ABD Çalışma Bakanlığı'nın bugün açıkladığı verilere göre ilk kez işsizlik yardımına başvuran Amerikalılar'ın sayısı geçen hafta beklenenden daha fazla düştü. Ancak bu gerilemenin, iş piyasasının yüksek faizlerin ekonomideki talebi soğutmasıyla birlikte kademeli olarak yavaşladığı şeklindeki görüşü değiştirmesi beklenmiyor.
Çalışma Bakanlığı verilerinin Eylül ayı ortasından bu yana işsizlik maaşı alanların sayısında ilk kez gerileme olduğunu göstermesine rağmen bu yıl için işsizlik maaşı alanların sayısı, yüksek seyretmeye devam ediyor.
Hem ilk kez işsizlik yardımı başvurusu yapanların hem de yardım almaya devam edenlerin sayısındaki gerileme, verilerin mevsimsel etkilerden arındırılmasındaki zorlukları yansıtıyor.
Ekonomistler ve mali piyasalar, istihdamda talebin azalması ve enflasyonun yavaşlaması nedeniyle ABD Merkez Bankası’nın (FED) mevcut döngüde faiz arttırımı uygulamasını tamamladığı sonucuna varmış durumda.
Oxford Economics'ten Nancy Vanden, “İşsizlik yardımı başvurularına ilişkin veri, iş piyasasının faiz arttırımı olasılığını bertaraf edecek kadar soğuduğuna ancak faiz indirimini başlatmaya uygun olmayacak kadar güçlü seyrettiğine işaret ediyor” dedi.
Son verilere göre eyaletlerde işsizlik yardımı başvurusunu ilk kez yapanların sayısı, 18 Kasım'da sona eren hafta itibarıyla 24 bin gerileyerek 209 bin olarak kaydedildi. Reuters haber ajansının anketine katılan ekonomistler, bu sayının 226 bin olacağı tahminine bulunmuştu.
Veriler, Şükran Günü tatili nedeniyle bir gün önce açıklandı.
California, Kentucky, Oregon ve Illinois eyaletlerinde yapılan işsizlik başvurularında ciddi artış gözlenirken sadece Teksas'ta başvuru sayısında gerileme oldu.
FED'in 31 Ekim-1 Kasım toplantısının dün yayınlanan tutanaklarına göre FED yetkilileri, iş piyasası koşullarındaki sıkışıklığın devam ettiğini düşünse de bu koşulların “yılın başına kıyasla gevşediğini, bunun kısmi nedeninin eleman arzındaki son artışlar olduğunu” kaydetti.
İlgili Haberler Şükran Günü yemeği bu yıl Amerikalılar’a daha ucuza mal oluyorİş piyasası yavaşlıyor
Türev borsası CME Group'un piyasa beklentilerini ölçen FedWatch’a göre mali piyasalar, 2024 yılı ortasında faizlerde kesinti yapılmasını bekliyor. Ancak ekonomistlerin çoğu, faizlerde indirime gitmenin henüz erken olduğu görüşünde.
2022 yılı Mart ayından bu yana FED, faizleri 525 baz puan arttırarak mevcut aralık olan yüzde 5,25-5,50'ye yükseltti.
İşsizlik yardımı başvuruları, Ekim ve Kasım ayları arasındaki haftalarda marjinal olarak artmıştı. Ekim ayında ekonomi, 150 bin kişiye istihdam yarattı.
İş piyasası istikrarlı olarak yavaşlasa da bu ılımlılığın yayıldığına ilişkin işaretler mevcut. Bank of America Enstitüsü'ne göre iç verilerin bir analizi, 2023 yılında ”ödeme kesintilerinde” yükselme kaydedildiğini gösterdi. Bu durumun işsizliğin artışıyla örtüştüğü gözlendi.
Enstitü, daha önce yüksek gelir gruplarına özgü olan bu olgunun orta ve düşük gelir düzeyi gruplarına da yayıldığını kaydediyor. Enstitüye göre ayrıca işe alımlardaki yavaşlamayla ve çalışanların belirsiz bir ekonomik tabloya karşı adım atma isteksizliğiyle orantılı olarak işten işe hareketlilikte de ciddi bir yavaşlama söz konusu.
Gelecek hafta yayınlanacak olan ve ilk hafta işsizlik yardımı aldıktan sonra da yardım almaya devam edenlerin sayısına ilişkin veri, istihdam piyasasının Kasım ayındaki durumuna ilişkin daha fazla ipucu verecek.
Şirketlerin ekipman harcamaları yavaşladı
Öte yandan ABD Ticaret Bakanlığı tarafından yine bugün yayınlanan bir başka rapor da ekonomide talebin azaldığını gözler önüne serdi. Bu rapor, şirketlerin ekipmanlara yaptıkları harcamaların dördüncü çeyreğin başında toparlanmakta zorlandığını ortaya koydu.
Verilere göre uçak hariç savunma dışı sermaye malı siparişleri, geçen ay binde 1 oranında geriledi. Bu veri, şirketlerin harcama planlarına ilişkin ipuçları sunuyor.
İlgili Haberler ABD'de tüketici enflasyonu Ekim ayında hafifledi
Çekirdek sermaye mali sevkiyatlarıysa iki aydır sabit seyrediyor. Savunma harici sermaye mallarının sevkiyatı binde 3 azalırken bir önceki ay kaydedilen gerileme, binde 2'ydi.
Bu mal sevkiyatları, gayrisafi yurtiçi hasıla raporunda yer alan ekipman harcamaları hesaplamasında kullanılıyor. Şirketlerin ekipman harcamalarının üçüncü çeyrekte küçüldüğü görüldü. Üçüncü çeyrekte yıllık yüzde 4,9 oranında büyüyen ekonomi için dördüncü çeyrek büyüme oranına ilişkin tahminlerin çoğu, büyüme hızının yüzde 2'nin altında kalacağına işaret ediyor.