Amerika Maliye Bakan Yardımcılarından Daniel Glaser, IŞİD’in mali kaynaklarının kesilmesinin büyük ölçüde askeri operasyonlara bağlı olduğunu söyledi. Glaser’a göre, IŞİD dış kaynaklardan beslenen diğer terörist örgütlerden farklı olarak iç kaynaklardan besleniyor
Washington Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunda geçtiğimiz günlerde IŞİD ve terör örgütlerinin mali kaynaklarının kesilmesi konusunda kaydedilen gelişmeleri konu alan bir toplantı düzenlendi. Toplantının konuşmacısı Maliye Bakanlığı’nın terör finansmanının engellenmesinden sorumlu bakan yardımcısı Daniel Glaser’dı. Glaser, IŞİD’in diğer geleneksel terör örgütlerinden farklı olarak dış kaynaklı olmadığına dikkat çekti:
“IŞİD’in başlıca kaynakları petrol ve doğalgaz. Petrol ve doğalgaz satışından 2015 yılında kazandıkları para tahminen 500 milyon dolar civarında. Bu rakamın 2016 yılında ciddi ölçüde azaldığını düşünüyoruz. Örgütün bir diğer önemli gelir kaynağı da vergi ve haraç. Haraç demeyi tercih edenler var zira vergi kelimesi IŞİD’i bir yönetim olarak meşru kılabilir ve bu istenmiyor. Ancak vergi kesme IŞİD’in yaptığına daha yakın; zira gerçekten kontrol ettikleri bölgelerde yaşayanlardan belli bir aidat alıyorlar. Topladıkları para 2015’te ayda 30 milyon dolar civarında; yani yılda 360 milyon dolar gelirleri var. Petrol, doğalgaz, haraç. Bunlar hep iç kaynaklar ve geldiğimiz noktada IŞİD’in geliri yıllık 860 milyon dolara ulaştı. Tabii bir de son olarak 2014’te Musul’u aldıklarında ele geçirdikleri para var. IŞİD, Musul bankalarının kasalarındaki nakit 500 milyon dolara erişim sağladı. Yani devlet bankalarından ve merkez bankasının Musul’daki şubesinden yarım milyon dolar para IŞİD’in cebine girdi. Bunlar IŞİD’in finansmanındaki aslan payı.”
Maliye Bakan Yardımcısı, IŞİD’in finansman kaynaklarının kesilmesi için birçok koldan hareket etseler de önceliğin askeri çözüm olduğunu söyledi:
“Maliye Bakanlığı yetkilisi olarak sizlerin karşısına çıkıp askeri operasyonlardan bahsetmem, hayli alışılmadık bir durum, bunun farkındayım ama bu konu üzerinde gerçekten durulması gerek. IŞİD’le mücadelenin en önemli yönlerinden biri bu. Koalisyon, Kasım 2015’in başında bir hava operasyonu başlattı ve bu hala sürüyor. Operasyonun amacı, petrol ve doğalgaz ikmal hatlarına saldırı, IŞİD’in petrol ve doğalgaz çıkarmasını, işlemesini ve ticaretini engellemekti. Maliye Bakanlığı olarak bu konuda Savunma Bakanlığı, ordu ve koalisyonla yakın temastayız.”
Glaser, askeri operasyonlar sürerken IŞİD’in kontrolundaki bölgelere para akışını engellemek için kullandıkları yöntemleri de anlattı:
“Bunun en önemli adımlarından birini Irak hükümeti attı ve IŞİD’in kontrol ettiği bölgelerde kamu maaşlarının ödenmesini durdurdu. Bu bölgelerde devlet daha önce ayda 170 milyon dolar maaş ödüyordu. Yani yılda 2 milyar dolar. Askeri anlamda toplu paranın olduğu yerler de hedef alınıyor. Bu da milyonlarca dolar para demek. Hava operasyonları sayesinde milyonlarca dolarlık toplu nakit para da kül oldu. Irak hükümeti, IŞİD’in finans sistemlerine sızmaması konusunda çok kararlı. Finans sisteminin başında da bankalar var. IŞİD, Musul’u ve etrafındaki yerleşim bölgelerini aldığında, ele geçirilen bölgede 90 banka vardı. IŞİD’in eline geçtikten hemen sonra bu bankaların merkezle yani Bağdat’la olan bağlantısının kesilmesini sağladık. Bence üzerinde durulması gereken bir başka nokta da döviz büroları. Irak’ta yaklaşık 1900 döviz bürosu var ve IŞİD bu şekilde finans sistemine sızmanın bir yolunu bulabilir. IŞİD bölgesinde yer alan ya da IŞİD’le işbirliği yapan döviz bürolarının uluslararası sistemle ilişkisinin kesilmesi, uzun vadede de bu büroların sayılarının azaltılması gerek.”
'Türkiye koalisyonun önemli bir parçası'
Maliye Bakan Yardımcısı Glaser, esas yük Irak’ın sırtında olsa da bölge ülkeleri başta olmak üzere küresel çabanın gerekliliğine de dikkat çekti. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Daniel Glaser, Türkiye ile koalisyon dışında ikili görüşmeler yaptıklarını söyledi: “Türkiye koalisyonun önemli bir parçası. Koalisyon içinde IŞİD’in finans kaynaklarını kesmek için önemli bir çaba var ve Türkiye de bu çabalara aktif olarak destek veriyor. Bunun dışında istihbarat paylaşımında bulunduğumuz ikili görüşmelerimiz de var ve bu paylaşımı yaptığımızda Türkiye’nin bu istihbaratı izlemesi önemli.”
Bakan yardımcısı, gelecek haftalarda 30 ülkeden temsilcinin terör finansmanını engelleme yollarını görüşmek üzere Kuveyt’te toplanacağı bilgisini de verdi.