ABD’de 2020 başkanlık seçimi sürecinde Demokrat Parti’nin aday adaylarının bu kez ikinci grubu televizyon tartışmasında sahnedeydi. İkinci geceye siyah kadın aday adayı Kamala Harris ve eski Başkan Yardımcısı Joe Biden arasında ırkçılık üzerine yaşanan tartışma damga vurdu. ABD basınında yer alan yorumlara göre gecenin kazananı California Senatörü Kamala Harris oldu.
Demokratlar'ın televizyon tartışmasının ilk bölümünde yine ABD iç siyasetinin her seçim döneminde öne çıkan sağlık sigortası, vergi düzenlemeleri ve bedava üniversite eğitimi konuları ağırlıklı olarak tartışıldı. Aday adaylarının hedefinde Trump yönetiminin yüksek gelirli kesime vergi avantajı sağlayan politikası vardı.
Demokrat aday adaylarının tartışmasında ikinci perde ilkine göre daha hararetliydi. Çarşamba günkü tartışmada aday adayları birbirlerini hedef almamıştı. Perşembe günkü tartışmada ise aday adayları birbirlerinin geçmişteki icraatları ya da sözleri üzerinden birbirlerine yüklenmekten kaçınmadı. Bunun en çarpıcı örneği California Senatörü Kamala Harris’in ABD’nin eski Başkan Yardımcısı Joe Biden’ı hedef alan sözleri oldu.
Siyah kadın aday adayı ve Biden'ın tartışması
Tartışmada harareti yükselten an tek siyah aday adayı olarak sahnede olan Kamala Harris ve Joe Biden arasında ırkçılık üzerine yaşanan tartışma oldu. Harris, Joe Biden’ın geçtiğimiz hafta bir bağış toplama etkinliğinde, ayrılıkçı senatörlerle bile nasıl iyi bir çalışma ilişkisi içinde olduğunu söylediği konuşmasına atıfta bulundu. Joe Biden, tepki yaratan bu sözleri sonrası karşı çıktığı görüşleri benimseyenlerle bile çalışmaya hazır olduğunu anlatmak istediğini söylemişti.
Kamala Harris de canlı yayında Joe Biden’ın söz konusu etkinlikteki sözlerine atıfta bulundu. Tartışma sırasında Joe Biden’a dönerek “Irkçı olduğunuzu düşünmüyorum. Ama itibarlarını ve kariyerlerini bu ülkede ırk ayrımı üzerine inşa eden iki ABD senatörünün itibarından söz ettiğinizi duymak inciticiydi” dedi. Joe Biden ise Harris’e “Duruşumu tamamen yanlış yansıtıyorsunuz. Ben ırkçıları övmedim” sözleriyle yanıt verdi.
Kamala Harris eski defterleri açtı
Kamala Harris ise ırk tartışmasını eski defterleri açarak devam ettirdi. Joe Biden 1970’ler ve 1980’lerde devlet okullarındaki ırk ayrımcılığının önüne geçebilmek amacıyla siyah öğrencilerin sadece siyahların eğitim gördüğü okullarda değil başka okullarda da eğitim görmelerini sağlayan servis uygulaması için federal bütçe kaynaklarının kullanılmasını engelleyen senatörler grubuna liderlik etmişti. Biden ayrıca 1975 yılında öğrencilerin ırklarına göre ayrı sınıflarda eğitim gördüğü düzenlemeyi muhafaza edecek bir tasarı değişikliği kaleme almıştı.
Harris o yılları Biden’a hatırlattı. Kendisinin altı yaşında küçük bir kız çocuğu iken o dönem siyah öğrencilerin başka okullarda eğitim almasını sağlayan servis uygulaması sayesinde okula gidebildiğini söyledi. O dakikalarda Kamala Harris’in Twitter hesabından da Kamala Harris’in çocukluk fotoğrafı “California’da okula servisle giden bir küçük kız vardı. O bendim” notuyla paylaşıldı.
Sosyalizm-Kapitalizm tartışması
Televizyon tartışmasında sosyalist politikaların ateşli savunucusu ve ABD Başkanı Donald Trump’a yönelik sert eleştirileriyle bilinen Vermont Senatörü Bernie Sanders’a “Bir sosyalistin aday gösterilmesi Trump’ın seçilmesini kolaylaştıracağını düşünenlere nasıl cevap verirsiniz?” diye soruldu.
