Amerikan Kuvvetlerinin Irak'tan Çekilmesi İstikrarı Nasıl Etkiler?

Amerikan kuvvetleri yıl sonunda Irak’tan çekilmek için hazırlıklarını sürdürüyor. Geçen ay Amerikan Ordusu Irak işgalinin başladığı 2003 yılından bu yana ilk kez hiç kayıp vermedi. Ancak Amerikan askerlerinin çekilmesinden sonra Irak’ın ne kadar istikrarlı olacağı konusunda kaygılar ve soru işaretleri var.

Ağustos ayı, 8 yıldır Irak’ta bulunan Amerikan birlikleri için en sakin geçen aydı. Savunma Bakanlığı için bu, Irak’ın eskiye göre daha güvenli olduğunun göstergesi. Iraklılar içinse son haftalardaki bombalı saldırılar şiddet eylemlerinin hiç bitmeyeceği korkularını körükler nitelikte.

Irak’ta bulunan 47 bin Amerikan askerinin 2008 yılında Amerika ve Irak arasında imzalanan anlaşma uyarınca 31 Aralık 2011 tarihine kadar çekilmesi öngörülüyor.

Amerikalı askeri yetkililer Iraklı güvenlik kuvvetlerine eğitim vermekle meşgul. Yetkililer Iraklı güçlerin Amerika’nın çekilmesinden sonraki döneme hazır olduğunu söylüyor. Irak’ta görevli Amerikalı albay Brian Winski, Irak’ın kuzeyindeki Ninevah bölgesinde bulunan birliklerinin Iraklı güçleri kendi askerlerini eğitmeye hazırladığını söylüyor: “Eğer herşey planlandığı gibi giderse ve Amerikan askerleri bölgeden yakın gelecekte çekilirse Iraklı güvenlik kuvvetlerinin görevlerini yerine getireceğinden kuşkum yok.”

Ağustos ayı Irak’taki Amerikan güçleri için oldukça iyi geçse de son birkaç hafta içinde mezheplerarası çatışmaların arttığı gözleniyor. Ramazan ayı sırasında Bağdat’ta bir Sünni camisine düzenlenen bombalı saldırıda 29 kişinin ölmesiyle Ağustos ayındaki saldırılarda Irak’ta 155 kişi hayatını kaybetti.

Amerika İran’ı Şii grupları desteklemekle suçlarken Tahran Hükümeti’nin Amerikan güçlerinin çekilmesiyle Irak’taki faaliyetlerini arttıracağına ilişkin kaygılar sözkonusu. Aynı zamanda Sünni direnişçiler Iraklı güvenlik güçleri ve sivillere yönelik saldırılara devam ediyor.

Askeri bilgi sitesi Globalsecurity.org’un direktörü John Pike’a göre mezhep çatışmalarının artma riski hala mevcut: “Irak’ta demoktasi henüz yeni. Iraklılar demokratik sistemi nasıl işleteceklerini anlamaya çalışıyor. Ne yazık ki Irak’ta hizipler eşit şekilde bölünmüş durumda. Kimin daha güçlü olduğu belli değil. Tüm hizipler İran ve Amerika gibi dış güçlere oldukça cazip görünüyor. Bu da onlar için son derece zor bir durum.

Kimi Iraklılar Saddam Hüseyin rejimi sırasında kendilerini daha güvende hissettiklerini söylüyor. O dönemde Hüseyin kendi düşmanlarına saldırıyor, sıradan Iraklılar da mezhep çatışmalarının içine çekilme kaygısı duymuyordu.

Brookings Enstitüsü’nden savunma uzmanı Michael O’Hanlon, Irak’taki şiddet eylemlerinin hala kaygı verici olduğunu ancak dört yıl öncesine göre ciddi düzelme kaydedildiğini söylüyor. O’Hanlon, Saddam Hüseyin’in yokluğu ve Irak’ta belirli bir istikrar seviyesine erişilmesiyle artık herşeyin Irak halkının elinde olduğunu belirtiyor: “Saddam Hüseyin’i devrime kararının bütün zahmetlere değip değmediğini söylemek için henüz çok erken olsa da askeri operasyonun şu anda başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Bunu söylemekteki amacım şu, Irak eğer çökerse bunun nedeni Amerikan ordusunun ya da uluslararası koalisyonun başarısızlığı değildir. Amerika ve koalisyon güçleri ellerinden geleni yaptı.”

Amerikan Ordusu 31 Aralık’ta Irak’tan tamamen çekilmeye hazırlanıyor. Ancak Iraklı liderlerin talep etmesi durumunda en azından bir grup Amerikalı askerin Irak’ta bir süre daha kalması sözkonusu. Savunma Bakanı Leon Panetta, geçtiğimiz günlerde şu an için bunun düşünülmediğini ve bu konuda bir talep gelmediğini söyledi.