ABD’nin Afganistan’da iki askerinin öldüğü terör saldırısının planlayıcılarından olmakla suçladığı Türk vatandaşı Adem Yılmaz, Almanya’da 11 yıl hapis yattıktan sonra Türkiye’ye iade edildi ve Türk yargısınca serbest bırakıldı.
Yılmaz’ın Almanya’daki avukatı Michael Murat Sertsöz, VOA’e yaptığı açıklamada, İstanbul Havalimanı’nda iki gün gözaltında tutulan müvekkilinin serbest bırakıldığını söyledi.
Sertsöz, Türkiye’de Adem Yılmaz’a karşı açılmış bir dava olmadığına zira kendisinin hiç Türkiye’de hiç yaşamadığına dikkat çekti. Sertsöz, eğer serbest bırakılmasaydı Yılmaz’ın çifte cezayla karşı karşıya kalacağına ve bunun da aynı suç için yasal olmadığına dikkat çekti. Sertsöz’in bahsettiği konu hukukta “çifte yargılama yasağı” olarak biliniyor.
Yakalanması ve yargılanması
Adem Yılmaz, Almanya'da ‘Sauerland Grubu’ olarak bilinen 4 kişilik bir terör hücresinin üyesiydi. Grup, ABD ve Birleşmiş Milletler’in El Kaide bağlantılı olarak tanımladığı İslami Cihat Birliği’ne yakındı.
2007’de Yılmaz ve grubun iki üyesi daha tutuklanmış ve terör hücresi oluşturmak, olabildiğince çok sayıda Amerikalı öldürmek için bir ABD üssüne ve kamusal alanlara saldırı planlamaktan hüküm giymişti.
Alman polisi, operasyonun düzenlendiği evde bomba yapımında kullanılan 735 kilogram hidrojen peroksit ele geçirmişti. ABD Maliye Bakanlığı’nın açıklamasına göre bu miktarla 55 kilogram patlayıcı üretilebilirdi.
Maliye Bakanlığı, Adem Yılmaz’ın yargılandığı 2008 yılındaki açıklamasında, “Saldırılar gerçekleşseydi, bilanço 2004 Madrid ya da 2005 Londra saldırılarının çok daha üstünde olurdu’’ ifadesine yer vermişti.
ABD tarafından terörist ilan edilen Yılmaz, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin yaptırımlar listesine eklendi. ABD 2015 yılında da Yılmaz hakkında terör organizasyonuna yardım ve askeri eğitim sağlamak suçlamasıyla iddianame hazırlamıştı.
2010 yılında Yılmaz, yargılandığı Düsseldorf Yüksek Eyalet Mahkemesi’nde 11 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
ABD’nin iade talebi
2016 yılında ABD, Almanya’dan Yılmaz’ın iadesini istedi. Ancak Alman mahkemesi, ABD’den daha fazla bilgi talep etti. Zira Alman hukuku, cezasını zaten çekmiş olan birini aynı suçtan iade etmeyi yasaklıyor.
VOA’ye bilgi veren Alman Uluslararası ve Güvenlik İlişkileri Enstitüsü’nden Guido Steinberg, ‘’Bu davada ABD, Adem Yılmaz’ı Afganistan’daki ilk Alman intihar saldırganı Cüneyt Çiftçi’yi terör örgütü saflarına katmaktan sorumlu tutmak istiyor. Yılmaz, Çiftçi’yi 2000 yılında İslami Cihat Birliği’ne gönderdi. Çiftçi daha sonra 2008’de Afganistan’da 2 Amerikalı askerin öldüğü saldırıyı düzenledi. Amerikalılar Yılmaz’ın iadesini bu nedenle istiyor” diyor.
Ancak Ortadoğu uzmanına göre bu iade imkansız zira ABD Yılmaz’ı aynı suç için yeniden yargılamak istiyor.
Yılmaz’ın Türkiye’ye sınır dışı edilmesi
Davaya bakan Frankfurt Mahkemesi’nin sözcüsü Gundula Fehns-Boer de, geçen ay haber ajansı Associated Press’e yaptığı açıklamada, ABD’nin Yılmaz’ın iade edilmesi yönündeki talebini çifte yargılama yasağı nedeniyle reddetmekten başka yasal bir alternatifleri olmadığını belirtmişti. Fehns-Boer “Amerika, iddianamesini şu ana kadar zaten cezası verilmiş suçların dışında tutmuş olsaydı, o zaman iade edebilirdik” demişti.
Alman yetkililer bunu yerine, “tehlikeli” olarak niteledikleri Türkiye’ye sınır dışı etti.
ABD ise, Almanya’nın kararından derin hayal kırıklığı duyulduğunu açıklamıştı. O sırada Amerika Adalet Bakan Vekili olan Matthew Whitaker, ‘’Alman hükümeti Yılmaz’ın adaletten kaçmasına kasıtlı olarak yardım etmiştir’’ demişti.
Amerikalı yetkililerin hala Yılmaz davasıyla ilgili Türkiye ile birlikte çalışmayı denediği belirtiliyor. Haber kanalı Bloomberg’e konuşan bir yetkili de Yılmaz’ın Türkiye’de gözaltına alınması için Interpol’e kırmızı bülten başvurusu yaptıklarını açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Vekili Robert Palladino da, 7 Şubat’taki basın brifinginde Türk yetkililerle iletişim içinde olduklarını söylemişti. Palladino, “Adem Yılmaz hüküm giymiş bir terörist. ABD’de ciddi suçlamalarla karşı karşıya. Adalet önünde hesap vermesi çabalarını sürdüreceğiz. Türk yetkililerle irtibattayız. Almanya’nın Adem Yılmaz’ı ABD’ye iade etmek yerine sınır dışı edilerek Türkiye’ye iade etmesinden hayal kırıklığına uğradık” diye konuşmuştu.
Ulusal Güvenlik Dairesi’den gelen ipucu
Yılmaz’ın bir parçası olduğu Sauerland Grubu’nun Almanya’da 2007’de planladıkları saldırıların, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’ndan gelen bir istihbarat sayesinde engellendiği söyleniyordu.
Ortadoğu uzmanı Guido Steinberg, Yılmaz’ın bu istihbarat sayesinde yakalanmasına rağmen ABD’ye iade edilmemesinden dolayı tepkili olduğunu da hatırlatıyor. Steinberg, bu tür komplolarda istihbaratın ilk ABD’den geldiğine de dikkat çekiyor.