Başkanlık seçimlerinin kazananı kim olursa olsun, yeni yönetimin görev süresinde neleri başarabileceği Temsilciler Meclisi ve Senato’daki dengelere de bağlı. ABD’de 3 Kasım seçimlerinde Temsilciler Meclisi ve Senato’da da dengeler yeniden belirlenecek.
100 sandalyeli Senato’da 47’ye karşı 53’le Cumhuriyetçiler çoğunlukta. Bu yılki seçimlerde Temsilciler Meclisi'nin tamamının ve Senato’da da 35 koltuğun sahibi belirlenecek. Demokratlar’ın gözü kritik eyaletlerde ve Cumhuriyetçiler’in sallantıda olan koltuklarında.
ABD’de Senato, anayasa uyarınca, federal yasaların kabul edilmesi ve başkanın atacağı adımların şekillenmesi sürecinde önemli rol oynuyor.
Senatörler genelde parti çizgisinde oy kullandıklarından ve bir yasanın geçmesi için oy çokluğu gerektiğinden, Senato’da çoğunluğun hangi partide olduğu hangi yasaların kabul edileceği konusunda belirleyici oluyor.
Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki Senato, Başkan Trump’ı görevdeki ilk döneminde güçlendirdi. Trump’ın Anayasa Mahkemesi’ne aday gösterdiği yargıçları onayladı, Temsilciler Meclisi tarafından hakkında azil soruşturması başlatılan Trump’ı akladı.
Cumhuriyetçiler Senato’da 47’ye karşı 53 senatörle sahip oldukları avantajı korumak, Demokratlar ise Temsilciler Meclisi’nde olduğu gibi Senato’da da kontrolün kendilerinde olmasını amaçlıyor.
Senato yarışı hangi eyaletlerde kritik?
Kasım ayındaki seçimlerde Senato’da 35 sandalyenin sahibi belirlenecek. Bunların 23’ü Cumhuriyetçiler’in, 12’si de Demokratlar’ın. Bu eyaletlerin onunda Cumhuriyetçi ve Demokrat senatör adayları arasındaki yarış kritik.
Alabama, Arizona, Colorado, Georgia, Iowa, Maine, Michigan, Montana, Kuzey Carolina ve Teksas bu eyaletler arasında.
Beyaz Saray yarışını Demokratlar’ın başkan ve başkan yardımcısı adayları Joe Biden ve Kamala Harris’in kazanması halinde, Demokratlar’ın Senato’da çoğunluğu elde etmesi için Cumhuriyetçiler’den 3; aksi taktirde 4 koltuk alması gerekiyor.
Arizona eyaletinde Demokrat senatör adayı Mark Kelly ve Cumhuriyetçi Senatör adayı Martha McSally arasındaki yarış dikkatle takip ediliyor.
Reuters/Ipsos’un 14 Ekim’de sonuçlarını paylaştığı anketine göre, eski NASA astronotu ve savaş pilotu Mark Kelly, Amerikan Hava Kuvvetleri’nin ilk kadın savaş pilotu olan Martha McSally’nin 11 puan önünde.
Mark Kelly aynı zamanda Arizona’yı temsil eden ve 2011 yılında silahlı saldırıdan kurtulduktan sonra uzun bir iyileşme sürecinin ardından bireysel silahlanma denetimi konusunda çalışmalar yapan eski Kongre üyesi Gabbrielle Gifford’ın eşi.
Arizona'da Senato yarışı (Kaynak: Reuters/Ipsos)
% 52 Demokrat Mark Kelly
% 41 Cumhuriyetçi Martha McSally
Kuzey Carolina
% 46 Demokrat Cal Cunningham
% 42 Cumhuriyetçi Thoom Tilis
Michigan
% 52 Demokrat Gary Peters
% 44 Cumhuriyetçi John James
Senatör Graham’in Demokrat rakibi bağış rekor kırdı
Senato yarışında takip edilen bir diğer eyalet Güney Carolina. Başkan Donald Trump’a yakın isimlerden biri olarak bilinen Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham Senato’daki koltuğunu korumaya çalışıyor.
Aynı zamanda Senato Adalet Komisyonu Başkanı olan Graham, Başkan Trump’ın Anayasa Mahkemesi üyeliğine aday gösterdiği muhafazakar yargıç Amy Coney Barrett’ın Senato’da onay sürecinin tüm tartışmalara ve Demokratlar’dan gelen itiraza rağmen seçimden önce başlatılmasında önemli rol oynamıştı.
Graham’in Demokrat rakibi Jamie Harrison ise 57 milyon dolar bağış toplayarak seçim kampanyasının son çeyreğinde bağış rekoru kırdı. Bağış toplama rekorunda en son rekor 2018 yılında 38 milyon dolar bağış toplayan ancak seçimi Cumhuriyetçi rakibi Ted Cruz’a kaybeden Demokrat Beto O’Rourke’taydı.
Demokrat senatör adayı Harrison’a toplam bağış miktarı 86 milyon dolar, Cumhuriyetçi senatör Lindsey Graham’in topladığı bağış miktarı ise 58 milyon dolar.
Cumhuriyetçiler Anayasa Mahkemesi’ne yeni üye atanmasına ilişkin tartışmanın, Senato’da sahip oldukları çoğunluğun korunmasına yönelik seçmen desteğini artırmasını umuyor.
Ancak 2018’deki Kongre seçimlerinde Demokratlar’a puan kazandıran ve herkese hesaplı sağlık sigortası imkanı veren sağlık sigortası tartışmasının Demokratlar’ın konumunu güçlendirebileceği de belirtiliyor.