ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby'nin PYD ile ilgili açıklaması Türkiye tarafında sert tepkiye yol açtı ve ABD Büyükelçisi John Bass'a sözlü uyarı mesajı iletildi.
Ankara ile Washington arasında, Suriye'nin kuzeyindeki Kürt bölgesini kontrol eden PYD'ye bakış açısından kaynaklanan gerilim büyüyor.
Son olarak Cenevre'deki Suriye görüşmelerinde BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın davet edeceği taraflara yönelik tartışmalar nedeniyle görüşmeler sekteye uğramıştı. Türkiye, PKK ile organik bağı olduğu gerekçesiyle PYD'nin de terör örgütü olduğunu bu yüzden de Suriye görüşmelerinde yer almaması gerektiğini savunmuştu.
Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD’nin PYD ile ilişkisine işaret edip, “Ben miyim senin ortağın, yoksa Kobani'deki teröristler mi?" demişti.
Erdoğan'ın sözlerine yanıt ise, ABD Dışişleri Sözcüsü John Kirby'den gelmişti. Kirby, "Biz PYD'yi terör örgütü olarak görmüyoruz desteklemeye devam edeceğiz" demiş, ancak "Türkiye bir müttefik, dost ve ortaktır” diye eklemişti.
Kirby'nin açıklamasına Ankara'nın tepkisi sert oldu ve ABD'nin Ankara Büyükelçisi John Bass bugün bakanlığa çağrıldı. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ümit Yardım’la görüşen Bass'a Türkiye'nin rahatsızlığı bir kez daha iletildi.
Bakanlıktan edinilen bilgiye göre, Bass’a "PYD bizim için terör örgütü, PKK ile bağlantısı var. Terör örgütleri arasında ayırım yapılmamalı" mesajı verildi. ABD'nin mutlaka bu konuda karar vermesi gerektiği de söylendi. Ayrıca Büyükelçi Bass’a Türkiye'nin dost ve müttefik bir ülkeden beklentilerinin ne olduğu da hatırlatıldı.
Prof. Güvenç: Türkiye-ABD ilişkilerinde akortsuzluk var
Gelişmeleri Amerika’nın Sesi’ne değerlendiren, Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Profesör Serhat Güvenç, son dönemde ABD ile Türkiye ilişkilerinde akortsuzluk yaşandığını söyledi.
Profesör Güvenç, ‘‘Amerika durum planlamasını yapmış görünüyor. 3 başkana danışmanlık yapmış Columbia Üniversitesi’nden Profesör Phillips’in bugün Amerika’nın Sesi’ndeki mülakatı ABD’nin Suriyeli Kürtleri tercih edeceğine dair bir mesajı gibi. ABD’nin Suriye’de üs kurma hazırlığı yönündeki haberler de gerekirse İncirlik’ten vazgeçebileceği şeklinde yorumlanabilir. Washington, Suriye’de Türkiye’yi daha fazla taşımak istemiyor sanki,’’ dedi.
“ABD’nin Suriye Kürtlerinden vazgeçmeyeceği anlaşıldı”
Profesör Güvenç’e göre, ABD ve Türkiye’nin Suriye’deki öncelikleri de işbirlikleri de farklı: ‘‘ABD’nin Suriye Kürtlerinden vazgeçmeyeceği anlaşıldı. Türkiye’nin temel önceliği ise Esad rejiminin yıkılması ve PYD’nin güçsüzleştirilmesi. Bana sorarsanız Washington ile Türkiye hızla yol ayrımına geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz günlerde 2003 yılında Meclis’ten geçmeyen Irak tezkeresini hatırlattı. Türkiye’nin o dönem ABD kara birliklerine topraklarını açması ve savaşa girmesi isteniyordu ama o dönem denklemin dışında kaldı. Bugün ise Türkiye’den öyle bir beklenti yok. Ancak bu bakış açısı farklılığı iki ülke arasındaki ilişkileri hasarlı hale getiriyor.’’
“Suriye’ye kara harekatı ancak Suudi hava desteğiyle olabilir”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Güney Amerika gezisinin dönüşünde uçakta gazetecilere yaptığı ‘‘1 Mart tezkeresinde yanlış yaptım şimdi Suriye’de o aynı yanlışa düşmeyiz’’ açıklaması Türkiye’nin kara harekatına hazırlandığı şeklinde yorumlandı. Ancak Profesör Serhat Güvenç, kara harekatını pek mümkün görmüyor: ‘‘Türkiye, Rus uçağını düşürdüğü günden bu yana Suriye’de uçak uçuramıyor. Kara birliklerini bu şartlarda sokabilir misiniz? Diyelim soktunuz onları havadan nasıl destekleyeceksiniz? Rusya’yla kapışmayı mı göze alacaksınız? Türkiye’nin Rusya’yla ilişkisi kötü, Amerika’yla da ilişkiler kırılmaya doğru gidiyor. İyi de o zaman bölgede Ortadoğu’da kiminle çalışacaksınız? Avrupa Birliği diye bir aktör olmadığını gördük. Çin’e de dayanacak haliniz yok.’’
Rus uçağının düşürülmesinin ardından ABD’nin Suriye’de görev yapan F-15 C uçaklarını çektiğini belirten Profesör Güvenç, ancak Suudi Arabistan’ın F-15 C uçak filosunu Suriye’ye kaydırması halinde kara harekatının bir seçenek olabileceğini ifade etti.