Beyaz Saray: “Rusya’nın tahıl anlaşmasını askıya alma kararı tehlikeli ve sorumsuzca"

Ukrayna tahılını taşıyan kargo gemisi Asl Tia İstanbul Boğazı'ndan geçerken, 2 Kasım 2022. (ARŞİV)

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adam Hodge, Ukrayna tahılının dünya piyasalarına sevk edilmesini sağlayan ve daha önce Türkiye ile Birleşmiş Milletler’in arabuluculuğunda varılan anlaşmayı Rusya’nın askıya alma kararını değerlendirdi.

Adam Hodge, kararın gıda güvenliğini kötüleştireceğini ve milyonlarca kişiye zarar vereceğini belirtti ve “Rusya hükümetine kararını derhal geri alması çağrısında bulunuyoruz” dedi.

Your browser doesn’t support HTML5

Beyaz Saray: “Rusya’nın tahıl anlaşmasını askıya alma kararı tehlikeli ve sorumsuzca"

"Tehlikeli ve sorumsuzca bir adım"

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby de bugun düzenlenen basın toplantısında Rusya'nın kararını "tehlikeli ve sorumsuzca" sözleriyle değerlendirdi.

Ukrayna'dan anlaşma kapsamında yapılan tahıl sevkiyatlarının tüm dünyada gıda fiyatlarında istikrarın sağlanmasına yardımcı olduğun söyleyen Kirby, buğday, soya fasulyesi ve mısır fiyatlarında Rusya'nın kararının ardından artışın gözlemlendiğine dikkat çekti.

Rusya hükümetine geri adım atması çağrısında bulunan Kirby ABD'nin müttefik ve ortak ülkelerle çalıştığını sözlerine ekledi.

Blinken: ''Vicdansızlık''

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da bugün günlük basın brifinginde gazetecilerin karşısındaydı. Blinken, Rusya'nın a kararının "vicdansızlık" olduğunu söyledi ve anlaşmanın mümkün olan en kısa sürede yeniden tesis edilmesi çağrısında bulundu.

Blinken, "Rusya'nın bugün gıdayı silahlandıran eyleminin sonucu, umutsuzca ihtiyacı olan yerlerde gıdaya ulaşmayı zorlaştırmak ve fiyatların yükselmesine neden olmaktır. Nihayetinde bu vicdansızlıktır" dedi.

Your browser doesn’t support HTML5

Blinken: ''Rusya'nın kararı vicdansızlık''

Türkiye ve BM'ye teşekkür

Blinken yaptığı yazılı açıklamada da, Karadeniz Tahıl Girişimi'nin genişletilmesi ve hem Ukrayna hem de Rus tahılının dünya pazarlarına ulaştırılması yönündeki çalışmalarından dolayı BM ve Türkiye'ye müteşekkir olduklarını vurguladı.

Blinken, Rusya'nın iddialarına rağmen BM'nin Moskova tarafından dile getirilen endişelere açıklık getirmek üzere özel sektör ve ABD, AB ve İngiltere ile koordinasyon sağlayarak, rekor gıda ihracatını kolaylaştırdığını kaydetti.

Rusya'nın kararının, geçen hafta Suriyeliler'e sınır ötesi insani yardımı yeniden yetkilendiren BM Güvenlik Konseyi kararını veto etmesiyle de tutarlı olduğunu belirten Blinken, ''Bu sinsice eylemler dünyanın en savunmasız kesimlerine zarar vermektedir'' ifadelerini kullandı.

ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Büyükelçi Linda Thomas Greenfield da Rusya’nın kararını “gaddarlık” olarak niteledi.

Gazetecilere açıklama yapan Amerikalı temsilci, “Rusya bu kez de Karadeniz tahıl girişimine katılımını askıya alarak dünyadaki en savunmasız kesime bir darbe daha indirmiştir” ifadelerini kullandı.

BM Genel Sekreteri: “Rusya ile gübre anlaşması da sona ermiştir”

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres Rusya’nın Karadeniz tahıl anlaşmasından çekilme kararının yaptığı açıklamada, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in anlaşmanın süresinin uzatılması teklifini görmezden gelmesinden hayal kırıklığına uğradığını belirtti.

BM Genel Sekreteri, Rusya’nın tahıl ve gübre ihracatını kolaylaştırmak amacıyla uygulanan BM ve Moskova arasındaki anlaşmanın da sona erdiği anlamına geldiğini söyledi.

Antonio Guterres, “Rusya Federasyonu’nun bugün aldığı karar her yerde ihtiyaç sahibi olan insanlara bir darbe vuracak” dedi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Twitter mesajında, “Müttefikimiz Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in çabalarına rağmen Rusya’nın Karadeniz Tahıl Girişimi’nden tek taraflı kararla çıkmasını kınıyorum. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü gayrimeşru savaş dünya genelinde milyonlarca savunmasız insana zarar vermeye devam ediyor” ifadelerini kullandı.

“Gıda arzının sekteye uğramasının yıkıcı sonuçları olabilir”

Merkezi New York’ta bulunan Uluslararası Kurtarma Komitesi (IRC) Başkanı David Miliband, Rusya’nın bu kararının bölgeden tahıl ihracatının geleceğini tehlikeye atacağını ve gıda güvensizliği ile karşı karşıya kalan 349 milyon kişi tarafından etkisinin hissedileceği uyarısında bulundu.

Yapılan yazılı açıklamada, Doğu Afrika tahılının yaklaşık yüzde 80’inin Rusya ve Ukrayna’dan yapıldığı; bölgede 50 milyondan fazla kişinin kriz düzeyinde açlıkla ve bu yıl yüzde 40’tan fazla artan gıda fiyatlarıyla karşı karşıya olduğu belirtildi.

Açıklamada, “İhtiyacın arttığı bir dönemde küresel gıda arzının sekteye uğramasının yıkıcı sonuçları olabilir” denildi.

Rusya’nın kararına ragmen girişim devam edebilir mi?

Hem ABD hem de başta Almanya ve Fransa olmak üzere Avrupa’dan gelen tepkilere ragmen, Rusya kararın nihai olduğunu belirtiyor.

TASS haber ajansına konuşan Rusya’nın üst düzey BM yetkilisi bu konuda görüşmelerin planlanmadığını söyledi.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin sözcüsü Serhiy Nykyforov, Rusya’nın kararının ardından Karadeniz tahıl koridorunun kullanılmaya devam etmesi için her çabanın gösterilmesi gerektiğini söyledi.

Ukraynalı sözcü “Şirket ve gemi sahipleri bize ulaştı. Ukrayna izin verir ve Türkiye de gemilerin geçmesine izin verirse, herkes tahıl sağlamaya devam etmeye hazır” ifadelerini kullandı.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’na BM ve Türkiye’ye girişime devam etmeye hazır olup olmayacaklarını görmek üzere resmi bir bildirimde bulunma talimatını verdiklerini de kaydetti.

Rusya’nın Ukrayna işgalinin ardından geçen yıl Temmuz ayında Birleşmiş Milletler’le Türkiye’nin arabuluculuğunda varılan ve Karadeniz Tahıl Girişimi olarak bilinen anlaşmayla, bölgeden uluslararası piyasalara tahıl sevkiyatı yapılabilmişti.