İran, yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyum üretimine başladığını açıkladı.
İran devlet medyasında çıkan haberlerde Natanz nükleer tesisinde uranyum zenginleştirme çalışmalarının başladığı haberi yer aldı. Tesiste, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu denetçileri de hazır bulunuyor.
İran Pazartesi günü Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na tıbbi nükleer reaktörde kullanmak üzere elindeki uranyumu yüzde 20 oranında zenginleştirmek istediğini bildirmişti.
Batı ülkeleri İran’ın uranyumunu bu oranda zenginleştirmesinin ardından nükleer silahlarda kullanılabilecek ölçüde zenginleştirme işlemi yapmasından endişe ediyor.
İran ise nükleer programının barışçıl amaçlı olduğunda ısrar ediyor.
İran’ın Uluslararası Atom Enerji Dairesindeki Daimi Temsilcisi Ali Asker Sultaniye, ülkesinin elindeki uranyumu yüzde 20 oranında zenginleştirmeye karar verdiğini açıkladı.
Uluslararası Atom Enerji Dairesinin durumdan haberdar ettiğini belirten İranlı diplomat, ülkesindeki nükleer reaktör için gerekli yakıtın sağlanabilmesi için bunun şart olduğunu söyledi. İran şimdiye kadar uranyumunu yüzde 5’in üzerinde zenginleştiremiyordu. Tahran'da tıbbi izotop üreten araştırma reaktörü, yakıt olarak, yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum kullanıyor. Nükleer silahlar için ise en az yüzde 90 oranında zenginleştirilmiş uranyum gerekiyor.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ramin Mihmanperest de kararı savundu, İran’ın sivil nükleer programı çerçevesinde alındığını savundu.
Sözcü, kararın tıbbi izotop üretilen araştırma reaktörüne yakıt sağlamakla ilgili olduğunu belirtirken İran’ın, uranyum stoklarını zenginleştirmek için yabancı ülkelere gönderme önerisiyle çelişmediğini ileri sürdü. Sözcü, Tahran hükümetinin, konuyu “muhalif” olarak nitelediği ülkelerle görüşmeye hazır olduğunu da bildirdi.
İran, uranyum zenginleştirme programının dondurulmasını öngören BM Güvenlik Konseyi kararlarını tanımıyor. Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, İran’a, zenginleştirilmesi için uranyumunu Rusya ya da Fransa’ya göndermesini önermişti. Tahran bunu da kabul etmedi.
Başta Amerika olmak üzere Fransa ve Almanya, Tahran’a karşı daha sert yaptırımlar uygulanmasını istiyor. Washington, Tahran'ın uranyum zenginleştirme programına hızlandıracağını açıklaması üzerine, tek seçeneğin İran'a yeni yaptırımlar uygulanması olduğunu öne sürdü. Amerika Savunma Bakanlığı, yeni yaptırımların birkaç hafta içinde çıkarılmasına çalışacağını açıkladı.
Almanya, İran'a baskının artırılmasını isterken, Fransa, kararı "şantaj" olarak niteledi. İngiltere ise kaygılarını duyurmakla yetindi. Bu arada Rus yetkililer, yeni gelişmeler ışığında, İran’a uygulanması muhtemel dördüncü tur yaptırımları destekleyebileceklerini duyurdu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin veto yetkisine sahip 5 daimi üyesinden Çin ise yaptırımlara ısrarla karşı çıkıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ma Zhaoxu, hükümetinin, anlaşmazlığa taraf olan tüm ülkelerin sorunu diyalog ve müzakereyle çözmelerini istediğini söyledi.
İran’ın Uluslararası Atom Enerji Dairesindeki daimi temsilcisi Ali Asker Sultaniye, ülkesinin Kurum’a yeni seçenekler sunacağını da açıkladı.
Sultaniye, Tahran hükümetinin, Batıya, yüzde 20 oranında zenginleştirilmek üzere gönderilecek uranyumun gizli amaçlarla kullanılmaması için Kurum tarafından mühürlenecek özel kaplarda tutulmasını önerdiğini ancak bunun kabul edilmediğini söyledi.
