VOA TÜRKÇE - ABD’de ara seçimlerde umduğu kadar büyük kazanım elde edememesini sorgulayan Cumhuriyetçi Parti’de 2024 tartışması yoğunlaştı. Muhafazakar medya kuruluşlarının yayınlarında eski Başkan Donald Trump’a yönelik eleştirilerin arttığı gözlemleniyor. Florida Valisi Ron DeSantis’in Cumhuriyetçi Parti içinde “yükselen yıldız” olduğu yorumları yapılıyor.
Ara seçimlerde bazı anketlerde öngörüldüğü gibi “kırmızı dalga” olmaması, Cumhuriyetçi Parti içinde seçimde ortaya çıkan tablonun sorgulanmasına ve 2024’te yapılacak başkanlık seçimine giden süreçte adaylık ve Kongre’deki liderlik konusunda tartışmalara yol açtı.
Your browser doesn’t support HTML5
Önümüzdeki hafta Salı günü Trump’ın 2024 başkanlık seçimlerinde aday olacağını açıklaması bekleniyordu. Ancak Cumhuriyetçi Parti’de ara seçimin ardından tablonun belirsiz kaldığı Georgia’da Aralık ayında yapılması planlanan ikinci tur seçime odaklanılması gerektiğine yönelik çağrılar dile getirildi.
Trump döneminin Beyaz Saray basın sözcüsü Kayleigh McEnany bu hafta içinde katıldığı Fox News yayınında, olası hiçbir adayın adaylığını 6 Aralık’ta Georgia’da yapılacak ikinci tur seçimden önce açıklamaması gerektiğini söyledi.
Eski Cumhuriyetçi Başkan’a adaylık açıklamasını ertelemesi yönünde yakın çevresinden yapılan çağrıların karşılık bulup bulmayacağıysa şu an için belirsiz.
Trump’tan yine hile iddiaları ve imaları
2020’deki başkanlık seçimlerinde bu yönde bir hiçbir bulgu olmamasına rağmen usulsüzlük yapıldığı iddiasında bulunan eski Başkan Donald Trump, ara seçimlere ilişkin yine herhangi bir delile dayanmayan iddialarda bulunmayı sürdürdü.
Twitter’da hala yasaklı olan Donald Trump kendi sosyal medya platformu Truth Social’da Perşembe ve Cuma günü paylaştığı mesajlarda, Cumhuriyetçi Senatör adayı Mehmet Öz’ün yarışı Demokrat aday John Fetterman karşısında kaybettiği Pennsylvania’da seçimin çalındığını ileri sürdü.
Oy sayımının normal seyrinde devam ettiği Arizona ve Nevada’da sonuçların kasıtlı olarak geciktirildiğini ve yetkililerin “hile yapmak için daha fazla zaman istediğini” iddia etti.
Oysa her iki eyaletteki seçim yetkilileri oy sayımının normal bir şekilde devam ettiğini vurgulamıştı.
Muhafazakar medyada Trump’a yönelik sert eleştiriler
Cumhuriyetçi Parti’nin ara seçimde umduğu zaferi elde edememesinin ardından, ABD’de bir dönem kendisinin en büyük destekçisi olan muhafazakar medyada Trump’a yönelik eleştirilerin tonunun sertleştiği gözleniyor.
Medya patronu Rupert Murdoch’a ait New York Post Perşembe günü, “Duvar inşa edemeyen Don büyük bir düşüş yaşadı – Cumhuriyetçi Parti’nin adamları partiyi toparlayabilir mi?” başlığıyla çıktı.
Wall Street Journal'da yayınlanan bir görüş yazısının başlığında da, “Trump Cumhuriyetçi Parti’nin En Büyük Kaybedeni” ifadesi kullanıldı.
Gazete Perşembe günü ara seçimde yeniden Florida Valisi seçilen Ron DeSantis’i Trump’a karşı 2024 başkanlık seçimleri için bir alternatif olarak öne çıkaran bir konuk köşe yazısına ve eski Başkan Yardımcısı Mike Pence’in “Donald Trump’la Son Günlerim” adlı yeni kitabından bazı bölümlere yer verdi.
Murdoch bağlantılı olmayan muhafazakar isimler ve medya siteleri de Trump’ı eleştirdi. Örneğin Washington Examiner Cumhuriyetçiler’in seçim başarısı ve Trump arasında bir tercih yapması gerektiğini yazdı.
Cumhuriyetçi stratejistler Trump’ı sorumlu tutuyor
Bazı Cumhuriyetçiler Demokrat Başkan Biden’ın görev onayının düşük ve son 40 yılın en yüksek enflasyon oranının görüldüğü bir dönemde koşulların zafere uygun olmasına rağmen büyük bir başarı kazanılamamasını eski Başkan Donald Trump’ın oynadığı role bağlıyor.
Cumhuriyetçi stratejist Scott Reed AP’ye yaptığı değerlendirmede, “Her şey bizim lehimizeydi. Para, gündem, Biden’ın zor durumda olması. Tarihi bir fırsatımız vardı ancak Trump’ın seçilemez adayları desteklemesi bu fırsatı kaçırmamıza sebep oldu” diyor.
Trump’a daha önce yakın olan ancak son dönemde eleştiren isimlerden eski New Jersey Valisi Chris Christie de Cumhuriyetçiler’in temel bir karar vermesi gerektiği görüşünde.
