Ankara saldırısını Amerika’nın Sesi’ne değerlendiren bölge uzmanı Henri Barkey, patlamanın IŞİD’in eylemlerine çok benzediğini belirtiyor ve örgütün hem hükümete, hem de Türkiye’deki Kürtler ve liberallere gözdağı vermek ve intikam almak istediğini söylüyor.
Washington’daki Woodrow Wilson Merkezi adlı düşünce kuruluşunun Ortadoğu Programı Direktörü Henri Barkey, Ankara saldırısındaki bir diğer hedefin Kürtler olduğunu belirterek görüşünü “çünkü IŞİD’e karşı en iyi savaşan tek grup Suriye’de Kürtler. PYD ve PKK vasıtasıyla Türkiye’deki Kürtler’e çok yakın oldukları için” sözleriyle özetliyor.
“IŞİD ‘biz yaptık’ demeyecek”
‘Tüm işaretler tek bir örgütü gösterse de, bu ilan edilmeyecek’ diyen uzmana göre, bunun nedeni, Türkiye içinde var olduğunu savunduğu IŞİD’e bağlı unsurlar.
“Türkiye’de Suriye’deki savaşın sonucu olarak IŞİD’e bağlı, örgüte sempati duyan büyük bir altyapı var. O altyapı Türkiye için de bir tehlike ama IŞİD’in uluorta kalkıp “biz bunu yaptık” demesi çok sakıncalı olur onlar için. Çünkü yarın IŞİD biz yaptık derse Türk hükümeti mecburen IŞİD’in bütün odaklarına karşı büyük operasyonlar yapmak zorunda kalacak. Bu tabii IŞİD’in lehine olmaz. Herkes biliyor bunu IŞİD’in yaptığını, ama açıklık getirmeyerek hem kendi mesajlarını vermiş oluyorlar hem de aynı zamanda istediklerine ulaşıyorlar. Nitekim Türkiye’de Türk ve Kürt toplumunu birbirlerine düşürmeye çalışıyorlar. Bunda da başarılı oluyorlar.”
“Türkiye çok zor durumda”
Barkey, Suriye’deki mevcut durum ve Rusya’nın sahneye çıkmasıyla değişen dinamiklerde en zor durumda olan ülkenin Türkiye olduğunu belirterek şunları söylüyor:
“Türkiye aslında çok zor bir durumda. Bir yandan Türkiye’nin müttefik olarak gördüğü Rusya Esat’a arka çıkmaya başladı. Esat’ın yapamayacağı şeyleri yapıyor. Gerek muhafazakar, gerek cihatçı IŞİD’ci örgütleri bombalıyor. Öte yandan Amerika gidiyor YPG’ye yardım ediyor. Yani bu açıdan Türkiye’nin durumu çok zor.”
Seçim öncesi IŞİD altyapıları temizlenebilir mi?
Barkey, Amerika’nın Sesi’nden Mehtap Çolak Yılmaz’ın, ‘Peki Türkiye genel seçim öncesi oluşan bu kaos ortamından nasıl kurtulacak?’ sorusunu ise şöyle yanıtlıyor:
“Yapması gereken çok önemli bir şey var. IŞİD altyapısını mümkün olduğu kadar temizlemek. Çünkü eninde sonunda bu altyapı, Türkiye’nin içinde Türkiye’ye saplanmış bir hançer gibi. Düşünün Ankara gibi Türkiye’nin en iyi muhafaza edilmiş, en çok polisin var olduğu yerde uluorta 100 kişinin canını alan bir katliam yaptılar. Bunu bu kadar kolaylıkla yapmışlarsa, bunu İstanbul’da da, başka yerde de yapabilirler. Türkiye’nin dikkatli davranması lazım. IŞİD’in daha fazla katliamlara sebep vermemesi lazım. Öte yandan yarın öbür gün İstanbul’da İstiklal Caddesi’nde yapsalar ne olacak? Türkiye’nin turizme ihtiyacı var. Türkiye, uluslararası camiayla yakın iktisadi ilişkileri olan bir ülke. Küresel oluşumun parçası. Bütün bunlar çok kötü bir şekilde zedelenebilir. Dolayısıyla IŞİD’i mümkün olduğu kadar çabuk altyapısını sindirip ortadan kaldırması lazım Türkiye’nin. Ama bunu yapabilir mi hele şu seçim sırasında zannetmiyorum.”
“Kutuplaşma, başkanlık isteğiyle doğdu”
Henri Barkey, Ankara saldırısı sonrasında toplumda iyice belirginleşen kutuplaşma sorununa ise 7 Haziran seçimleri öncesinde sergilediği tavırla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın neden olduğunu savundu:
“Kutuplaşma Cumhurbaşkanı’nın başkanlık sistemi yaratmak istemesiyle doğdu. Kutuplaşmanın ikinci açısı HDP etrafında endekslendi. Hele bu bombalama olayından sonra çok daha perçinlendi. Cumhurbaşkanının hatalı davrandığı şey kendisini politikaya soktu. Yeni sistem içinde bile cumhurbaşkanının partiler üstü olması lazım. Ama bırakın partiler üstü olmayı bir partinin üyesi gibi davranması, kendi partisi için 400 milletvekilli istemiş olması kutuplaşmanın ana sebeplerinden biri.”
“Amerika endişeli”
Henri Barkey, “Washington’dan bakıldığında Türkiye nasıl görünüyor” sorusunu ise şöyle yanıtladı:
“Amerika endişeli bakıyor. Son zamanlardaki bu bombalama olayı olsun, bu kutuplaşma, Türkiye’nin geleceği için iyi bir şey değil tabii. Türkiye’de Amerika’nın en çok ve her zaman istediği şey istikrar olmuştur. Bazen çok hatalı bir şekilde bu istikrarı aramıştır Amerika, ama şu andaki Türkiye’nin demokratik sistemi içinde istikrar istemesi gayet doğal. Ama bu istikrarsızlık ve bu kutuplaşmanın, Türkiye için çok zararlı olacağını düşünüyor. Amerika’nın en çok önem verdiği konu IŞİD’le savaş. Ama Türkiye ile Amerika o açıdan anlaşamıyorlar. Türkiye’de IŞİD’in ortadan kalkmasını istiyor ama bu Türkiye için bu üçüncü derecede önemli bir olay. Türkiye için en önemlisi Kürt meselesi, ikincisi Esat’ın gitmesi, üçüncüsü IŞİD. Halbuki Amerika için IŞİD birinci, Esat ikinci, ama o da çok daha geride gelen. Önemli olan IŞİD’in def edilmesi hem Suriye’den hem Irak’tan. O açıdan bir rahatsızlık var tabii.”