kez Cumhuriyetçi Parti başkan adayı olacağına ilişkin bir kaçınılmazlık hissi yaratabilir.
New Hampshire'daki ön seçimde beklentiler ne?
Haley'nin Trump'ı New Hampshire'da yenememesi, başka hiçbir yerde, hatta kendi eyaleti olan Güney Carolina'da bile durduramayabileceği anlamına gelebilir.
Trump ve Haley arasındaki teke tek mücadele, Trump'ı eleştiren Cumhuriyetçiler'in istediği bir durum. Haley rekabetçi görünüyor ve ılımlı seçmenler ve bağımsızlar arasında destek görüyor. Haley ayrıca popüler New Hampshire Valisi Chris Sununu'nun da desteğini kazandı. Ancak yine de Trump, favori olmaya devam ediyor.
Darbe alacağını hisseden Trump, gücünü göstermek için son destekçilerini yanına çağırdı. Trump'ın eski rakibi Güney Carolina Senatörü Tim Scott, haftasonu New Hampshire'da düzenlenen bir mitingde Trump'ı destekledi. New York eyaletinden Temsilciler Meclisi üyesi Elise Stefanik ve Ohio Senatörü JD Vance de Cumartesi günü Trump'a destek verdi.
New Hampshire'daki Cumhuriyetçiler'in önemli bir kısmı, Trump'ı asla desteklemeyecekleri konusunda ısrarcı. Sol eğilimli pek çok bağımsız seçmen de Demokrat Parti'nin rekabetçi bir ön seçim yapmayacağından yola çıkarak Haley'yi desteklemeye karar verebilir. Ancak bu durum, Cumhuriyetçi Parti ön seçimlerinin genellikle Cumhuriyetçiler tarafından belirlendiği ve Trump'ın taban üzerindeki hakimiyetinin her zamankinden daha güçlü göründüğü gerçeğini değiştirmiyor.
İlgili Haberler New Hampshire’da son anketlerde Trump öndeDeSantis destekçileri kime yönelecek?
DeSantis, Pazar günü kampanyasını sonlandırmadan önce bile New Hampshire'da uzak ara üçüncü sırada görülüyordu.
Florida Valisi, 2024 ön seçim adaylarından biri olarak eyaleti ilk kez Haziran ayında ziyaret etmişti. DeSantis, zamanının ve kaynaklarının çoğunu ayırdığı Iowa'daki 30 puan farklı mağlubiyetin ardından, New Hampshire'ı tek bir oy bile kullanılmadan teslim etti. DeSantis haftasonunu, beş hafta sonra ön seçimlerin yapılacağı Güney Carolina'da kampanya yaparak geçirdi.
Ancak anketlerdeki karamsar veriler, DeSantis'in New Hampshire'da hiç desteği olmadığı anlamına gelmiyor. DeSantis'in Cumhuriyetçi Parti koalisyonundaki en muhafazakar grupları hedeflemesi ve ardından Trump'ı desteklemesi, DeSantis seçmeninin oylarının Trump'ın hanesine eklenmesine yol açabilir.
Seçilebilir aday olmak ne kadar önemli?
Demokrat Partili liderler, genel seçimlerde Trump'a kıyasla Haley'den çok daha fazla korktuklarını hem kamuoyu önünde ve özel görüşmelerde kabul etmişti. Cumhuriyetçi Partili seçmenlerin de aynı fikirde olup olmadığı, New Hampshire'dan çıkacak sonuçta görülebilir.
Haley aylardır seçmenlere Trump'ın yarattığı karmaşa ve taşıdığı siyasi yük olmadan Kasım ayında Biden'ı yenmek için daha iyi bir konumda olacağını anlatıyor. Ancak bu fikir, DeSantis'in hemen arkasında bitirdiği Iowa'da Haley'e pek de yardımcı olmadı.
Haley, New Hampshire'daki seçmenlerin, kendisinin uzun vadeli siyasi cazibesine daha fazla değer vereceğini düşünüyor. New Hampshire'ın Cumhuriyetçi Partili popüler valisi Chris Sununu, haftalardır Haley'in yanında yer alıyor ve seçmenlere Trump'ın Beyaz Saray'a girdiğinden beri ulusal seçimlerdeki kötü sicilini hatırlatıyor. Ancak bu mesajın seçmende yankı bulup bulmadığı belli değil.
Bu etkinin sağlanamaması durumunda bunun nedeni, Trump'ın Cumhuriyetçi seçmenleri Haley'in değil, kendisinin en seçilebilir genel seçim adayı olduğuna ikna etmesi olabilir. Trump'ın karşı karşıya olduğu hukuki sorunları, ABD Kongre Binası'na düzenlenen 9 Ocak 2021 baskını ve arka arkaya yapılan seçimlerde banliyö seçmenlerini küstürme konusundaki sicili düşünüldüğünde bu riskli bir hamle.
Biden'ın popüler olmaması da meseleyi bulandırıyor.
Yine de New Hampshire seçmenleri Salı günü, günümüz siyasetinde her şeyden daha önemli görünen bir konuya dayanarak stratejik bir oy kullanma fırsatına sahip: diğer tarafı yenme becerisi.
Sandık başına gidecek seçmen sayısı en önemli unsur
Nihai sonuç en çok Salı günü kimlerin oy kullanmaya geleceğine bağlı olabilir.
Iowa, geçen haftaki seçimlerde yakın tarihin en düşük katılımlarından birini gördü. Düşük katılımlı seçimlerin, genellikle parti tabanında en güçlü desteğe sahip aday lehine sonuçlandığı biliniyor ve 2024'te bu adayın Trump olduğu görülüyor.
Ancak Haley, Trumpvari kaos ve seçilebilirlik argümanlarıyla bağımsızlara ve daha az ideolojik olan ılımlı Cumhuriyetçiler'e hitap etmeye çalışıyor.
New Hampshire yasaları, partiye bağlı olmayan seçmenlerin her iki partinin adaylık yarışına katılmasına izin veriyor. Demokratlar'ın Cumhuriyetçi Parti ön seçimlerinde oy kullanmasına izin verilmiyor. Ancak seçmenlerin Ekim ayındaki son tarihten önce kayıtlarını değiştirme fırsatı vardı.
Haley'nin bir şansı olabilmesi için bu partiye bağlı olmayan seçmenlerin de katılımıyla yüksek bir katılım oranına ihtiyacı var.
New Hampshire Eyalet Sekreteri David M. Scanlan, Cumhuriyetçi Parti ön seçimlerine 322 bin seçmenin katılacağını ve bunun rekor bir katılım olacağını tahmin ediyor. Demokratlar tarafında ise neredeyse hiç rekabet olmadığı için sadece 88 bin kişi bekliyor.