Türkiye genelinde basın meslek örgütleri, iktidardaki AKP ve MHP’nin haberciliğe yönelik ceza yaptırımları öngören yasa teklifini yarın TBMM’de yasalaştırma hamlesine tepki gösteriyor.
AKP ve MHP’nin birlikte hazırladığı “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, yarın TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek ilk yasal düzenleme olacak. AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal, AKP ve MHP’nin yasal düzenlemeyi dezenformasyonla mücadele amaçlı hayata geçirmek istediklerini vurgulayarak, meslek örgütlerince sansür sonucu yaratacağı eleştirisini reddetti.
Ünal ve MHP Grup Başkanvekili Muhammed Levent Bülbül, yarınki görüşmeler sırasında özellikle yerel medya kaynaklı Basın İlan Kurumu’nun (BİK) ilan dağıtımıyla ilgili maddeleri gözden geçirebilecekleri sinyalini de verdi. Ancak AKP ve MHP’nin yarın önergeler ile yasa teklifinde olumlu yönde değişiklikler yapıp yapmayacağı şimdilik belirsiz.
Your browser doesn’t support HTML5
Basın Meslek Örgütlerinden TBMM’ye: Sansüre Hayır
CHP, HDP ve İyi Parti ise, yasa teklifine seçim sürecinde basın ve ifade özgürlüğüne müdahale anlamına geldiği gerekçesiyle muhalefet ediyor.
Basın meslek örgütleri ise, geçtiğimiz yaz aylarında yasa teklifinde düzeltmeler yapılması ve sansür ile ceza yaptırımı maddelerinden vazgeçilmesi çağrısına AKP-MHP’den karşılık bulamadı. AKP-MHP’nin yaz tatilinin ardından teklifi yasalaştırma kararlılığını ilan etmesiyle meslek örgütleri yeniden harekete geçti.
“Bu teklif, bizi sessiz ve nefessiz bırakmak niyetinde bir sansür düzenlemesidir”
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), bugün farklı illerde basın açıklaması yaparak “Basın Sansürüne Hayır” ifadesiyle TBMM’ye yasa teklifini geri çekme çağrısını yineledi. TGS üyeleri, ortak dilekçe metnini imzalayarak TBMM Başkanı Mustafa Şentop ile AKP, MHP, CHP, HDP ve İyi Parti grup başkanlıklarına gönderdi.
Dilekçede, “Bu teklif, bizi sessiz ve nefessiz bırakmak niyetinde bir sansür düzenlemesidir. Öncelikle her ne kadar teklifle internet medyasında çalışan gazetecilerin yıllardır çabaladığımız meşru talepleri tesis ediliyormuş gibi görünse de bu hakların arkasına eklenen tehlikelerin bilincinde olduğumuzu vurgulamak isteriz. Teklifin 29. maddesiyle Türk Ceza Kanunu’na 217/A maddesi olarak eklenmesi planlanan ‘Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçu muğlaktır, subjektif değerlendirmelere açıktır. Zamana, kişilere ve koşullara bağlı olarak her uygulamacı tarafından farklı yorumlanması muhtemel bu düzenlemeyle, yalnızca gazeteciler değil tüm toplum ciddi bir cezai tehdit ile karşı karşıya bırakılmakta, ifade ve basın özgürlüğü yok edilmektedir” denildi. Dilekçede, teklifin Anayasa’nın 25, 26 ve 28’nci maddelerine aykırı olduğu da vurgulandı.
“Bu sansür yasasını geri çekin”
TGS Ankara Şubesi, CHP’li milletvekilleriyle birlikte TBMM binası önünde basın açıklaması yaptı. TGS Ankara Şube Başkanı Sibel Hürtaş, “Tarihin en büyük karartma girişimi ile karşı karşıyayız. Dezenformasyon yasası adı altında getirdikleri sansür yasasına karşı bugünden itibaren her yerde, her alanda mücadele yürüteceğimizi söylüyoruz. Bu sansür yasası her yönüyle Anayasa’ya aykırıdır. Sayın Meclis Başkanı Mustafa Şentop Macaristan örneğini verdi, sansür yasasını getirirken. Lütfen seçim hesaplarınıza basın özgürlüğünü alet etmeyin. Bu sansür yasasını geri çekin” dedi.
