WASHINGTON —
Başkan Barack Obama ve Cumhuriyetçi Partili rakibi Mitt Romney, 6 Kasım seçimleri öncesinde dün gece ikinci tartışmada bir araya geldi. İki aday ekonomi, enerji ve dış politika konusunda ateşli tartışmalara girişti.
Hempstead, New York
Obama'yla Romney Arasında 2.Tartışma
Hempstead, New York’ta bulunan Hofstra Üniversitesi’nde düzenlenen tartışma, salondaki kararsız seçmenlerden doğrudan gelen soruları yanıtlama yoluyla yapıldı.
Denver’da iki hafta önceki ilk tartışmada oldukça durgun olduğu gözlenen ve bu yüzden sert eleştirilere hedef olan Başkan Barack Obama, beklendiği gibi bu tartışmada önceki tartışmanın rövanşını almaya çalıştı, daha enerjik bir tavır sergiledi ve sürekli Cumhuriyetçi rakibine yüklendi. Adaylar sahnede heyecanlı bir şekilde daireler çizerek yürüdü ve sıkça birbirlerinin konuşmalarına müdahale etti, tartışmanın yöneticisi, CNN muhabiri Candy Crowley’e zor anlar yaşattı.
90 dakikalık tartışmanın ağırlıklı bölümü, ekonomi politikaları üzerineydi ve adaylar Çin’e karşı hangisinin daha sert politika izleyeceği konusunda birbirlerini bastırmaya çalıştı.
Obama: ‘Bingazi benim sorumluluğum’
Tartışmanın dış politika bölümünde gündeme getirilen Libya konusunda Başkan Obama, geçen ay Bingazi’de dört büyükelçilik personelinin öldürülmesi olayından “kendisinin sorumlu olduğunu” söyledi. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, dün yaptığı açıklamada Bingazi olayındaki güvenlik açığıyla ilgili olarak sorumluluğu üzerine almıştı. Romney tarafından olayı yeterince ciddiye almamakla suçlanan Başkan Obama, aralarında Büyükelçi Christopher Stevens ve üç büyükelçilik personelinin öldürüldüğü olayla ilgili olarak, “Bu tabutlar ülkeye geldiğinde onları karşılayan kişi bendim,” dedi, bir başkan olarak nihai sorumluluğun kendisinde olduğunu söyledi.
Bingazi olayının Obama yönetiminin Ortadoğu politikasının çöküşünü simgelediğini savunan Mitt Romney ise, yönetimin ancak 14 gün sonra olayı resmen terör saldırısı olarak tanımladığını iddia etti. Ancak Başkan, saldırının ertesi günü Beyaz Saray’da basının önüne çıkarak olayı bir “terör eylemi” olarak nitelediğini söyledi. Tartışmanın yöneticisi Crowley de Romney’e müdahale etti ve Obama’yı doğrulayınca salondaki izleyicilerden alkış aldı.
Romney Obama’nın ekonomi politikalarına yüklendi
Cumhuriyetçi aday, Başkan Obama’nın dört yıllık dönemini eleştirdi, federal bütçe açığını bu süre içinde iki katına çıkardığını, işsizliği yarıya indirme sözünü de tutmadığını savundu.
Buna karşı çıkan Obama’ysa, orta gelirli sınıf ve küçük işletmeler üzerindeki vergi kesintisi sözünü tuttuğunu, söz verdiği gibi Irak savaşını bitirdiğini ve asıl dikkatlerini 11 Eylül 2001’deki terör saldırıların failleri üzerine yoğunlaştırdığını söyledi.
Başkan Obama, eski Massachusetts Valisi Mitt Romney’in zenginlere vergi kesintisi planının ekonomiye zarar vereceğini savundu, denk bütçe ve istihdam yaratma planını eleştirdiği Cumhuriyetçi Partili rakibini matematik bilmemekle suçladı, ekonomi planlarının ayrıntılarını kamuoyuna açıklamayı reddettiğini söyledi.
Obama ayrıca başkanlığa geldiği 2009’da ayda 800 bin kişinin işini kaybettiği günlerin geride kaldığını, ekonominin toparlamaya başladığını ve otomotiv sektörünü batmaktan kurtardığını kaydetti. Başkan, aksine rakibinin otomotiv sektörüne yönelik kurtarma paketine başından karşı çıktığını hatırlattı.
