2020 ve 2021 yıllarında dünya genelinde yaklaşık 5 trilyonluk bir kayba uğrayan turizm sektörü pandeminin yaralarını sarmaya çalışıyor. Konaklama tercihlerinin tamamen değiştiği pandemi döneminde, kısa dönem kiralık evler tatilcilerin ilk tercihi oldu. Amerika’da en yoğun turist trafiğinin kaydedildiği şehirlerden biri olan Los Angeles, kısa dönem kiralık konutların en yaygın olduğu bölge.
2019'un son haftalarında ortaya çıkarak kısa sürede bütün dünyayı etkisi altına alan bir pandemiye dönüşen COVID-19 salgının en sert etkilediği sektörlerden biri de şüphesiz turizm sektörü...
2020 ve 2021 yıllarında dünya genelinde 4,5 trilyon dolarlık bir kayba uğrayan turizm sektörü artan enflasyon rakamları nedeniyle 2022’de de büyük bir ilerleme beklemiyor. Los Angeles’ta bir ev kiralama şirketinin sahibi Murat Uludağ bu yaz beklentilerin tersine döndüğünü söylüyor: “Bu yaz çok büyük beklentiler vardi. Fakat beklenmedik olan enflasyonun artması ile beraber, tedarik krizi ile beraber insanların resesyon beklentisi arttı ve iptaller gelmeye başladı. Bu yazdan olan o büyük beklenti maalesef gerçekleşmeyecek gibi ve önümüzdeki iki yıl da ben çok büyük hareketler beklemiyorum Los Angeles’ta.”
Your browser doesn’t support HTML5
Alışkanlıklarımıza köklü bir dönüşüm getiren Covid-19 salgını tatil planlarını da etkiliyor. Seyahat etmek isteyenler salgının etkisi hafiflemiş olsa da kalabalık otellerde konaklamaktansa, kısa dönem ev kiralamayı tercih ediyor. Kısa dönem ev kiralama şirketleri California’da da ziyaretçilerin ilk tercihi.
California’nın en çok ziyaretçi alan kenti Los Angeles’ta, yaygın olarak kullanılan bir kısa dönem ev kiralama platformunda su anda aktif olarak 8914 hane listeleniyor. Listenin yüzde 79’u tüm evin kiralık olduğunu gösterirken, yüzde 18’i özel oda, yüzde 3’u ise paylaşımlı oda olarak listeleniyor. Bu site üzerinden tüm evi kiralamak isteyen ziyaretçiler 1 gece için bu yıl ortalama 271 dolar ödüyor. Gecen yıl ayni dönemde benzer bir evin 1 gece kiralama bedeli 248 dolar olarak kaydedilmişti. Otellerde konaklama fiyatları ise bu değerlerin neredeyse 1,5 katı.
Los Angeles’ta turistlerin ilk tercih ettiği konaklama bölgesi ise Santa Monica. Santa Monica’da bir ev sahibi, tüm evini kiraladığı takdirde bu yıl aylık ortalama 4 bin 533 dolar gelir elde edebiliyor. Evinde özel bir odayı kiralamak istediğinde ise ortalama elde edeceği gelir 3 bin 35 dolar olarak belirtiliyor.
Ancak hem ev sahibini hem de konaklama bölgesini iyi seçmek gerekiyor. Zira California üzerinde listelenen 23 bin ev, eyaletin en tehlikeli yangın bölgelerinde bulunuyor. Ancak şirket rezervasyon yaptıklarında konuklara uyarı veya tahliye planı bilgisi vermiyor. Bazı müşteriler, kısa dönem ev kiralama şirketlerinin geri ödeme politikasının potansiyel tehlikelere katkıda bulunduğu yorumunu yapıyor.
Murat Uludağ, “Bilinen ve bilinmeyen bütün kiralama sistemleri bu tur konularda genelde bir sigortaya sahip olduklarını belirtirler fakat teoride bu doğru olsa da pratikte bu böyle değildir” diyor. Uludağ’ın bu bölgede ev tutacak olanlara tavsiyesi, kiralama şirketlerinin kendi sigortalarına sahip olup olmadığının sorulması.
California genelinde ya da bölge bazında da bu konuya ilişkin ortak bir düzenleme bulunmuyor. Ancak artan talep sebebiyle Temmuz 2019'da, Los Angeles kent yetkilileri kısa dönem kiralama yapacak mülk sahipleri için yeni bir düzenlemeyi kabul etmişti.
Kabul edilen kurallara göre, evlerini veya bir kısmını çeşitli platformlarda kiralamak isteyen ev sahiplerinin Los Angeles kentine kayıt yaptırmaları ve yıllık 89 dolarücret ödemeleri gerekiyor.
Ev sahipleri yalnızca bir kayıt yapabiliyor ve kaydedilen yerin, ev sahiplerinin birincil ikametgahı olması gerekiyor. Ayrıca kurallara göre mülk sahipleri, mülklerini her yıl 120 gün süreyle kiralamakla sınırlı ve yıllık 850 dolara mal olan “genişletilmiş ev paylaşımı” kaydı için başvuru yapmış olmaları gerekiyor. Bu kurallara uymamanın cezası ise, kayıt olmadan kiralamak için günlük 500 dolar, 120 günlük sınırın ötesindeki listelemeler için günlük 2 bin dolar olarak belirtiliyor.
Buna ek olarak kiralama platformunun kendisi de Los Angeles kurallarına uymayan listelemeler için günlük bin dolar para cezası uygulama hakkına sahip. Ancak bu kuralları ev sahiplerinin neredeyse tamamı uygulamıyor. Öyle ki, bazen öğrenci olarak Los Angeles’ta ikamet edenler bile bir süreliğine konakladıkları odayı kiralayıp, ek gelir elde edebiliyor.
“Bu tur sitelerdeki ilanların yüzde 30-40’ı illegal” diyen Murat Uludağ, “Geri kalanının da yüzde 50’sine yakını bir ilandan 2-3 tane sahte açılarak, başka dairelere yöneltilme seklinde bir sistem var. Dolayısıyla burada ev tutacak insanların ev sahiplerinden referans istemesi, eğer imkanları varsa burada olan arkadaşları, tanıdıkları vasıtasıyla, bizim gibi küçük büyük ve orta şirketlerle birebir çalışmaları daha akıllıca olacaktır” diye devam ediyor.
Her ne kadar tatilcilerin ilk tercihi kısa dönem kiralık ev ya da odalar olsa da, sistem üzerinde referansları okumak, bölgenin ve ev sahibinin güvenli olduğundan emin olmak gerekiyor.