Corona virüsü salgını tüm dünyanın gündemini değiştirmeden önce Amerika’da da 3 Kasım seçimlerinin gündeminin iyiye giden ekonomik veriler, artan istihdam, yasadışı göçle mücadele gibi daha farklı konularda seyretmesi bekleniyordu.
Ancak birçok seçmen için Corona virüsü salgını, seçimlerin gündemini değiştirdi. Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump’ın seçim kampanyası bu yıla düşük oranda işsizlik ve güçlü bir ekonomiyle giriş yapmıştı. Virginia Üniversitesi Politika Merkezi’nden Kyle Kondik’e göre Başkan seçim kampanyasında pozitif ekonomik verilere, refaha ve işsizlik oranına odaklanmayı planlıyordu. Ancak Corona virüsü bunu tamamen değiştirdi. İşsizlik Büyük Buhran sırasındaki seviyesine yükseldi, ekonomi hızla küçüldü. Vaka ve ölü sayılarındaki önlenemez artış nedeniyle Trump’ın Corona virüsü salgınına müdahale biçimi eleştirilere hedef oldu.
VOA Türkçe’ye konuşan California Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi Profesörü Thad Kousser’e göre de Corona virüsü seçimleri temelinden değiştirdi. Kousser, Corona salgınının başkanlık seçimi dönemine denk gelmesiyle seçmenlerin zihninde başkan adaylarının soruna yeni dönemde nasıl yaklaşacağı konusunun önemli bir kriter oluşturduğunu söyledi. Kousser, "Seçmenler hem Trump’ın hem de Biden’ın şu ana kadar bu konuda ne yaptığına ve bundan sonra ne yapabileceğine bakıyorlar’’ dedi.
Salgın döneminde sağlık hizmetlerinde eşitlik, sosyal güvenlik gibi konular öne çıkarken, Başkan’ın gündem maddeleri arasında olan göç ve ticaret gibi konular geri planda kaldı. Uzmanlara göre seçmenler aynı, ancak seçimlerin içeriği tamamen değişti.
Seçmenin birinci gündem maddesi ekonomi
PEW Araştırma Merkezi’nin Ağustos ortasında yaptığı ankete göre her 10 kayıtlı seçmenden sekizi ekonominin 2020 seçimlerinde kime oy verecekleri konusunda çok önemli olacağını söylüyor. 12 gündem maddesinin sıralandığı ankette birinci önceliği ekonomi alıyor.
İlgili Haberler 1 Milyon 300 Bin Kişi Daha İşsizlik Maaşı Başvurusu YaptıPEW’e göre ekonomi, son yıllarda istikrarlı şekilde öncelikli seçim konularında başı çekiyor. Araştırma merkezine göre 2016 seçimlerinde de ekonomi seçmenlerin gündem maddeleri arasında birinci sıradaydı.
Ekonomiyi sağlık sigortası ve salgın izliyor
Ankete göre seçmenlerin yüzde 68’i sağlık sigortasının oylarının kime gideceği kararında etkisinin büyük olacağını söylüyor.
Corona virüsünün kararlarında çok etkili olacağını söyleyenlerin oranıysa yüzde 62.
Her 10 kişiden altısı, yani yüzde 59 oranında bir seçmen kitlesi seçimlerde verecekleri kararda şiddet içeren suç oranının önemli olacağını söylerken yüzde 57’si dış politikanın önemli olacağını belirtiyor.
İlgili Haberler Biden'dan "Obamacare" UyarısıGöç, ırk ve etnik eşitsizlikse yüzde 52 oranıyla listenin sonlarında yer alıyor.
Seçmenlerin yarısından azı iklim değişikliği ve kürtaj konularının oyları üzerinde etkili olacağını söylüyor.
Başkan adaylarının seçmenleri arasındaki görüş farklılığı Corona virüsü salgınına yaklaşımlarında da kendini gösteriyor. PEW’in anketine göre Biden’ın seçmenleri arasında salgını seçimlerin öncelikli konusu olarak görenlerin oranı yüzde 82 iken Trump’ın seçmeni arasında bu oran yüzde 39.
Başkan’ın virüse yakalanması seçimin seyrini etkiler mi?
