ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa ülkelerine, “Suriye’de tutuklu IŞİD üyesi vatandaşlarınızı geri alın, yoksa biz serbest bırakırız” açıklamasıyla başlayan tartışmalar sonrasında, Alman hükümeti IŞİD’li Almanların vatandaşlıklarını bazı koşullarda iptal etme kararı aldı.
Geçen günlerde Almanya’da hararetli bir şekilde tartışılan konuyu çözüme ulaştırmak için bir araya gelen Sosyal Demokrat Partili (SPD) Adalet Bakanı Katarina Barley ve Hristiyan Sosyal Birlik Partili (CSU) İçişleri Bakanı Horst Seehofer, bir plan üzerinde uzlaşmaya vardı. Plana göre, yabancı ülkelerde terörist olarak çatışmalara katılan ve çifte vatandaşlığı olanların Alman vatandaşlıklarının iptali yakında mümkün olabilecek.
Plan üç koşul ön görüyor. İlk koşul, söz konusu kişilerin çifte vatandaş olmaları. Alman anayasasına göre, sadece Alman vatandaşı olanlar terör eylemlerine katılsalar bile, vatandaşlıktan çıkarılamıyor. İkinci koşul, reşit yani 18 yaşın üzerinde olmaları. Plana göre gerekli üçüncü koşul, tutuklu olmamak. Hali hazırda tutuklu olan Alman vatandaşı IŞİD militanlarının söz konusu uygulamaya dahil edilmeyeceği belirtiliyor. Buna karşılık öneri yasalaştığı andan itibaren, IŞİD saflarında bulunan veya başka terör örgütlerine üye olup, çatışmalara katılanların Alman vatandaşlıkları düşecek.
Barley ve Seehofer’in ortak planında, sadece IŞİD’den değil, ‘yabancı terör gruplarından’ bahsedilmesi dikkat çekerken, varılan uzlaşı hukuki açıdan da ‘kabul edilebilir’ olarak yorumlanıyor. Daha önce hukukçular tarafından yapılan yorumlarda, hali hazırda tutuklu Alman vatandaşlığı da olan IŞİD militanların geriye dönük olarak iptal edilmesinin yasalara ve uluslararası hukuka ters düşeceği vurgulanmıştı.
Başkan Trump Avrupa ülkelerine, Kürt grupların elinde 800'den fazla Avrupalı IŞİD’li olduğunu belirterek, bunları geri alarak mahkeme önüne çıkarma çağrısında bulunmuştu. Alman İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, 60 civarında Alman ve çifte vatandaş Suriye’de YPG ve başka Kürt gruplar tarafından hapishanelerde tutuklu durumda. 2013’ten bu yana Almanya’dan IŞİD’e 1050 kişinin katıldığı, 200’ünün hayatını kaybettiği, üçte birisinin ise geri döndüğü biliniyor. İçişleri Bakanlığı, geçen Kasım ayında bir soru önergesine verdiği yanıtta, Nisan 2017 öncesi 204 ve sonrasında 45 olmak üzere toplam 249 kişinin de YPG saflarında IŞİD'e karşı savaşmak için Suriye ve Irak'a gittiğini açıkladı.Buna göre, söz konusu kişilerin 21'i Irak ya da Suriye'deki çatışmalarda öldü; Nisan 2017 öncesinde 102, sonraki dönemde ise 22 kişi Almanya'ya geri döndü.