ABD ekonomisi, tüketici harcamalarında son 1,5 yılın en hızlı artışı ve enflasyonun keskin bir şekilde yavaşlamasıyla üçüncü çeyrekte sağlam bir büyüme gösterdi. Resesyon tahminlerine meydan okumaya devam eden ABD ekonomisi, 5 Kasım'daki başkanlık seçimleri öncesinde küresel emsallerinden daha güçlü bir performans sergiledi.
ABD Ticaret Bakanlığı'nın Çarşamba günü açıkladığı üçüncü çeyrek gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) tahmini de geçtiğimiz çeyrekte şirketlerin ekipman yatırımlarının güçlü olduğunu ortaya koydu.
Rapor, Amerikalılar'ın Demokrat Partili Başkan Yardımcısı Kamala Harris ya da Cumhuriyetçi Partili eski Başkan Donald Trump arasında ülkenin bir sonraki başkanını belirlemek üzere sandık başına gitmesine bir haftadan az bir süre kala yayınlandı.
Anketler başkanlık yarışının başa baş gittiğini, yüksek gıda ve konut maliyetlerinden şikayetçi olan seçmenler için ekonominin durumunun birinci öncelik olduğunu gösteriyor. ABD Merkez Bankası'nın (FED) enflasyonu kontrol altına almak için 2022 ve 2023 yıllarında uyguladığı 5,25 puanlık faiz artışlarına rağmen ekonomi dirençli kalmaya devam ediyor.
Denetim ve danışmanlık firması RSM'in baş ekonomisti Joe Brusuelas, “Ekonomi tüm silindirleri ateşliyor ve büyük bir dış şok ya da iç politika hatası olmadığı sürece yılı güçlü bir şekilde kapatmaya hazırlanıyor” dedi.
Ticaret Bakanlığı Ekonomik Analiz Bürosu, GSYİH'nin geçen çeyrekte yıllık bazda yüzde 2,8 oranında arttığını açıkladı. Reuters anketine katılan ekonomistler GSYİH'nin binde 3 oranında artacağını tahmin etmişti.
Tahminlerdeki bu hafif sapma, işletmelerin güçlü tüketici talebini karşılamak için ithalatı arttırması ve envanter birikiminin azaltılması nedeniyle ticaret açığının genişlemesini yansıttı.
Ekonomik büyüme hızı, FED yetkililerinin enflasyonist olmayan büyüme oranı olarak kabul ettiği yüzde 1,8'in oldukça üzerinde gerçekleşti.
Ekonomi, Nisan-Haziran çeyreğinde binde 3 oranında büyümüştü.
Ticaret Bakanlığı Ekonomik Analiz Bürosu, Eylül ayında ABD'nin güneydoğusunda büyük hasar ve can kaybına yol açan Helene Kasırgası'nın etkisini tahmin etmenin imkansız olduğunu belirterek, konut ve konut dışı yapılar gibi taşınmazların tahribatının GSYİH veya kişisel geliri doğrudan etkilemediğini kaydetti.
Bununla birlikte Helene Kasırgası'nın özel sektöre ait taşınmazlarda 39 milyar dolar, eyalet ve yerel yönetimlere ait taşınmazlardaysa 2 milyar dolar kayba yol açtığı tahmin ediliyor.
Ekonomik faaliyetlerin üçte ikisinden fazlasını oluşturan tüketici harcamaları yüzde 3,7 oranında arttı. Bu, tüketici harcamalarında 2023'ün ilk çeyreğinden bu yana kaydedilen en yüksek oran oldu. 2024'ün ikinci çeyreğindeyse bu oran yüzde 2,3'tü. Tüketim, GSYİH büyümesine 2,46 puanlık katkı sağlayarak son 1,2 yılın en yüksek oranına ulaştı.
Harcamalar; reçeteli ilaçlar, motorlu taşıtlar, doktor vizitelerinin yanı sıra restoranlarda yemek yeme ve otel ve motel konaklamaları dahil hem mal hem de hizmet harcamaları ile arttı.
Tüketim, dirençli bir işgücü piyasasının yanı sıra borsa patlaması ve yüksek ev fiyatları sayesinde hanehalkı net değerindeki artışla destekleniyor. Kişisel gelir geçtiğimiz çeyrekte 221,3 milyar dolar artarken, bu artışta ücretler etkili oldu.
Öte yandan büyümenin başını, tüketimde daha esnek ve ikame edilebilir olan orta ve üst gelirli hanehalklarının çektiğine dair endişeler sözkonusu. Harcamalarda üçüncü çeyrekteki güçlü hıza kıyasla bir yavaşlama olması bekleniyor.
Enflasyon geriliyor
Enflasyonun önemli ölçüde düşmesiyse hanehalklarını, özellikle de düşük gelirli aileleri rahatlattı.
İlgili Haberler ABD'de enflasyon Eylül ayında son üç yılın en düşük seviyesine gerilediABD ekonomisindeki enflasyonu ölçen gayrisafi yurtiçi alımlar için fiyat endeksi yüzde 1,8 oranında ilerleme kaydetti. Bu, 2023'ün dördüncü çeyreğinden bu yana kaydedilen en küçük artış oldu ve ikinci çeyrekteki yüzde 2,4'lük artış oranını takip etti.
FED'in yakından takip ettiği, değişken gıda ve enerji bileşenleri hariç kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yüzde 2,2 oranında arttı.
Bu, çekirdek enflasyonda yaklaşık bir yıldır görülen en küçük artış oldu.
Enflasyonun yüzde 2'lik hedefe doğru yavaşlaması, FED'in para politikasını gevşetmesine olanak sağladı. FED'in politika faizi şu anda yüzde 4,75-yüzde 5,00 aralığında.
Ekonomistler, iç talepteki artışın, FED'in önümüzdeki hafta ve Aralık ayında tekrar faiz indirimine gitmekten caydırmasını beklemiyor. Ancak ekonomistler, bu eğilimin devam etmesi halinde FED'in geçen ay işaret ettiğinden daha kademeli bir faiz indirimi yoluna girebileceği uyarısında bulundu.
Birçok etkense işgücü piyasasına bağlı olacak. Ekonomistler, Boeing'deki grevin yanısıra bu ayın başlarında Florida'yı vuran Helene ve Milton Kasırgası nedeniyle istihdam artışının Ekim ayında büyük oranda gerilemesini bekliyor.
Şirketlerin ekipman harcamaları, uçak kategorisinin desteğiyle 2023'ün ikinci çeyreğinden bu yana en hızlı şekilde, yüzde 11,1 oranında arttı. Yazılım yatırımları ise yavaşladı. Fabrikalar gibi yapılar için yapılan harcamalar da azaldı.
Hükümet harcamaları, savunma harcamalarının desteğiyle hızlandı.