ABD Başkanı Joe Biden, göreve geldikten hemen sonra ABD göçmenlik sisteminin modernleştirilmesini sağlayacak 2021 Vatandaşlık Yasası tasarısını Kongre'ye göndermiş, böylece, Amerika’da kaçak olarak yaşayan yaklaşık 11 milyon göçmene vatandaşlık verilmesinin önünü açan adımlar atmıştı.
Biden,bu hafta da, ailelerin ayrılması, sınır güvenliği ve yasal göçü içeren kararnamelere imza attı.
Biden’ın görevdeki ilk iki haftasında göç konusunda imzaladığı dokuz kararnamenin içeriğini değerlendiren göçmenlik avukatı Efe Poturoğlu, Biden’ın, Trump tarafından imzalanan kanun hükmünde kararnamelerin hemen hemen hepsini iptal ettiğine dikkat çekti.
“Bunlardan en önemlisi nüfusları Müslüman çoğunluk olan ülkelerden Amerika'ya seyahat yasağını getiren kararnamenin iptal edilmesi oldu’’ diyen Poturoğlu, ‘’Trump göreve başladıktan hemen sonra çoğunluğu Müslüman olan birçok ülkeden mülteci, göçmen ve ziyaretçi başvurularını kanun hükmünde kararnameyle yasaklamıştı. Biden görevdeki ilk gününde bu yasağı iptal ederek, bu yasaktan etkilenen ülke vatandaşları için vize işlemlerinin yeniden başlattırmış oldu. Tabii şimdi bunun uygulamasının nasıl yapılacağı çok önemli. Bu ülkelerin vatandaşları yaklaşık 3- 4 seneden beri vize alamıyor. Bu yüzden büyük ihtimalle ilk olarak geçtiğimiz yıllarda vizeleri reddedilenlerin başvurularına öncelik verilecek. Ve ondan sonra yeni vize başvuruları işleme alınacak. Pandemi yüzünden konsoloslukların çok sınırlı kapasiteyle çalıştığını da göz önüne alırsak, bu ülkelerin vatandaşları için vize alma süreci oldukça yavaş ilerleyecek diyebiliriz” diye ekledi.
Kongre’ye geniş kapsamlı ve birçok önemli konuyu içeren bir yasa tasarısı gönderdiğini de hatırlatan Poturoğlu, ‘’Bu yasa tasarısı, mevcut göçmenlik sisteminde bazı idari düzenlemeler yapılmasını, aile bireylerini bir araya getirmeyi kolaylaştırmayı, kaçak göçmenler için yeşil kart ve vatandaşlık yolu açılmasını ve yeşil kartlar için bekleme sürelerini azaltmayı planlayan bazı düzenlemeler içeriyor. Bu tasarıyı Kongre'ye yollayarak göçmenlik ile ilgili önemli kararların kanun hükmünde kararnameler yerine Kongre’de onaylanarak alınması gerektiği mesajını da ayrıca bu şekilde vermiş oldu” diye devam etti.
Biden’ın Kongre’ye gönderdiği ABD Vatandaşlık Yasa Tasarısı, Amerika'da kaçak olarak yaşayan kişilerin geçici yasal statü başvurusunda bulunmasına olanak tanıyor. Bu kişiler ulusal güvenlik taramasından sorunsuz olarak geçmeleri ve vergilerini eksiksiz ödemeleri halinde, beş yıl sonra Yeşil Kart olarak bilinen Kalıcı İkamet Statüsü almaya hak kazanacak. Çalışma vizelerindeki tıkanıklığı da gideren tasarı, Amerika'daki üniversitelerde belirli alanlarda yüksek lisans derecesi almış yabancıların ülkede kalmasını kolaylaştırıyor.
