Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Pazar günü Suriye’nin başkenti Şam’a yaptığı ziyarette, Batı'nın Suriye'ye yönelik yaptırımlarına bir an önce son vermesi çağrısında bulundu.
Suriye hükümeti, 2011 yılında barışçıl hükümet karşıtı gösteriler olarak başlayan ve daha sonra iç savaşa dönüşen olaylara devrik Cumhurbaşkanı Beşar Esat'ın verdiği acımasız yanıt nedeniyle yıllardır ABD, Avrupa Birliği ve diğer ülkelerin katı yaptırımları altında bulunuyor.
Birkaç gün önce Esat'ı deviren ve ülke üzerindeki demir pençesini kıran muhalif ittifak, Suriye'nin önceki ekonomik sorunlarını daha da derinleştiren zorlu uluslararası yaptırımlarla sarsılmış ve derin bir şekilde izole edilmiş bir ulusla karşı karşıya.
Ancak Suriye'nin yeniden inşasını zorlaştıran başka güçlükler de var. Yeni geçiş dönemi liderliği ülkenin nasıl yönetileceğine dair net bir vizyon ortaya koymuş değil ve saldırının arkasındaki ana grup, ABD tarafından terörist olarak tanımlanmış durumda.
"Yaptırımların bir an önce sona erdirilmesini umuyoruz”
BM Suriye Temsilcisi Geir Pedersen, Şam'da gazetecilere yaptığı açıklamada, Suriye'nin son birkaç çalkantılı haftadan sonra yeniden rayına oturmasının yaptırımların hızla hafifletilmesiyle mümkün olacağını söyledi.
Pedersen, “Yaptırımların bir an önce sona erdirilmesini ve böylece Suriye'nin yeniden inşası için biraraya gelindiğini görmeyi umuyoruz” dedi.
Suriye'nin en büyük şehirlerinin bir kısmı yıllardır süren çatışmalar nedeniyle hasar görmüş ya da yıkılmış durumda. Yeniden yapılanma, siyasi bir çözüm bulunmadığı takdirde hükümetin kontrolündeki bölgelerde zarar gören altyapı ve mülklerin yeniden inşa edilmesini engellemeyi amaçlayan yaptırımlar nedeniyle büyük ölçüde sekteye uğramıştı.
Pedersen, Esat'ı deviren eski muhalif güçler tarafından kurulan ve İslamcı militan grup Heyet Tahrir el Şam'ın (HTŞ) liderlik ettiği yeni geçici hükümetin yetkilileriyle görüştü. Pedersen, dün Ebu Muhammed el-Colani olarak bilinen HTŞ lideri Ahmad el-Şara ile de biraraya geldi.
ABD, HTŞ’nin terör örgütü tanımını kaldırmayı düşünüyor
Washington'daki yetkililer, Biden yönetiminin HTŞ'nin terör örgütü tanımını kaldırmayı düşündüğünü belirtiyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Cumartesi günü yaptığı açıklamada yetkililerin grupla doğrudan temas halinde olduğunu söyledi.
Haftasonu Ürdün'de acil bir toplantıya katılan Blinken, Arap Birliği'nden 12 dışişleri bakanının, Türkiye'nin ve Avrupa Birliği ile Birleşmiş Milletler'den üst düzey yetkililerin, Esat ailesinin onlarca yıllık iktidarının ardından Suriye'nin nasıl yönetilmesi gerektiği konusunda desteğini aldığını belirtti.
Yeni hükümetin azınlıkların ve kadınların haklarına saygı göstermesi, terör gruplarının yerleşmesini engellemesi, insani yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını sağlaması ve Esat döneminden kalan kimyasal silahları güvence altına alıp imha etmesi gerektiği konusunda mutabık kaldı. Blinken, ABD'nin bu ilkelere uyan yeni bir hükümeti tanıyacağı ve destekleyeceği sözünü verdi.
Suriye'deki geçici hükümet Mart ayına kadar görevde kalacak ancak yerine geçecek yeni kalıcı yönetimin nasıl bir süreç izleyeceği henüz netlik kazanmadı.
Pedersen, “Tüm Suriyelileri kapsayacak bir siyasi süreci başlatmamız gerekiyor. Bu sürecin Suriyelilerin kendileri tarafından yönetilmesi gerektiği açıktır” dedi.
Geir Pedersen, savaş sırasında işlenen suçlar için de “adalet ve hesap verebilirlik” çağrısında bulundu ve uluslararası topluma insani yardımı arttırma çağrısı yaptı.