Sanders “Amerikalılar Trump’ın iflah olmaz bir yalancı, ırkçı olduğunu anlamalı. Onun ne kadar düzenbaz biri olduğunu göstermeliyiz” yanıtını verdi. Sosyalizm-kapitalizm tartışmasının yaşandığı bölümde Senatör Kirsten Gilibrand söz aldı. “Kapitalizm ve açgözlülük arasında büyük bir fark var. Biz yozlaşmış kapitalizme karşıyız” diye konuştu.
Sağlık sigortası ve ekonomi tartışması öne çıktı
Tartışmada sağlık sigortası konusunda Joe Biden kanserden kaybettiği oğlunun hikayesi üzerinden sorulara yanıt verdi. “Bu konu benim için çok kişisel. Bu sorunu çözmenin en hızlı yolu Obamacare üzerinden ilerlemek” sözleriyle Obama döneminin en önemli icraat olarak kayda geçen ve herkese sağlık sigortasına erişim imkanı veren plana atıfta bulundu.
Aday adaylarına “Kimler hükümet destekli sağlık sigortası planının belgesi olmayan göçmenleri de kapsamasını destekliyor?” diye soruldu. Aday adaylarının tamamı ellerini kaldırdı.
Tartışmayı G20 Zirvesi için bulunduğu Japonya’da izlediği anlaşılan ABD’nin Cumhuriyetçi Başkanı Donald Trump tartışmanın o anına atıfta bulunarak Twitter’dan bir mesaj paylaştı. “Demokratların hepsi milyonlarca kaçak göçmene sınırsız sağlık hizmeti sağlamak için kaldırdı. Önce Amerikan vatandaşlarıyla ilgilensek nasıl olur acaba?” diye yazdı.
Ekonomi de tartışma sırasında öne çıkan konu başlıkları arasındaydı. Tartışmanın o bölümünde aday adayları sık sık birbirinin sözünü kesti, zaman zaman atışmalar yaşandı. Kamala Harris söz alarak “Amerikalılar kavga izlemek değil masalarına nasıl aş koyacağımızı duymak istiyor” çıkışını yapınca salondaki izleyicilerden bol alkış aldı. Harris orta sınıfı öne çıkardı “Başkan ekonomimiz çok iyi diye övünüp duruyor. Ekonominin büyüklüğünü nasıl ölçüyorsunuz diye sorulduğunda borsadan bahsediyor. Borsada hisseleriniz varsa evet. Çoğu Amerikalı aileninse borsada hissesi yok. Hiçbir Amerikalı başını sokabilecek bir evi olsun diye birden fazla işte çalışmak zorunda kalmamalı” diye konuştu.
Göçmen krizi yine gündemdeydi
ABD-Meksika sınırında Rio Grande Nehri’ni geçmeye çalışırken boğulan El Salvadorlu baba ve 2 yaşındaki kızının trajik hikayesi üzerinden göçmen krizi gündeme geldi. Aday adayları Meksika sınırında göçmen çocukların yaşadığı koşulları gündeme getirdi, sınırda insani bir krizin yaşandığının anlaşılması ve Gümrük ve Sınır Muhafızları biriminde (ICE) reforma gidilmesi gerektiğini savundu.
Eski Başkan Yardımcısı Joe Biden’a Obama döneminde uygulanan göçmen politikası soruldu. O dönem 3 milyon kaçak göçmenin sınır dışı edildiği hatırlatıldı. Joe Biden konuyla ilgili soruya “Obama Trump’la kıyaslandığında çok harika bir iş çıkardı bu konuda. Bu insanların ülkelerini terk etmelerine yol açan sebeplere bakmalı, sorunun kökenine inmeliyiz” yanıtını verdi.
Tartışmada sınırlı dış politika gündemi
Dış politika tartışmada nispeten daha az gündeme geldi. Aday adayları genel olarak Rusya’nın ABD demokrasisinin altını oyduğu görüşünü dile getirdi. ABD’ye yönelik en büyük tehdit olarak da Rusya’yı gördüklerinin mesajını verdiler.
Aday adaylarına televizyon tartışmasının son bölümünde “ABD Başkanı olursanız hangi ülkelerle ilişkiyi sıfırlayıp baştan başlayacaksınız?” sorusu yöneltildi. Joe Biden “NATO” yanıtını verdi. Kamala Harris de “NATO’nun bütün üyeleri” yanıtını verdi.