Avrupa’da çifte kriz devam ediyor. Rusya’nın Ukrayna’daki savaşa taraf olmasının yanısıra Yunanistan’ın ekonomik kurtarma programından çıkması ve Euro kullanmayı sonlandırma olasılığı gündemde.
İki sorun ilişkisiz görülse de Londra’daki Queen Mary Üniversitesi’nden Yannis Kokkoris Yunanistan ve Rusya’nın uzun bir ortak tarihe sahip olduklarını söylüyor: “Rusya ve Yunanistan’ın ilişkisi din nedeniyle çok geriye gidiyor. Aynı savaşları yaşamış iki ülkeyiz.”
Yunanistan’ın yeni başbakanı Aleksis Çipras, geçtiğimiz günlerde Avrupa Birliği’nin Moskova’ya uyguladığı yaptırımları eleştirdi: “Sürekli gerilimin ekonomik bir savaşa dönüşmesi Avrupa halkları için iyi bir sonuç getirmez. Bu açıdan bakarsak Yunanistan ve Kıbrıs, Avrupa Birliği’yle Rusya arasında barış ve işbirliği için bir köprü olabilir.”
Çipras seçim kampanyasında Avrupa’nın Yunanistan’a uygulattığıkemer sıkma politikalarını kaldırma sözü vermiş, kurtarma programının yeniden görüşüleceğini söylemişti. Eğer bu müzakereler başarısız olursa Yunanistan Savunma Bakanı ülkenin B planı olarak Rusya’ya başvurabileceğini söyledi. Bu da Yunanistan’la AB ve NATO arasında büyük bir soruna yol açabilir.
Londra’daki Avrupa Reform Merkezi Direktör Yardımcısı Simon Tilford bunun boş bir tehdit olduğunu söylüyor: “Bence Rusya yardım etmek isteyecektir ama buna ayıracak kaynakları yok. Rusya’da da ekonomik kriz var.”
Çin’in Yunanistan’a yardım edebileceği konuşuluyor. Pekin’in devlet deniz nakliye şirketi Cosco 5 yıl önce Pire Limanı’nın yarısı için yarım milyar doların üzerinde bir ücret ödedi. Ancak Çin’in yatırımları konusunda belirsizlik var. Yunanistan’da yeni hükümet kamu borcunu azaltmak için yapılması planlanan özelleştirmeleri iptal edeceği sinyali verdi.
Yannis Kokkoris, “Çin iki Yunan limanı için ihaleye girdi. Yeni hükümet şimdilik bunu erteledi. Çin, Yunanistan’a fon sağlayarak yardımcı olmak isteyebilir. Ancak Çinliler’in Avrupa’ya gelip 200 milyar euroluk borca dahil olmak isteyeceklerini sanmıyorum” diyor.
Atina Amerika’nın da mali destek olabileceğini söylüyor. Washington, Atina’nın kemer sıkma politikalarına itirazını destekledi. Ancak Simon Tilford’a göre, Amerika’nın para sağlama olasılığı düşük: “Obama Yunanistan’a destek verdi ve bir ülke ekonomisinin süresiz durgunluğa mahkum edilemeyeceğini söyledi. Kalkınma gerekli. Ancak Amerikalılar, Almanlar ve diğer AB ülkeleri üzerinde baskı kurmayı tercih edecektir. Bunun nedeni de aynı Çin gibi Euro bölgesiyle gerilim yaşamak istememeleri.”
Yunanistan’ın Avrupa dışına ya da Rusya’ya dönmek istemesi siyasi bir oyun olarak görülüyor. Ancak uzmanlar Yunanistan’ın euro bölgesi dışına itilmesi durumunda radikal çözümler arayabileceğine dikkati çekiyor.