2024’teki başkanlık seçimlerinde aday olmayı planlayan ve AP haber ajansına sonuçları değerlendiren Cumhuriyetçi siyasetçi, “2018’de kaybettik. 2020’de kaybettik. 2021’de Georgia’da kaybettik. Şimdi de 2022’de valilikleri kaybediyoruz. Temsilciler Meclisi’nde düşündüğümüz kadar fazla sayıda sandalye kazanamayacağız ve onay oranı yüzde 40 olan bir başkan olmasına rağmen Senato’yu da kazanamayabiliriz. Bunun için suçlanacak tek bir kişi var. O da Donald Trump” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhuriyetçi stratejist David Urban da ara seçim sonrası ortaya çıkan durumda Trump markasının yara aldığı görüşünde.
Ron DeSantis ve Trump rekabeti
Bazı Cumhuriyetçi stratejistler, Florida’da valilik seçimlerini açık ara farkla yeniden kazanan Ron DeSantis’in Cumhuriyetçi Parti içinde yükselen bir yıldız olduğu yorumunu yapmıştı.
76 yaşındaki eski Başkan Donald Trump kendisine karşı güçlü bir alternatif olarak öne çıkan ve 2024 seçimlerinde aday olması beklenen 44 yaşındaki Ron DeSantis’i “vasat ve sadakatsiz vali” sözleriyle hedef aldı.
Cumhuriyetçi Parti tabanında popüler olmaya devam eden Donald Trump Perşembe gecesi yaptığı uzun bir açıklamada, 2017’de valilik yarışına katıldığında destek verdiği Floridalı siyasetçiye yüklendi.
Trump, “Ron’un onay oranı düşüktü, anketlerde durumu kötüydü, parası da yoktu. Ama kendisine destek verdiğimi açıklarsam kazanabileceğini söyledi. Paramparça olan seçim kampanyasını da ben yoluna koydum“ ifadelerini kullandı.
Ron DeSantis “yükselen yıldız”
Ekim ayında Ipsos’un yaptığı ankete göre, kayıtlı Cumhuriyetçi seçmenin yüzde 72’si Ron DeSantis’in partinin geleceği konusunda önemli bir etkisinin olması gerektiği görüşünde. Yüzde 76’sı da Trump konusunda aynı görüşe sahip.
Data for Progress’in Florida’da yapılacak ön seçimlerde oy kullanması muhtemel 777 Cumhuriyetçi seçmenle yaptığı yeni bir ankete göre de, Vali DeSantis 12 olası başkan adayı arasında önde. Florida Valisi bu ankete göre yüzde 44’lük bir destekle eski Başkan Donald Trump’ın iki puan önünde.
2024 başkanlık seçimlerinde aday olup olmama konusundaki kararını gelecek yıl başlarında vereceğini söyleyen Demokrat Başkan Joe Biden’a ara seçimlerin ardından düzenlediği basın toplantısında kimi daha güçlü bir rakip olarak gördüğü sorusu yöneltilmişti.
ABD Başkanı Ron DeSantis ve Donald Trump için “Birbirlerine yüklenmelerini izlemek keyifli olur” demişti.
Cumhuriyetçi Kongre üyesinden Trump'a destek
Temsilciler Meclisi'nin Cumhuriyetçi üyelerinden Elise Stefanik ise bugün 2024 başkanlık seçimleri için eski Başkan Donald Trump'ı desteklediğini açıkladı. Stefanik eski Cumhuriyetçi Başkan'a desteğini kamuoyu önünde açıklayan en üst düzey Kongre üyesi.
Elise Stefanik yaptığı açıklamada, "2024 için Donald Trump'a destek vermekten onur duyuyorum. Trump'ın Cumhuriyetçi Parti'nin lideri olduğu çok açık. Cumhuriyetçiler'in Amerika'daki en popüler Cumhuriyetçi'nin etrafında birleşmesinin zamanı geldi" ifadelerini kullandı.
Cumhuriyetçi Parti’nin Kongre liderliğine ilişkin tartışma
Ara seçimler Cumhuriyetçi Parti’nin Kongre’deki liderleri konusunda da part içinde bir tartışmaya yol açtı.
Cumhuriyetçi senatörler Marco Rubio ve Josh Hawley, önümüzdeki hafta Senato’da Cumhuriyetçi Parti’nin liderlik seçiminin ertelenmesi çağrısında bulundu.
Senato’daki Cumhuriyetçiler’in lideri Mitch McConnell’ın yapılacak olası bir oylamayı yine kazanması bekleniyor; ancak Hawley gibi bazı kongre üyeleri McConnell’a itiraz etmeyi planladığını belirtiyor.
Cumhuriyetçiler’in Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçirdiğinin netleşmesi ve kesinleşmesi halinde, meclis başkanının Kevin McCarthy olması yönünde beklentiler var.
Ancak Temsilciler Meclisi’ndeki Trump yanlısı bazı Cumhuriyetçiler’in Kevin McCarthy’ye destek vermek için bazı talep ve koşulları iletmeye başladıkları kaydediliyor.
McCarthy ve ekibiyse Cumhuriyetçi siyasetçinin Temsilciler Meclisi başkanlığına seçilmek için yeterli oyu alabileceğine emin.
Ancak Cumhuriyetçiler’in Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu az bir farkla elde etmesi halinde McCarthy’nin meclis başkanı olması için gereken 218 oyun riske girebileceği belirtiliyor.
Bu haberde AP’nin haberinden bazı bölümler kullanılmıştır