Amerika Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı verilere göre Amerikalı işverenler, Mayıs ayında beklenenden daha fazla sayıda elemanı işe aldı ve maaş artış hızını korudu. İstihdam piyasasının gücüne işaret eden bulgular, ABD Merkez Bankası'nın (FED) talebi azaltmak için para politikasını sıkılaştırma yolunu sürdürmesine neden olacak.
Your browser doesn’t support HTML5
Çalışma Bakanlığı'nın istihdam raporu ayrıca daha fazla kişinin istihdam edilmesine rağmen işsizlik oranının art arda üç aydır yüzde 3,6 seviyesinde seyrettiğini gösteriyor. Veriler, orta hızda da olsa ekonomik büyümenin devam ettiğinin bir işareti. FED'in faiz arttırma politikasına devam etmesi ve mali şartların sıkılaşması, yatırımcılar arasında önümüzdeki yıl ekonomik resesyona girileceği korkusuna yol açmıştı.
Mali piyasa araştırmaları şirketi FWDBONDS'dan baş ekonomist Christopher Rupkey, "Bu kadar hızlı istihdam yaratan ekonomi, resesyon nedeniyle tahrip olmaktan çok uzak. Ekonomi, enflasyon ateşini söndürebilecek seviyede yavaşlamıyor. FED'in işi henüz bitmedi" diyor.
Araştırmalar, tarım dışı istihdamın Mayıs ayında 390 bin arttığını gösteriyor. Nisan ayı istihdam verisiyse daha önce 428 bin olarak tahmin edilmiş; ancak 436 bin olarak güncellenmişti.
ABD’de istihdam, pandemi öncesi seviyenin 822 bin altında. Eğlence ve konaklama, imalat ve toptancılık hariç çoğu sektör, pandemi sırasında kaybedilen iş pozisyonlarının tamamını telafi etmeyi başardı.
Reuters haber ajansının anketine katılan ekonomistler, Mayıs ayında 325 bin kişiye yeni istihdam sağlanacağı tahmininde bulunmuş; tahminler 250 bin ile 477 bin arasında değişmişti.
En çok işe alım eğlence ve konaklama sektöründe
İşe alımlardaki artış en çok eğlence ve konaklama sektöründe sağlandı. Bu sektöre 84 bin yeni eleman katılırken restoran ve barlar 46 bin pozisyonu doldurdu. Eğlence ve konaklama sektörüyse pandemiden önce, 2020 yılı Şubat ayına kıyasla 1 milyon 300 bin daha az elemanla hizmet veriyor.
Profesyonel ve işletme hizmetlerinde, ulaşım ve depolama sektörlerinde de istihdam artışı gözleniyor. İnşaat sektörüne 36 bin, imalata da 18 bin yeni eleman eklendi. İmalat sektörü, pandemi öncesine göre 17 bin daha az elemana sahip.
FED, son 40 yılın en yüksek seviyesine tırmanan enflasyonu dizginlemek için eleman talebini azaltmaya çalışıyor. Nisan ayı sonunda Amerika'da 11 milyon 400 bin eleman açığı vardı. Bu, işsiz her kişi için iki açık pozisyon olduğu anlamına geliyor.
Maaşlarsa saat başına ortalama binde 3 artarak Nisan ayındaki kazanımları izledi.
Mart ayından bu yana politika faizini 75 baz puan arttıran FED'in gecelik faiz oranını Haziran ve Temmuz aylarındaki toplantılarında da yarımşar puan arttırması bekleniyor. FED Başkan Yardımcısı Lael Brainard, Eylül ayında faiz arttırımına ara vermek için fazla sebep görmediğini söyledi.
Hanehalkı istihdamı arttı
İşsizlik oranının belirlendiği hanehalkı anketinin ayrıntıları da olumlu bir tablo ortaya koyuyor. Buna göre hanehalkı istihdamı, Nisan ayında geriledikten sonra Mayıs'ta 321 bin arttı.
Yaklaşık 330 bin kişi işgücüne katıldı. Bunun sonucunda işgücü katılım oranı, yani işi olan ya da iş arayan çalışma yaşındaki Amerikalılar’ın oranı, Nisan'da yüzde 62,2'den Mayıs'ta yüzde 62,3'e çıktı. İşgücü arzındaki artış, maaş artışının yavaşlaması anlamına geliyor.
Çoğu ekonomist, resesyona girileceği kaygılarının artmasına rağmen ekonomik genişlemenin önümüzdeki yıl da süreceği görüşünde. Yüksek enflasyonun tüketicilerin alım gücünü ve iş yatırımlarını erozyona uğrattığını kabul eden ekonomistler ekonominin temellerinin güçlü olduğunu, herhangi bir olumsuzluğun hafif şiddette olacağını öngörüyor.
Ekonomik görünüm, Rusya'nun Ukrayna'ya açtığı savaş ve Çin'in sıfır COVID politikası nedeniyle olumsuz bir havaya bürünmüştü.