CHP Adalet Komisyonu üyesi Süleyman Bülbül de, yasa teklifinde düzeltmeler yapılması için AKP ve MHP’ye Komisyon aşamasında önerilerde bulunduklarını anımsatarak, “Tavrımız belli, derhal Meclis’ten çekilmesini istiyoruz. Basın özgürlüğünü teminat altına alan bir düzenleme yapılmasını istiyoruz. Basını özgür olmayan ülkede demokrasi olmaz. Anayasal hak ve özgürlükler kullanılamaz. Vatandaşın haber alma hakkı bir kenara itilir. Bu çerçevede hukuk devleti, basın özgürlüğü diyoruz. Anayasal hak ve özgürlüklerin tam anlamıyla vatandaşlar tarafından kullanılması diyoruz” diye konuştu.
İstanbul’da basın meslek örgütlerinden açıklama
İstanbul’da da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS), DİSK Basın İş, PEN Yazarlar Derneği ve Türkiye Yayıncılar Birliği temsilcileri bir toplantı yaparak yarın TBMM’ye gelmesi beklenen Sosyal Medya Yasa Tasarısı’nın geri çekilmesini istedi.
İlgili Haberler TBMM Seçim Yılında Medya ve Sosyal Medyada Sansür Tartışmasıyla AçıldıToplantıda yasa tasarısının basın meslek örgütlerinin görüşleri alınmadan hazırlandığına, seçim öncesi korku iklimini canlı tutmak, sansürü, oto sansürü ağırlaştırmak için tek sesli bir toplum yaratılmak istendiğine dikkat çekildi.
Toplantıda konuşan TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş, “Sansür yasası gazetecileri çok yakından ilgilendirmektedir. Ama seçim öncesi yurttaş için, ülkenin geleceği için, demokrasinin yeniden yeşermesi için yaşamsal önem taşımaktadır. Sosyal medyayı kontrol altına almayı hedefleyen sansür yasası geçerse, gazetecilik faaliyeti tamamen yasaklanacaktır. Gazetecileri haber kaynaklarını açıklamaya zorlayacaktır” dedi.
TGS Genel Sekreteri İlkay Akkaya “Mustafa Kemal Atatürk'ün dediği gibi ‘Basın hürriyetinden doğan mahzurların giderilme vasıtası, yine basın hürriyetidir’. Bu yasa bu haliyle kalırsa hem medya hem basın mensupları hem de haber alma hakkına sahip olan toplum ciddi zarar görecektir” uyarısında bulundu.
DİSK Basın İş Sendikası Genel Başkanı Faruk Eren ise, konunun bir demokrasi sorunu olduğunu vurgulayarak “Bundan sonrası için tüm yurttaşları, demokratik kitle örgütlerini, demokrasiden yana siyasi partileri, sansür yasasına karşı ortak mücadeleye davet ediyorum” çağrısında bulundu.
“Sadece gazeteciler değil, sosyal medya kullanıcıları da cezalandırılacak.”
İzmir’de de TGS üyeleri hazırladıkları dilekçeleri TBMM grup başkan vekillerine gönderdi. TGS İzmir Şube Başkanı Halil İbrahim Hüner yaptığı açıklamada 52 maddelik yasa teklifinin yaklaşık dörtte üçünün gazeteleri kapatmaya, insanların sesini kesmeye yönelik olduğunu söyledi: “Sadece gazetecilerin seslerini kesmeyecekler. Sosyal medya kullanıcıları da kıskaç altına alınacak. Bundan sonra yazdıklarından dolayı sadece gazeteciler değil, sosyal medya kullanıcıları da cezalandırılacak.”
Bu arada yarın Medya Dayanışma Grubu adı altında diğer basın meslek örgütlerince ortak eylem ve açıklama kararı alındığı da öğrenildi.