“ABD Lübnan'dan tek taraflı ateşkes ilan etmesini istedi”

21 Ekim 2024 - Lübnan'ın geçici Başbakanı Necip Mikati (sağda), ABD'li araculucu Amos Hochstein ile Beyrut'ta biraraya gelmişti.

Lübnanlı üst düzey bir siyasi kaynak ve üst düzey bir diplomat, ABD'nin Lübnan'dan İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaları sona erdirmek için durmuş olan görüşmeleri canlandırmak amacıyla İsrail ile tek taraflı ateşkes ilan etmesini istediğini söyledi. Bu iddia hem ABD hem de Lübnan Başbakanı tarafından yalanlandı.

Kaynaklar, bu çabanın, ABD'nin İsrail ile İran destekli militan grup Hizbullah arasında ateşkes sağlanması için diplomatik girişimlerin arttırdığı bu hafta ABD'li temsilci Amos Hochstein tarafından Lübnan'ın geçici Başbakanı Necip Mikati'ye iletildiğini dile getirmişti.

Hochstein, konuyla ilgili haberi sosyal medya platformu X üzerinden paylaşan Reuters muhabirine yine X üzerinden yanıt vererek “Bu doğru değil” dedi.

Mikati'nin ofisinden Reuters'a yapılan açıklamada, ABD'nin Lübnan'dan tek taraflı ateşkes ilan etmesini istediği yalanlandı. Açıklamada hükümetin her iki tarafın da ateşkes ilan etmesi ve iki düşman ülke arasındaki son çatışmayı 2006 yılında sona erdiren 1701 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının uygulanması konusundaki tutumunun net olduğu belirtildi.

ABD'li bir yetkili de böyle bir teklifin yapıldığını yalanladı. Yetkili, “ABD kalıcı bir ateşkes sağlamak için her iki tarafla da çalışıyor. Üst düzey (Beyaz Saray) yetkililer bu çabayı ilerletmek için son birkaç gün içinde hem Lübnan'ı hem de İsrail'i ziyaret etti” dedi.

Your browser doesn’t support HTML5

İsrail ile Hizbullah arasındaki olası ateşkesin detayları ne?

Kaynaklar, ABD'nin Beyrut'u görüşmelerde inisiyatif almaya ikna etmeye çalıştığını, özellikle de İsrail'in Hizbullah'ın lider kadrosunun çoğunu öldürdüğü ve ülkenin güneyinin büyük bölümünü tahrip ettiği askeri operasyonlara devam edeceği algısı nedeniyle bu talepte bulunduğunu söylemişti.

Lübnan silahlı kuvvetleri, Gazze'deki müttefiki Hamas'la dayanışma amacıyla bir yıl önce İsrail askeri bölgelerine roket atmaya başlayan Hizbullah ile İsrail arasındaki çatışmalara müdahil değil.

Bir ateşkes sağlanması için Lübnan kabinesinde bakanları bulunan ve üyeleri ile müttefikleri Lübnan parlamentosunda önemli sayıda sandalyeye sahip olan Hizbullah'ın yeşil ışık yakması gerekiyor.

Diplomatlar Hizbullah'la, grubun müttefiki Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri aracılığıyla arabuluculuk yapıyor. Hizbullah, Berri'nin ateşkes çabalarını desteklediğini ancak bunun belirli parametreleri karşılaması gerektiğini söyledi.

Ancak kaynaklar tek taraflı bir ateşkes deklarasyonunun Lübnan'da kabul görmeyeceğini ve bunun teslim olmakla eşdeğer tutulacağını belirtiyor.

İlgili Haberler İsrail'in Gazze saldırılarında son 24 saatte 64'ten fazla Filistinli öldü, Lübnan'ın güney banliyöleri de vuruldu

Diplomatik girişim

Reuters'a konuşan bir başka diplomat, ABD Başkanı Joe Biden'ın temsilcisi arabulucu Amos Hochstein'ın aylar önce Mikati ve Berri'ye benzer bir teklifte bulunduğunu söyledi.

Diplomata göre Hochstein, Mikati ve Berri'ye, Hizbullah'ın tek taraflı ateşkes ilan etmesi halinde İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'ya diplomatik bir girişim olarak “elinde sunabileceği bir şey olabileceğini” söyledi.

Hochstein'in tam olarak “size yardım etmem için bana yardım edin” dediğini aktaran diplomat, dönemin Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın bu fikri reddettiğini de sözlerine ekledi. Nasrallah, 27 Eylül'de İsrail'in Beyrut'un güney banliyölerine düzenlediği bir hava saldırısında öldürüldü.

Hizbullah, verdiği kayıplara rağmen emir komuta zincirinin sağlam olduğunu ve savaşçılarının Lübnan'a kara harekatı düzenleyen İsrail güçlerini uzak tuttuğunu savundu.

Bu hafta Reuters'a konuşan kaynaklar, ABD'nin 1701 sayılı BM kararının tam olarak uygulanmasının bir başlangıcı olarak Hizbullah ve İsrail arasında 60 günlük bir ateşkes için baskı yaptığını söyledi.

Perşembe günü İsrail'de olan Amos Hochstein ve Beyaz Saray temsilcisi Brett McGurk, Lübnan'a geçmedi.

Perşembe günü Lübnan hakkında konuşan Netanyahu “anlaşmalar, belgeler, teklifler, asıl mesele değil. Asıl mesele güvenliği sağlama, bize yönelik saldırıları engelleme ve gerektiğinde ve her türlü baskı ve kısıtlamaya rağmen düşmanlarımızın silahlanmasına karşı hareket etme kabiliyetimiz ve kararlılığımızdır. Asıl mesele budur” dedi.