Adaylar arasında ‘Çin’ atışması
Bir noktada Çin’le ticaret konusu iki adayın tartışmalarının merkezi oldu, iki aday da Amerika’da istihdam yaratmak amacıyla Pekin hükümetinin ticaret politikalarına nasıl karşı duracakları konusunda seçmenleri ikna etmeye çalıştı.
Cumhuriyetçi Partili aday Romney, Başkan Obama’yı Çin’e karşı çok yumuşak davranmakla suçladı, başkan olması durumunda Pekin hükümetini “kur manipülasyonu” yapan ülke ilan edeceğini söyledi. Obama yönetimi bu konudaki raporunu Nisan ayında erteleyerek geri adım atmıştı. Çin’in “kur manipülatörü” ilan edilmesi halinde bu ülkeye yönelik gümrük vergilerinin yükseltileceği ve bu durumun iki ülke arasında “ticaret savaşına” dönüşebileceği bildiriliyor.
Ancak Başkan Obama, Mitt Romney’in Çin’e karşı sert tavır sergileyecek en son kişi olduğunu söyledi, Cumhuriyetçi rakibinin geçmişte, işçilik maliyetlerinin düşük olmasından dolayı Amerika’daki işleri Çin’e taşıdığını hatırlattı.
Sataşmalar
Adaylar zaman zaman sataşma tarzında da birbirlerine yüklendi. Romney, emeklilik fonlarındaki yatırımların kısmen Çin şirketlerine yapıldığını hatırlatmak istediği Obama’ya, “Hiç emeklilik planını inceliyor musun?” diye sordu. Obama ise zengin işadamı geçmişini hatırlatmak istediği Romney’e, “Biliyorsun, bakmıyorum. Seninki kadar fazla olmadığı için, bakması da çok uzun sürmüyor” diye yanıt verdi.
Bir noktada Romney de Obama’ya iktidarı sırasında ülkede petrol ve doğal gaz arama izinlerini kesip kesmediğini hatırlatmak istedi ve bu aşamada taraflar birbirlerini yüksek sesle bastırmaya çalıştı. Romney, Obama’ya “Sana soru sordum, ne kadar kesinti yaptın?” diye seslendi.
Obama’nın da sık sık Romney’e “doğruları söylemediği” şeklinde suçlama yönelttiği gözlendi.
Adaylar kamuoyu yoklamalarında başa baş gidiyor
Uzmanlar, iki aday arasındaki ekonomi ağırlıklı tartışmaların özellikle son ekonomik krizde büyük oranda iş kaybı yaşayan Ohio eyaletindeki kararsız seçmenleri hedef aldığı görüşünde. Kararsız seçmenlerin bulunduğu eyaletler, 6 Kasım’daki seçimde en büyük belirleyici olacak. Başkan’ın eyaletlerdeki seçici kurul sistemiyle belirlendiği Amerikan seçim sisteminde, Ohio’dan gelecek 18 seçici kurul oyu iki aday için de kritik önem taşıyor. Ohio eyaleti aynı zamanda, iki adayın özenle kendilerine çekmeye çalıştığı “beyaz işçi sınıfı" oylarının kalbi konumunda. Çok az istisna dışında, hiçbir başkan, Ohio’daki oyları almadan seçimi garantileyemedi. Hiçbir Cumhuriyetçi Partili adaysa Ohio eyaletini almadan başkanlığı kazanamadı.
Cumhuriyetçi Partili aday Mitt Romney, iki hafta önceki ilk tartışmada gösterdiği başarılı performansın ardından kamuoyu yoklamalarında büyük toparlama kaydedip Başkan Obama’ya yetişmeyi başardı. Ancak dünkü tartışmadan hemen önce Obama da anketlerdeki düşüşü engellemiş görünüyor. Reuters haber ajansının dün tartışmadan önce yaptığı kamuoyu yoklamasında, Obama ülke genelinde yüzde 46 destekle, Romney’in üç puan önünde yer aldı.
Öte yandan Gallup şirketinin USA Today gazetesiyle yaptığı bir başka kamuoyu yoklaması Romney’i kararsız seçmenlerin bulunduğu 12 eyalette yüzde 4 farkla önde gösteriyor.
CNN televizyonu, dün gece tartışmadan sonra düzenlediği ankette izleyicilerin yüzde 46'sının tartışmayı Obama'nın, yüzde 39'unun ise Romney'in kazandığı yönünde görüş bildirdiğini açıkladı.
Başkan Obama ve Cumhuriyetçi Partili rakibinin 6 Kasım seçimlerinden önceki son tartışması, 22 Ekim’de Florida eyaletinin Boca Raton kentinde yapılacak.
