Federal Hükümet Fethullah Gülen hareketini "artık daha eleştirel bir biçimde" değerlendiriyor. Alman basınında çıkan ve Ankara'daki Alman Büyükelçiliği'nin raporlarında kaynak gösterilen haberlere göre, Alman Dışişleri Bakanlığı Türk yetkililerin konuyla ilgili değerlendirmelerini "giderek ciddiye alıyor" ve Gülencileri "devlete sızmak isteyen bir organizasyon" olarak değerlendiriyor.
''Yapısı suç oluşumlarını hatırlatıyor''
Geçen şubat ayında Alman Büyükelçiliği tarafından yazılan raporda, "Hareketin komplocu kısmı sıkı hiyerarşiler üzerine kurulu ve yapısı organize suç olumşumlarını anımsatıyor" deniliyor. Alman Büyükelçiliği kaynaklarının, "Gülencilerin yıllardır Türkiye’de devlet kurumlarını hedef aldığını, özellikle polis ve adalet kurumlarına sızdığını artık kabul ettiği" söyleniyor. Söz konusu değerlendirme, Federal hükümetin Gülen yapılanmasına bakışının değiştiği şeklinde yorumlara neden oldu. Nitekim Alman dış istihbarat servisi BND Başkanı Bruno Kahl geçen yıl yaptığı bir açıklamada, FETÖ’nün Almanya tarafından terörist bir örgüt olarak kabul edilmediğini ve Gülen yapılanmasının 'dini ve seküler eğitim için çalışan sivil bir cemaat' olduğunu iddia etmişti. Kahl, 15 Temmuz darbe girişimine dair yaptığı değerlendirmede, 'darbenin arkasında Gülen'in olduğuna dair bir kanıt olmadığını' ileri sürmüştü.
Ankara ve Berlin arasında gerilim
Gülen cemaatiyle bağlantılı olduğu öne sürülen çok sayıda asker, diplomat, hakim ve savcı gibi üst düzey devlet görevlilerin 15 Temmuz sonrasında Almanya’ya iltica etmeleri ve çoğunluğunun başvuru taleplerinin kabul görmesi, ayrıca Zekeriya Öz ve Celal Kara gibi FETÖ’nün önemli isimlerininin iade edilmesi talebinin reddedilmesi, Ankara ile Berlin arasında ciddi bir gerilime neden oldu. Türkiye, Almanya’yı "FETÖ’cüleri kolluyor" ifadesiyle suçlarken, son dönemde ikili ilişkilerde gözlemlenen normalleşme arayışları çerçevesinde Alman tarafının Gülen yapılanmasına yönelik bakış açısının değiştiği gözlemlendi.
''Berlin yönetimi tutumunda revizyona gidiyor''
Alman basınında Gülen örgütünün şeffaf yapılanmasına yönelik kaygıların daha yüksek sesle ifade edilmesi ve Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Martin Erdmann’ın "Almanya’nın uzun yıllar PKK’nın Türkiye açısından nasıl bir tehdit olduğunu anlayamadığını, 15 Temmuz darbe girişimi ve Gülen hareketi faaliyetlerini de algılamakta sorun yaşadığını" söylemesi Berlin yönetiminin tutumunda revizyona gitmesi olarak değerlendirildi.
Öte yandan Gülencilerin Almanya ayağı olarak faaliyet gösteren Berlin Merkezli "Forum für Interkulturellen Dialog" adlı derneğin, 2012-2013 yıllarında Gülen'in Almanya’daki imajının olumlu olarak geliştirilmesi için ABD'li bir danışmanlık firmasına bir milyon Euro ödediği ortaya çıktı. Der Spiegel dergisinde çıkan habere göre, Burston-Marsteller adlı PR kuruluşunun, Gülen kadrolarını Alman medyasıyla ilişkiler konusunda eğittiği ve Alman bakanlara ve milletvekillerine Gülen hareketi konusunda mektup yazdığı belirlendi. Söz konusu firmanın, Alman WDR televizyon kanalının hazırladığı ve FETÖ’nün Almanya'da faaliyetlerini konu alan bir belgeselin yayınlanmasının durdurulması için de girişimde bulunduğu öne sürüldü.