ABD’de 2024 başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adaylığı için yarışan sekiz aday adayı, Wisconsin eyaletinin Milwaukee kentinde yapılan ilk tartışma programına katıldı.
Fiserv Forum’da düzenlenen ve hararetli tartışmaların yaşandığı programa, anketlerde Cumhuriyetçi Parti’nin en güçlü başkan adayı olarak görülen eski Başkan Donald Trump katılmadı. Ancak programdaki tartışmaların hedefinde 77 yaşındaki eski başkan vardı.
Trump'ın eski danışmanı olan ancak daha sonra Trump'a yönelik eleştirileriyle gündeme gelen eski New Jersey Valisi ve başkan aday adayı Chris Christie programda Trump’ı sert bir dille eleştirdi.
Christie, "Donald Trump, 2021'de başkanlığı sona ererken iktidarda kalmaya çalışmak için Anayasa'yı askıya almanın sorun olmadığını söyledi. Bu davranış ABD Başkanlığı makamına yakışmıyor. Birileri bu davranışı normalleştirmeyi bırakmalı" dedi.
Eski New Jersey Valisi Chris Christie, eski ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve Florida Valisi Ron DeSantis, ilk Cumhuriyetçi aday tartışma programının başlangıcında bağlılık yemini ediyor
Trump hakkında, Georgia eyaletinde 2020 seçim sonucunu değiştirme girişiminde bulunmak dahil dört farklı suçlama ve iddianame bulunuyor.
Programda bir diğer aday adayı, eski Arkansas Valisi Asa Hutchinson ise Trump'ı "ahlaki açıdan yeniden başkan olmaya uygun olmamakla" eleştirdi.
Trump'ın eski başkan yardımcısı Mike Pence ise, "Amerikan halkı bilmelidir ki Başkan benden kendisini Anayasa'nın üzerinde tutmamı istedi" derken, eski Güney Carolina Valisi Nikki Haley Cumhuriyetçiler'in adayı olarak "Donald Trump'la genel seçimin kazanılamayacağını" savundu.
Cumhuriyetçi Parti başkan aday adaylarının ilk tartışma programı: Trump katılmadı
Ancak diğer Cumhuriyetçi başkan aday adayları, 6 Ocak 2021'de Trump'ın Biden'ın zaferinin Kongre tarafından onaylanmasını durdurma talebinin reddedilmesinde Pence'in rolünü kabul ederken, Trump'ın yargılanmasını Biden tarafından denetlenen Adalet Bakanlığı'nın “siyasi silah” olarak kullanılması olarak nitelendirdiler.
Anketlerde Trump’a en yakın rakip olan Florida Valisi Ron DeSantis de programda "Bu seçim 6 Ocak'la ilgili değil. Geleceğinize odaklanmalı, ileriye bakmalıyız” dedi.
Programa çıkan sekiz aday adayındadan sadece ikisi, Christie ve Hutchinson, Trump'ın hüküm giymesi ve yine de Cumhuriyetçi başkan adaylığını kazanması halinde onu desteklemeyeceklerini söyledi.
Cumhuriyetçi başkan aday adayları Wisconsin eyaletinin Milwaukee kentinde yapılan ilk tartışma programına katıldı.
Trump, rakiplerinden çok ileride olduğunu ve iki saatlik tartışma programı sırasında kendisine saldıran rakiplerini dinlemek için aynı sahneye çıkmasına gerek olmadığını söyleyerek programa katılmayacağını açıklamıştı.
DeSantis, Christie, Hutchinson ve Pence'in yanısıra tartışma programına Güney Carolina eyaletinin siyah senatörü Tim Scott, teknoloji girişimcisi Vivek Ramaswamy, ABD'nin BM eski daimi temsilcisi ve Güney Carolina eyaletinin eski valisi Nikki Haley ve Kuzey Dakota Valisi Doug Burgum da katıldı.
Tartışma programında sekiz aday adayı da hükümet harcamalarında kesintiye gidilmesi çağrısında bulunurken, Pence Eğitim Bakanlığı'nın lağvedilmesi gerektiğini savundu.