Corona virüsü gölgesindeki seçimlere bir ay kala yaşanan beklenmedik bir gelişme de Başkan Donald Trump’ın 2 Ekim’de Corona virüsüne yakalanması oldu. Bu durum salgını yeniden seçimlerin en çok konuşulan gündem maddelerinden biri haline getirdi.
İlgili Haberler Trump: "Benim ve Eşimin Corona Testi Pozitif Çıktı"Seçim kampanyası boyunca Başkan Trump, yönetiminin Corona virüsüne karşı etkili bir mücadele gösterdiği mesajı verdi, böylece eyaletlerin hızla açılmasını ve ekonominin daralmasını önlemeye çalıştı.
Ancak Trump’ın hastalanması, seçmene bunun 200 binden fazla Amerikalı’nın hayatını kaybettiği son yüzyılın en büyük kamu sağlığı krizlerinden biri olduğunu bir kez daha hatırlattı.
‘‘Hastalık Trump için fırsat olabilir’’
VOA Türkçe’ye konuşan Michigan Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Michael W. Traugott, Başkan’ın Corona virüsüne yakalanmasının ardından salgının, Başkan’ı olumsuz etkileyebilecek bir konu olarak yeniden öne çıktığını söyledi. Konunun seçmen tarafından Cumhuriyetçi aday Donald Trump'la Demokrat aday Joe Biden’ın yaklaşımlarının karşılaştırılabileceği bir çerçeve oluşturduğunu söyleyen Traugott, salgınla mücadelede ulusal plan geliştirmediğini belirttiği Trump’ın hasta olmasının kendisine kampanyasını bu anlamda yeniden şekillendirmek için bir fırsat verdiğini kaydetti. Bazı anket sonuçlarında Biden’ın Trump’la arasındaki farkı yavaş yavaş açtığını söyleyen Traugott, Trump’ın bu fırsatı kullanmaması halinde seçim sonuçlarında belirleyici olacak eyaletlerin çoğunda da anketlerde benzer eğilim görmeyi beklediğini belirtti.
İlgili Haberler Trump’ın Virüse Yakalanması Anketlere Nasıl Yansıdı?‘‘Trump’ın hastalığını kullanmak Biden’a zarar verebilir’’
VOA’ya konuşan Partilerüstü Politika Merkezi uzmanlarından John Fortier'e göreyse Trump’ın hastalanmasının seçim sonuçlarına etkisi olup olmayacağını söylemek çok zor. Geçmişte halkın krizlerde başkanın etrafında kenetlendiğini hatırlatan Fortier, bunun olabileceğini, ancak seçmenin ne kadar kutuplaşmış olduğuna bakıldığında Başkan’ın hasta olmasının Corona virüsü konusunda her iki tarafın da suçu diğerine atma eğilimini körükleyebileceğini ekledi. ‘‘Şu an bir tahmin yürütmek çok zor’’ diye konuşan Fortier, Biden’ın seçim kampanyasında Trump’ın hasta olmasını siyasi olarak kullanmaya çalışmasının kendisine zarar verebileceğine de dikkat çekti ve böyle bir yaklaşımın olumsuz etki yapabileceğini kaydetti.
İlgili Haberler Corona Teşhisi Trump’ı Siyasi Açıdan Güçlendirir mi?‘‘Hastalık Trump’ın vermek istediği mesajı etkileyebilir’’
VOA’ya konuşan George Washington Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Todd Belt ise hastalığının Trump’ın seçim kampanyası üzerinde etkisi olacağına dikkat çekti. Trump’ın seçmenle iç içe olmayı ve kalabalık seçim mitinglerini sevdiğini belirten Belt, Başkan’ın bu etkinliklerle Corona virüsünün geride kaldığı ve her şeyin normale döndüğü mesajı vermek istediğini ekledi.
Uzman, Trump’ın hasta olmasının kendisine sempati kazandırabileceğini de belirtiyor. Ancak Belt, aynı şekilde, Trump’ın hastalığının, Biden’ı maske taktığı için sık sık eleştiren ve Corona virüsünü hafife alan açıklamalarıyla tezat oluşturduğu için seçmeni olumsuz etkilemesinin de mümkün olduğunu söyledi. Belt, ‘‘Sanırım durum her iki yönde de ilerleyebilir’’ dedi.