”Biden, Kongre'ye yolladığı yasa tasarısıyla Amerikan göçmenlik sisteminin birçok yönünü güncellemeyi ve yeniden düzenlemeyi amaçlıyor. Önemli maddelerini özetlersek; birincisi 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle ABD'de yaşayan kaçak göçmenler için şu anda geçici bir yasal statü vermeyi ve 5 yıl sonra Yeşil Kart başvuru hakkı doğmasını öneriyor. Bunun bazı şartları olacak. Mesela; sabıka kaydı olmaması, geçmiş vergilerin ödenmesi gibi. Bu yöntemle Yeşil Kart sahibi olanlar da 3 yıl içinde Amerikan vatandaşlık başvurusu yapabilecekler. Bu tasarının diğer bir önemli maddesi de şirket sponsorluğunda alınan vize ve Yeşil Kart kotalarını artırmayı ve Yeşil Kart için uzun bekleme sürelerini azaltmayı planlıyor. Buna ek olarak yeni yönetim, ABD üniversitelerinde yüksek lisans yapanlar ve fen, teknoloji, mühendislik ve matematik diplomasına sahip olanlar için Amerika'da çalışma vizesi ya da Yeşil Kart alma prosedürlerini biraz daha kolaylaştırmayı planlıyor. Diğer bir önemli maddesi de aile bireylerinin sponsorluğunda alınan yeşil kartlar için bekleme süreleri azaltılacak. Şu anda birçok kategoride yıllar süren bekleme süreleri var. Ayrıca Yeşil Kart sürecinin ilk etabını tamamlamış ama vize sırasının gelmesini bekleyen göçmenlerin, geçici bir vizeyle Amerika'ya gelip burada ve burada beklemeleri öngörülüyor'' ifadelerini kullanan Efe Poturoğlu, çocuk yaşta aileleri tarafından Amerika'ya kaçak olarak getirilenler, şiddet eylemleri ya da doğal afetler nedeniyle zarar gören ülkelerinde güvenli bir yaşam süremeyen savunmasız insanlara sağlanan Geçici Koruma Statüsü'ne sahip olanlar ve göçmen tarım işçileri arasında belirli şartları karşılayanlar, tasarıya göre derhal vatandaşlık başvurusunda bulunabileceğini hatırlattı.
Tüm Yeşil Kart sahipleri, üç yıl sonunda ilave güvenlik taramalarını, İngilizce dil sınavı ile ABD yurttaşlık bilgileri sınavını geçerlerse, ABD vatandaşı olmak için başvuru yapabilecek. Başvuru yapacakların 1 Ocak 2021 tarihi itibarıyla ya da öncesinde Amerika’da bulunuyor olmaları gerekiyor.
DACA programının, ABD'ye çocuk yaşta gelen kaçak göçmenleri koruyan bir program olduğuna vurgu yapan Efe Poturoğlu, bu programın Obama döneminde kanun hükmünde kararnameyle hayata geçirildiğini, dolayısıyla hiçbir zaman Kongre onayıyla kanun olmadığına da işaret etti.
Poturoğlu, ‘’Bu program şu anda Yeşil Kart ya da vatandaşlık yolu açmıyor ama Amerika'da iki senede bir yenilenmesi gereken geçici oturma ve çalışma izni veriyor. Trump, DACA programını iptal etmek istedi ama gelen baskılar üzerine hiçbir zaman etmedi. Ama Trump döneminde ABD Göçmenlik Bürosu yaklaşık üç sene boyunca hiç yeni DACA başvurusu kabul etmedi. Biden'ın göreve gelmesiyle Göçmenlik Bürosu yeniden DACA başvurularını kabul etmeye başlayacak. Ayrıca Biden, Kongre’ye DACA programı için Yeşil Kart ve vatandaşlığa giden bir yol açma çağrısında bulundu” dedi.
Ailelerin bir araya getirilmesi için imzalanan kararname özellikle ailelerinden ayrı düşen çocukları anne ve babalarına kavuşturmayı hedefliyor. Trump’ın başkanlığı döneminde 5 bin 500 kadar çocuğun ailelerinden ayrıldığı tahmin ediliyor.
Sınır güvenliğiyle ilgili kararnameyse, ABD mahkemelerine sığınma başvurusu yapanların Meksika sınırında bekletilmesini engelliyor.
Her sene gerçekleşen Yeşil Kart kurasının toplam sayısının 55 binden 80 bine çıkarılmasının da öngörüldüğünü söyleyen Poturoğlu, ‘’Tabii bu yasa tasarısı aynen önerildiği şekilde kanun olma ihtimali çok düşük. Senato'da çok az bir farkla çoğunluk Demokratlarda olsa da Demokrat senatörlerin arasında bu yasa tasarısına hazırlandığı şekilde sıcak bakmayan senatörler var. Özellikle Senato'da Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında tartışmalar olacağı ve bazı maddelerin değişeceğine kesin gözüyle bakabiliriz” değerlenmesinde bulundu.
Joe Biden seçim vaatlerini hayata geçirebilmek için Kongre’de her iki partinin de desteğini alma isteğini sık sık dile getiriyor. Uzmanlara göre, Amerikan siyasi sisteminde karar alınabilmesi için Biden’ın bu desteğe ihtiyacı var.