Adaylar, geçen yıl yıllık yüzde 9'un üzerinde zirveye ulaşan tüketici fiyatlarındaki artıştan Biden'ı ve hükümet harcamalarını sorumlu tuttular.
Tüm adaylar ABD'de kürtaj haklarının kısıtlanmasını desteklediklerini savundular ancak kürtajın kaçıncı gebelik haftasında yasaklanması gerektiği gibi ayrıntılar konusunda farklı görüşler dile getirdiler. Geçen yıl Yüksek Mahkeme'nin aldığı karar, ABD'de yaklaşık 50 yıldır uygulanan kürtaj hakkını ortadan kaldırmış ve kürtaja izin verme ya da ciddi şekilde kısıtlama kararını 50 eyalete bırakmıştı.
İlgili Haberler Seçim hilesi yapmakla suçlanan Trump Perşembe günü teslim olmayı planlıyor
Trump bugün teslim olacağını açıklamıştı
Eski Başkan Trump dört farklı iddianamede 91 suçlamayla karşı karşıya. Bu suçlamalar eski bir ABD başkanına yöneltilen ilk suçlamalar. Trump, 2020'de güney eyaletlerindeki seçim kaybını telafi etmek için şantaj yapmak ve müdahalede bulunmakla suçlandığı dördüncü iddianameyle ilgili olarak bugün Atlanta, Georgia'da teslim olacağını açıklamıştı.
Trump son anketlerde en yakın rakibi DeSantis'in 40 puan önünde görülürken, diğer tüm Cumhuriyetçi rakiplerine destek de ulusal anketlerde yüzde 10'un altında gözüküyor.
Eski Başkan, Cumhuriyetçi rakiplerinin tartışma programa katılmadı ancak Trump’ın Fox News haber kanalının eski ekran yüzü Tucker Carlson'la yaptığı ve önceden kaydedilmiş bir röportajı yayınlandı.
Bu arada 2024 Başkanlık yarışında tekrar aday olacak Demokrat Başkan Joe Biden’a Cumhuriyetçi aday adaylarının tartışma programı ve programdan beklentisi soruldu. Biden gülümseyerek, “İzlemeye çalışacağım. Hiçbir beklentim yok” yanıtını verdi.
Trump'ın gelecek ay California’da yapılacak ikinci tartışmaya da katılması beklenmiyor ancak kampanya döneminin ilerleyen dönemlerinde Cumhuriyetçi rakipleriyle aynı sahnede yer alabileceği öngörülüyor.
Cumhuriyetçi başkan aday adayları Wisconsin eyaletinin Milwaukee kentinde yapılan ilk tartışma programına katıldı.
DeSantis için fırsat mı?
Amerikan Üniversitesi’nden Doçent Jordan Tama tartışmaya ilişkin VOA’ye yaptığı değerlendirmede, "Geçmişteki seçim dönemlerinin tartışma programlarında adayların bazen kötü göründükleri için diskalifiye edilmelerine neden olan anlar yaşadık. Geçmiş tartışmalarda adayların olumlu bir şekilde dikkat çeken ve kendilerine büyük bir destek sağlayan bir şey söyledikleri anları da gördük” dedi.
Trump döneminin Beyaz Saray basın sözcüsü Sean Spicer ise, Trump’a en yakın rakip olan DeSantis’in en çok şeyi kaybedebilecek aday olduğu görüşünde.
Mary Washington Üniversitesi'nden siyaset bilimi profesörü Stephen Farnsworth ise aynı görüşte değil.
Farnsworth, "Unutmayın, diğer 49 eyalette insanlar Florida valisini tanımıyor. Belki orada burada haberlerde biraz görmüş olabilirler. Ancak haberlerin çoğu eski başkana odaklanmış durumda. Sonuç olarak Ron DeSantis kendini ülkeye tanıtacak. Ve yapması gereken şeylerden biri de iyi bir ilk izlenim bırakmak. Bunu yapamazsa yarışın dinamiklerini önemli ölçüde değiştiremeyecektir” değerlendirmesinde bulundu.
İlgili Haberler Trump'ın eski avukatı Giuliani 150 bin dolar kefaletle serbest kaldı